Khoa học đã chứng minh nếu chúng ta ăn phải những thức ăn nhiễm nấm mốc cũng có thể mắc bệnh nguy hiểm. Trên thực tế cũng đã xảy ra nhiều trường hợp bị ngộ độc do ăn phải thực phẩm nấm mốc.
| |
Thực phẩm bị nhiễm nấm mốc không nên sử dụng. Ảnh: PIXABAY |
Nguyên nhân dẫn đến nấm mốc
Theo chuyên gia về an toàn thực phẩm Vũ Thế Thành, ẩm độ là điều kiện tuyệt vời để nấm mốc phát triển. Có nhiều loại nấm mốc, có loại sinh độc tố, có loại không sinh độc tố, có loại gây ngộ độc nặng, có loại gây ngộ độc nhẹ, nhưng thường là nặng, làm hại gan, gây ngộ độc thần kinh, xuất huyết, thậm chí gây ung thư.
Theo Viện dinh dưỡng quốc gia, ước tính rằng có khoảng gần 40% số loài nấm mốc đã được biết đến có thể sản sinh ra độc tố, tuy khác nhau nhưng ít nhiều đều nguy hiểm cho sức khỏe con người.
Các độc tố nấm đều độc, mức độ độc của các chúng cũng khác nhau, vì vậy khi xâm nhập vào cơ thể chúng gây bệnh không giống nhau. Với những loại ít độc hoặc một liều lượng nhỏ độc tố nấm chỉ gây ngộ độc nhẹ, người bệnh bị nôn mửa, tiêu chảy, choáng váng…những độc tố vi nấm tích lũy dần trong cơ thể lâu dần dẫn đến một số bệnh nguy hiểm như: ung thư gan do aflatoxin, suy thận do ochratoxin, ung thư buồng trứng do fumonisins...
Khoảng 25% lượng ngũ cốc trên thế giới nhiễm độc tố nấm mốc
Chuyên gia Vũ Thế Thành cho biết, khoa học đã nhận diện khoảng vài trăm loại độc tố sinh ra từ các loài nấm mốc và gọi chung đó là độc tố nấm mốc (mycotoxin).
Aflatoxin thuộc loại độc tố có độc tính rất mạnh, chỉ cần ăn một lượng nhỏ cũng làm tổn thương gan, thận, gây độc thần kinh, xuất huyết, thậm chí gây ung thư.
Theo tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc (FAO), khoảng 25% lượng ngũ cốc trên thế giới nhiễm độc tố nấm mốc.
Các loại ngũ cốc như gạo, đậu xanh, đậu đỏ và các loại hạt như đậu xanh, đậu phộng...bị nhiễm nấm mốc do tàn trữ ở khu vực ẩm và thường phát sinh độc tố aflatoxin. Do đó, nếu những loại hạt này nhiễm nấm mốc nên bỏ.
Bánh mì ổ, bánh mì sandwich mới ra lò, nấm mốc và vi khuẩn gây bệnh sẽ chết, nhưng ở môi trường ẩm, nấm mốc sẽ nảy sinh. Những loại bánh này dù có được bao gói cẩn thận nhưng hơi nước trong bao có thể ngưng tụ, vì vậy nấm mốc phát triển.
"Độc tố nấm mốc thường rất bền với nhiệt, nếu chúng bị nấm mốc mang đi nướng lại cũng không loại được nấm mốc. Nấm khởi sinh từ bề mặt bánh, rồi lan dần vào trong, lan thực sự tới đâu cũng khó biết, chứ không chỉ có ở vị trí mà bánh đổi màu. Các loại bánh thường xốp nên các loại nấm mốc len lỏi mọc rễ. Do đó, bánh mì hay sandwich nếu bị nhiễm nấm mốc nên bỏ. Các loại ngũ cốc, hạt nhiễm nấm mốc mốc cũng nên bỏ"- Ông Vũ Thế Thành chia sẻ.
Theo Viện dinh dưỡng quốc gia, nếu hình dạng, màu sắc, mùi vị của thực phẩm bị biến dạng (so với đặc trưng của thực phẩm), hoặc nghi ngờ thực phẩm không đảm bảo an toàn thì dù có phải tiêu hủy. Để ngăn ngừa tình trạng ngộ độc do ăn phải độc tố của vi nấm, cần áp dụng các biện pháp đề phòng như:
Không mua và sử dụng các loại lương thực, thực phẩm đã bị mốc như: đậu phộng, đậu nành, gạo, ngô, bánh ngọt...
Không được đãi, rửa các lương thực, thực phẩm đã bị mốc để sử dụng trở lại vì độc tố sẽ còn lại bên trong.
Khi sử dụng thực phẩm có biểu hiện của nhiễm độc, ngộ độc thức ăn hoặc nghi ngờ bị ngộ độc thì nhất thiết phải dừng việc sử dụng thức ăn đó và giữ toàn bộ thức ăn thừa, chất nôn, nước tiểu…để gửi đi xét nghiệm, báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất để điều tra xác minh và kịp thời tổ chức cấp cứu người ngộ độc.
Xử trí cấp cứu trước tiên là phải làm cho người bị ngộ độc nôn ra hết chất đã ăn vào, ngăn cản sự hấp thu của ruột với chất độc, phá hủy độc tính đồng thời bảo vệ niêm mạc dạ dày.
