Chiều 27-8, Bí thư thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên chủ trì họp Ban chỉ đạo triển khai Nghị quyết 98.
Phân cấp, phân quyền chưa như mong muốn
Phát biểu tại phiên họp, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên lưu ý, TP.HCM đã tập trung triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng sau hơn một năm thực hiện Nghị quyết 98. Việc họp Ban Chỉ đạo là kiểm tra từng phần việc được giao trên từng lĩnh vực. Phần việc nào chưa làm được thì nhận, đề ra phương hướng thực hiện để Ban chỉ đạo tham mưu cho Ban Thường vụ Thành ủy TP chỉ đạo trong thời gian tiếp theo.
Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cho biết thêm, sau một năm thực hiện, các loại văn bản theo nghị quyết 98 đã hoàn thiện, được UBND TP ban hành theo thẩm quyền về cơ bản đã cụ thể hóa tinh thần của Nghị quyết nhưng để chuyển hóa các văn bản, chính sách này thành giá trị cụ thể thì TP chỉ mới bắt đầu.
Ông nhìn nhận, TP làm có chậm, nhưng tình hình khả thi hơn so với thời điểm thực hiện nghị quyết 54.
Theo Chủ tịch UBND TP, lý do chậm có phần do không đồng bộ với các văn bản hướng dẫn của Trung ương. Khi xây dựng văn bản thuộc thẩm quyền của TP có một số nội dung phải tham khảo ý kiến của bộ ngành, nhưng nhiều bộ ngành cũng quay trở về quy định hiện hành nên việc hướng dẫn mất thời gian.
"Nghị quyết 98 được kỳ vọng mở ra cơ chế để khơi nguồn lực và tháo gỡ cơ chế để TP được phân cấp phân quyền, chủ động hơn nhưng cả 2 việc trên đều chưa đạt như mong muốn"- ông Phan Văn Mãi nhìn nhận.
Để khơi dậy nguồn lực, lãnh đạo TP cho biết thời gian tới cần tập trung xin cơ chế làm dự án BT, BOT, các hình thức PPP.
Cụ thể, hình thức PPP trong lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao đã được thông qua các tiêu chí, danh sách. Tổng vốn kêu gọi các dự án này khoảng 1 tỉ USD nhưng đến giờ gần như chưa hoàn thiện triển khai được dự án nào. Nguyên nhân là do các sở chuyên ngành và các địa phương còn chậm.
Hay như vấn đề thu phí, ông Phan Văn Mãi cho biết hiện các sở chưa chọn ra được lĩnh vực nào để thu phí.
Với các dự án BT và BOT, TP đã xác định được danh mục, chuẩn bị cơ bản xong nghiên cứu tiền khả thi. Trong tháng 9, TP sẽ mở hội nghị tiếp xúc nhà đầu tư sau đó đấu thầu và triển khai, có thể khởi công được trong năm sau. Nhưng hiện nay, việc cập nhật thêm danh sách các dự án mới để chuẩn bị triển khai đang quá tải.
Một vấn đề khác là thu hút nhà đầu tư chiến lược cũng bị vướng ở việc xác định danh mục, lĩnh vực ưu đãi đầu tư chiến lược và cơ chế chính sách...
Theo đó, trước khi TP trình HĐND TP thông qua danh mục phải tham khảo và thông qua sự đồng thuận của Bộ KH-ĐT.
"Trong quý III-2024, chúng ta hy vọng sẽ gỡ được cái này, gỡ được mới tính tới được chuyện thu hút nhà đầu tư cho cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, khu công nghệ cao…" - ông Mãi cho hay.
Hay là đầu tư khoa học công nghệ cho khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, TP dự kiến sẽ trình HĐND trong kỳ họp tới là miễn thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân cho các trường hợp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo...
Với đề án TOD, Ban cán sự Đảng UBND TP đã thông qua và đang hoàn thiện với 7 vị trí, tính toán giá trị đất khoảng 100.000 tỉ đồng. Nếu thông qua sẽ làm quy hoạch chi tiết cho 6 điểm, sau đó đấu thầu thì thu được tiền sử dụng đất và tiền đầu tư vào 6 điểm này. Ông cho rằng, các sở ngành và địa phương cần tập trung, trên tinh thần chọn TP Thủ Đức là địa bàn trọng điểm triển khai.
Còn chậm trong triển khai cơ chế
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan đánh giá, việc triển khai Nghị quyết số 98 bước đầu đã đạt được những kết quả tích cực, tạo tiền đề vững chắc và xung lực bứt phá quan trọng để phát triển TP nhanh, mạnh, bền vững. Một số cơ chế, chính sách đã đi vào cuộc sống, tạo được sự đồng thuận cao trong xã hội.
Dù vậy, TP cũng nhìn nhận hạn chế hiện nay là tiến độ xây dựng, ban hành kế hoạch triển khai cơ chế, chính sách đặc thù còn chậm.
"Theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ và chỉ đạo của Thành ủy là phải ban hành trong năm 2023 nhưng đến nay vẫn chưa xong"- ông Hoan nói.
Trong đó, đặc biệt là các chính sách về huy động, sử dụng nguồn lực giúp TP phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh, phát triển nhanh và mạnh mẽ như: chính sách thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông - TOD; chính sách ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược… chưa được ban hành kế hoạch triển khai dẫn đến việc giải quyết các điểm nghẽn của TP chưa mang lại hiệu quả như kỳ vọng.
Ông Võ Văn Hoan cho biết, công tác triển khai các cơ chế, chính sách đã được HĐND TP ban hành hoặc thuộc thẩm quyền của UBND TP còn chậm, chưa mang lại kết quả rõ nét.
Từ đó, ông Võ Văn Hoan kiến nghị cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo 1519 (Ban cán sự đảng UBND TP) khẩn trương tổng hợp những khó khăn vướng mắc của các cơ quan được phân công chủ trì tham mưu chính sách đặc thù trong quá trình triển khai thực hiện, báo cáo Trưởng Ban Chỉ đạo 1519 xem xét, giải quyết kịp thời.
Đảng đoàn HĐND TP lãnh đạo HĐND TP đẩy nhanh tiến độ ban hành các nội dung cụ thể hóa Nghị quyết số 98 còn lại; đẩy nhanh tiến độ kiểm tra, giám sát việc triển khai tất cả các nghị quyết đã được ban hành.
UBND TP.HCM sẽ tiếp tục phối hợp, đôn đốc bộ, ngành đẩy nhanh tiến độ thực hiện các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ đã giao; thành lập các đoàn kiểm tra việc triển khai các cơ chế đã được HĐND TP ban hành để kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện cũng như xử lý các trường hợp cố tình chậm triển khai....
TP.HCM đã triển khai hiệu quả nhiều cơ chế
Thông tin về kết quả xây dựng nhiệm vụ triển khai Nghị quyết 98, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan cho biết, đến ngày 26-8, UBND TP đã trình HĐND ban hành 37 nghị quyết triển khai 18 nhiệm vụ.
Nghị quyết 98 quy định 44 cơ chế đặc thù. Trên cơ sở này, TP.HCM đã triển khai cụ thể nhiều đầu việc quan trọng.
Về lĩnh vực quản lý đầu tư, TP đang triển khai 4 cơ chế. Trong đó đã bố trí vốn đầu tư công 3.794 tỷ đồng hỗ trợ giảm nghèo và giải quyết việc làm; đã thông qua danh mục 7 vị trí phát triển TOD dọc các tuyến Metro; ban hành danh mục 41 dự án đầu tư trong lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa theo phương thức đối tác công tư; đã thông qua 5 dự án BOT nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa đường bộ hiện hữu.
Với nhóm cơ chế về tài chính, ngân sách nhà nước có 12 cơ chế, TP.HCM đã và đang triển khai 5 cơ chế; nổi bật là đã bố trí vốn đầu tư công 1.500 tỷ đồng hỗ trợ lãi suất đối với các dự án đầu tư được HFIC cho vay thuộc lĩnh vực ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội. TP cũng đã đưa vào cân đối từ nguồn cải cách tiền lương ngân sách TP để chi thu nhập tăng thêm 11.287 tỷ đồng...
Với nhóm cơ chế về quản lý đô thị, tài nguyên, môi trường gồm 13 cơ chế, TP.HCM đã và đang triển khai 7 cơ chế. Trong đó đã chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa cho 1 dự án với diện tích là 0,04ha; đã chấp thuận chủ trương đầu tư cho 1 dự án cung cấp cho thị trường khoảng 2.000 căn hộ nhà ở xã hội; đã có 5 đơn vị đăng ký thực hiện chuyển đổi công nghệ đốt rác phát điện cho 5 nhà máy; 2 dự án được bổ sung mục tiêu đốt rác phát điện.
Về ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược, TP đã xây dựng mẫu công bố thông tin dự án thu hút nhà đầu tư chiến lược và đang lấy ý kiến các Bộ và cơ quan có liên quan và cập nhật lại biểu mẫu theo các quy định mới của Luật Đấu thầu năm 2023.
Nhóm cơ chế về quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo có 2 cơ chế, TP.HCM đang thực hiện cả hai nội dung. Đối với hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong các lĩnh vực ưu tiên đã nhận được 48 hồ sơ đăng ký hợp lệ. Hội đồng tư vấn đã tuyển chọn được 21/48 hồ sơ và bước đầu hỗ trợ cho 15/21 hồ sơ.
Với nhóm cơ chế về tổ chức bộ máy chính quyền, TP đang triển khai 9/10 cơ chế. TP.HCM đã cơ bản hoàn thành việc thành lập thêm cơ quan chuyên môn và sắp xếp đơn vị công lập với việc thành lập Sở An toàn thực phẩm và Trung tâm Chuyển đổi số; bổ sung 1 phó chủ tịch HĐND, 1 phó chủ tịch UBND TP Thủ Đức, 1 phó chủ tịch UBND cho 2 huyện Cần Giờ, Hóc Môn; bổ sung 51/52 phó chủ tịch UBND đối với 51/52 phường, xã, thị trấn có quy mô dân số từ 50 ngàn người trở lên.
Về tổ chức bộ máy chính quyền TP Thủ Đức, địa phương đang thực hiện có hiệu quả các cơ chế.
