Thủ tướng Phạm Minh Chính và Đoàn Đại biểu Cấp cao Việt Nam vừa kết thúc tốt đẹp chuyến công tác dự Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Nhật Bản và tiến hành các hoạt động song phương tại Nhật Bản từ ngày 15 đến 18-12 theo lời mời của Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio.
Nhật Bản cam kết huy động 35 tỉ USD cho hợp tác, chuyển đổi số...
Theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt, với khẩu hiệu “Tình hữu nghị vàng, những cơ hội vàng”, Hội nghị Cấp cao ASEAN-Nhật Bản vừa qua có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là “thời điểm vàng” để các nhà lãnh đạo ASEAN và Nhật Bản cùng nhìn lại quá trình hợp tác trong 5 thập kỷ vừa qua, từ đó đề ra tầm nhìn và định hướng phát triển trong thời gian tới.
Phía Nhật Bản cam kết hỗ trợ các doanh nghiệp ở khu vực tham gia sâu rộng hơn vào chuỗi cung ứng của doanh nghiệp Nhật Bản nói riêng và chuỗi cung ứng toàn cầu nói chung.
Hai bên nhất trí sẽ dành ưu tiên cao hơn cho hợp tác văn hóa-xã hội và giao lưu nhân dân; tăng cường trao đổi giáo dục, hợp tác phát triển nguồn nhân lực, du lịch, môi trường, quản lý thiên tai, biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng, quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên...
Lãnh đạo các nước ASEAN đánh giá cao việc Nhật Bản công bố khoản hỗ trợ 40 tỉ yen (276 triệu USD) cho các chương trình giao lưu nhân dân trong 10 năm tới, 15 tỉ yen (103 triệu USD) cho chương trình trao đổi cán bộ nghiên cứu và nghiên cứu quốc tế chung.
Nhật Bản cũng cam kết sẽ huy động 35 tỉ USD trong vòng năm năm tới từ các quỹ công-tư để thúc đẩy hợp tác kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu...
Ngoài ra, Nhật Bản cũng khẳng định ủng hộ nỗ lực của ASEAN triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
Kết thúc hội nghị, các lãnh đạo ASEAN và Nhật Bản đã nhất trí thông qua “Tuyên bố Tầm nhìn về Quan hệ Hữu nghị và Hợp tác ASEAN-Nhật Bản: Đối tác tin cậy” và “Kế hoạch triển khai Tuyên bố tầm nhìn” làm cơ sở để triển khai quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ASEAN-Nhật Bản thời gian tới.
3 phương hướng, 4 kết nối giữa ASEAN-Nhật Bản
Tham dự hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đề cao ý nghĩa lịch sử của hội nghị, đánh giá cao tinh thần đoàn kết và hợp tác giữa ASEAN và Nhật Bản giúp vượt qua những thời điểm khó khăn, thử thách xuyên suốt nửa thế kỷ qua.
Thủ tướng đã đề xuất ba phương hướng lớn để quan hệ ASEAN-Nhật Bản trở thành hình mẫu, nhân tố tích cực, đóng vai trò quan trọng vào bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định, cùng phát triển ở khu vực.
Ông cũng nhấn mạnh bốn kết nối, trong đó đề nghị hai bên tăng cường kết nối về kinh tế-thương mại, đầu tư coi đây là trọng tâm và động lực phát triển của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ASEAN-Nhật Bản. Đẩy mạnh kết nối về cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng chiến lược; mở rộng kết nối trong các lĩnh vực mới, nhất là đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức và nông nghiệp thông minh..., đưa các lĩnh vực này trở thành sức sống mới cho hợp tác ASEAN-Nhật Bản.
Đồng thời, ưu tiên kết nối thực hiện các mục tiêu về phát triển bền vững, không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng đơn thuần.
Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã tham dự Hội nghị Thượng đỉnh đầu tiên giữa các lãnh đạo ASEAN và Nhật Bản về “Cộng đồng phát thải ròng bằng 0 châu Á” (AZEC).
Tại đây, ông đưa ra thông điệp mạnh mẽ về sự quyết tâm và hành động quyết liệt của Việt Nam trong thực hiện các cam kết đề ra, trong đó có chủ động tăng cường hợp tác nhằm đạt được cả ba mục tiêu là giảm phát thải carbon, bảo đảm an ninh năng lượng và tăng trưởng kinh tế tại châu Á.
Sớm triển khai các dự án ODA mới với nhiều ưu đãi
Nói về những điểm nổi bật trong các hoạt động song phương của Thủ tướng tại Nhật Bản, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt khẳng định: Chuyến công tác Nhật Bản của Thủ tướng Phạm Minh Chính là hoạt động quan trọng khép lại một năm hết sức sôi động kỷ niệm 50 năm quan hệ Việt Nam-Nhật Bản và được tiến hành chỉ hai tuần sau khi hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới.
“Có lẽ điều lớn nhất có thể cảm nhận được qua chuyến thăm chính là bầu không khí chân thành, tình cảm, tin cậy, thực chất và hiệu quả trong quan hệ hai nước” – ông Việt nhấn mạnh và nhìn nhận chuyến công tác đã làm sâu sắc hơn nữa tin cậy chính trị, củng cố quan hệ cá nhân tốt đẹp với lãnh đạo chính giới của Nhật Bản, đồng thời là bước triển khai đầu tiên đối với việc cụ thể hóa khuôn khổ hợp tác mới.
Phía Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida, lãnh đạo các giới Nhật Bản đều tiếp tục khẳng định hỗ trợ Việt Nam thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa thành công, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ.
Tại diễn đàn kinh tế Việt Nam-Nhật Bản với sự tham gia của hơn 500 doanh nghiệp tiêu biểu của Nhật Bản, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã truyền tải thông điệp đề nghị doanh nghiệp Nhật Bản tăng cường đầu tư hơn nữa vào Việt Nam.
Ông cũng đồng thời chứng kiến các Bộ, ngành và doanh nghiệp hai nước trao đổi hơn 30 văn kiện hợp tác, trị giá gần 3 tỉ USD, tập trung vào các lĩnh vực quan trọng như tài chính, giáo dục, y tế, đầu tư khu công nghiệp...
Cạnh đó, nỗ lực làm sôi động hơn hợp tác viện trợ phát triển chính thức (ODA) của hai nước cũng đạt kết quả cụ thể, thực chất khi hai Thủ tướng chứng kiến trao đổi văn bản ký kết ba dự án hợp tác ODA với tổng trị giá hơn 200 triệu USD.
Điều này góp phần đưa tổng giá trị hợp tác ODA giữa hai nước trong năm 2023 đạt hơn 100 tỉ yen (tương đương gần 800 triệu USD), cao nhất kể từ năm 2017. Lãnh đạo hai nước cũng khẳng định việc sớm triển khai các dự án ODA mới của Nhật Bản với tính ưu đãi cao, thủ tục đơn giản, linh hoạt trong các lĩnh vực Việt Nam có nhu cầu, nhất là trong xây dựng hạ tầng chiến lược.
Mở ra nhiều cơ hội hợp tác trong lĩnh vực mới
Vẫn theo Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt, dịp này, Chính phủ Việt Nam đã lần đầu tiên chủ trì, tổ chức hội nghị xúc tiến lao động tại nước ngoài với sự tham dự của hơn 200 doanh nghiệp hai phía và gần 200 người lao động Việt Nam.
Về hợp tác địa phương và giao lưu nhân dân, Thủ tướng đã thăm tỉnh Gunma ngay sau khi đến Nhật Bản và như Thủ tướng nói “đây là vùng đất địa linh nhân kiệt”, quê hương của bốn Thủ tướng Nhật Bản.
Thủ tướng cũng đã tiếp Thống đốc năm tỉnh của Nhật Bản và qua đó thúc đẩy, khuyến khích các địa phương hai nước tăng cường hợp tác không chỉ về đầu tư, thương mại, lao động, giao lưu văn hóa mà còn đẩy mạnh thiết lập các cơ sở sản xuất của Nhật Bản hay các trung tâm nghiên cứu mới của Nhật Bản tại các địa phương của Việt Nam.
Chuyến công tác đã mở ra cơ hội hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực mới như chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo... Các doanh nghiệp Nhật Bản quan tâm cao đến các chính sách, nhu cầu của Việt Nam và cam kết mạnh mẽ về thúc đẩy đầu tư, hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực mới.
Hơn một nửa số văn kiện ký kết giữa các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp hai nước tại Diễn đàn kinh tế Việt Nam-Nhật Bản thuộc các lĩnh vực hợp tác mới, bao gồm xây dựng thành phố thông minh, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, logistics, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, robot...
“Đây có thể là bước khởi đầu cho một làn sóng đầu tư của doanh nghiệp Nhật Bản vào các lĩnh vực mới tại Việt Nam trong tương lai gần” – Thứ trưởng Ngoại giao nói thêm.
Theo TTXVN
