Bị hủy kết quả đấu giá sai, ai bồi thường?

Ai sẽ phải bồi thường thiệt hại cho doanh nghiệp? Việc bồi thường được tiến hành bằng con đường nào, theo quy định nào?

TAND tỉnh Kon Tum vừa chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của Công ty TNHH 45, tuyên buộc Trung tâm Dịch vụ Bán đấu giá tài sản Kon Tum (Trung tâm Đấu giá) và Hạt Kiểm lâm huyện Kon Plông phải giao toàn bộ lô hàng mà Công ty 45 đã trúng đấu giá. Tuy nhiên, tòa đã bác yêu cầu đòi bồi thường 2 tỉ đồng của Công ty 45.

Tỉnh chỉ đạo sai gây thiệt hại

Trước đây Pháp Luật TP.HCM đã từng thông tin về vụ việc. Theo đó, tháng 6-2010, Hạt Kiểm lâm huyện Kon Plông ủy quyền cho Trung tâm Đấu giá tổ chức bán đấu giá một lô hàng gồm hơn 4 m³ gỗ sưa và 11 chiếc xe máy với giá khởi điểm hơn 1,5 tỉ đồng. Sau ba vòng trả giá với hình thức bỏ phiếu kín, những người tham gia trả giá đã bị loại vì vi phạm quy định về đấu giá, nhờ vậy Công ty 45 vô tình trúng đấu giá toàn bộ lô hàng với giá 3,1 tỉ đồng.

Sau đó, Công ty 45 và Trung tâm Đấu giá tiến hành các thủ tục cần thiết để thực hiện hợp đồng bán đấu giá. Sau khi Công ty 45 đã nhận toàn bộ hồ sơ chứng từ liên quan của lô hàng và chuyển toàn bộ số tiền phải trả vào kho bạc nhà nước, ngày 14-3-2011, Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum bất ngờ ra quyết định hủy kết quả bán đấu giá.

Không có gỗ để giao lại cho một doanh nghiệp khác, Công ty 45 đã bị đối tác phạt 2 tỉ đồng vì vi phạm hợp đồng. Công ty bèn làm đơn khiếu nại gửi đến nhiều cơ quan chức năng ở Kon Tum nhưng không được giải quyết vì các nơi này cứ chỉ qua chỉ lại.

Hạt Kiểm lâm huyện Kon Plông và Trung tâm Đấu giá cho biết phải chấp hành quyết định của Sở Tư pháp tỉnh. Sở Tư pháp tỉnh thì nói làm theo yêu cầu của UBND tỉnh. UBND tỉnh thì đổ thừa rằng cơ quan CSĐT công an tỉnh đã có kết luận về sai phạm trong quá trình đấu giá và kiến nghị phải hủy. Thế nhưng cơ quan CSĐT lại khẳng định UBND tỉnh đã đổ oan cho mình vì sau khi vào cuộc, nhận thấy việc Công ty 45 trúng đấu giá là phù hợp với quy định nên họ chẳng những không hề kiến nghị hủy kết quả đấu giá mà còn đề nghị Trung tâm Đấu giá sớm giao hàng hóa đấu giá cho Công ty 45!

Hủy kết quả đấu giá sai quy định

Trước việc chỉ qua chỉ lại lòng vòng này, tháng 9-2011, Công ty 45 đã nộp đơn khởi kiện Trung tâm Đấu giá ra TAND tỉnh Kon Tum (vụ kiện kinh doanh thương mại - NV), yêu cầu tòa buộc Trung tâm Đấu giá tiếp tục thực hiện hợp đồng và phải bồi thường cho công ty 2 tỉ đồng.

Tại phiên xử mới đây, tòa nhận định việc trúng đấu giá của Công ty 45 là đúng quy định của pháp luật. Công ty 45 cũng đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của bên mua tài sản. Trong khi đó, quyết định hủy kết quả bán đấu giá của Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum là chưa phù hợp với quy định về bán đấu giá tài sản. Việc Công ty 45 yêu cầu tòa buộc Trung tâm Đấu giá phải tiếp tục thực hiện hợp đồng, buộc giao hàng đã trúng đấu giá cho Công ty 45 là có căn cứ. Tuy nhiên, việc Trung tâm Đấu giá không giao hàng dẫn đến làm cho Công ty 45 bị thiệt hại là do chấp hành quyết định của Sở Tư pháp (cơ quan chủ quản). Đây là lý do khách quan, ngoài ý muốn của Trung tâm Đấu giá.

Từ đó, TAND tỉnh Kon Tum chỉ chấp nhận yêu cầu buộc Trung tâm Đấu giá phải giao hàng như hợp đồng bán đấu giá nhưng bác yêu cầu đòi bồi thường của Công ty 45. Sau phiên xử, phía Công ty 45 cho biết sẽ kháng cáo về phần bồi thường thiệt hại.

Sở Tư pháp tỉnh phải bồi thường

Từ vụ việc trên, vấn đề đặt ra là ai phải có trách nhiệm bồi thường cho Công ty 45? Việc bồi thường này được tiến hành theo các quy định nào?

Chúng tôi đã đem vụ việc đi trao đổi với nhiều chuyên gia pháp luật. Tất cả đều cho rằng lẽ ra Công ty 45 phải đòi Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum bồi thường thiệt hại cho mình mới đúng. Sở Tư pháp đã ban hành một quyết định sai gây thiệt hại cho doanh nghiệp thì phải có trách nhiệm bồi thường. Trước tòa, đại diện cơ quan này nại rằng mình làm theo chỉ đạo của UBND tỉnh nhưng đó là chuyện nội bộ giữa các cơ quan. Về “giấy trắng mực đen” thì Sở Tư pháp vẫn phải chịu trách nhiệm với quyết định sai của mình.

Mặt khác, quyết định hủy kết quả bán đấu giá của Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum là một quyết định hành chính. Như vậy, việc bồi thường cho Công ty 45 sẽ được tiến hành theo quy định của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước thông qua con đường khiếu nại hành chính, khởi kiện hành chính chứ không phải thông qua một vụ kiện kinh doanh thương mại như trên.

HỒNG TÚ