Quán ăn lớn thì con tôm cỡ lớn, trong khi những quán “cơm chỉ”, “cơm chỏ” chỉ là những con tép loại nhỏ, canh không hề có thịt bằm mà thay vào đó là vài miếng mỡ bạc nhạt, ăn tạm qua bữa. Thế nhưng cơm bụi bây giờ… bụi thật! “Bụi” đi đôi với “bẩn”. Chúng tôi toát mồ hôi hột khi “khám phá” sự thật bên trong các quán cơm bẩn.
Quán cơm mất vệ sinh, ôi thối, đủ kiểu…!
“Tử thần” phía sau bếp...
Theo chân Nguyễn Vũ Cường, nhân viên của quán cơm P.P nằm trên mặt tiền Hương lộ 10, quận Bình Tân, chúng tôi được “mục sở thị” một hậu trường của những quán ăn có bề ngoài nhìn rất bắt mắt này.
Chúng tôi chọn một bàn ăn phía góc cuối quán, ở vị trí đó chúng tôi có thể quan sát được hết các đồ dùng nấu ăn, bếp nấu ăn và cả những chén đũa sau khi khách ăn xong. Bàn ăn bằng inox trắng nhưng đã không còn giữ được màu của nó, thay vào đó là một màu đã ngả ố, hoen vàng. Đầu ngón tay tôi quệt xuống mặt bàn tạo ra một đường sóng những chất nhơn nhớt. Tôi cảm thấy rợn người và… hết muốn đói luôn. Ăn được vài miếng, tôi đi về phía sau và giả bộ hỏi chỗ đi rửa tay. Hình ảnh khủng khiếp đã hiện ra trước mắt tôi: chén đĩa ăn xong được chất đống ngay bên cạnh bồn cầu, trên nền xi măng đã tróc vì xây dựng lâu ngày. Thức ăn dư, nước mỡ, mắm tôm sống… tạo thành một mùi hỗn hợp hết sức khó chịu, suýt chút nữa tôi ói nếu không cố kìm lại.
Một cảnh tượng nữa lại đập vào mắt tôi khi người phục vụ ra vào phòng ngủ và quên không khép cửa. Tôi nhìn thấy rau, hành, mắm, muối, đủ loại bày ra nền nhà đất không lát gạch men, chúng vàng úa và héo, bên cạnh đó là mùng màn để bừa bộn, ruồi muỗi...
Những lớp muội than (đun than tổ ong) bám thành lớp dày trên các xoong nồi, chảo, thậm chí cả trên những cánh quạt treo tường cũng có một lớp bụi đen bám dày hàng centimet, trần nhựa đã vàng khè vì thời gian với lớp than bụi bám vào tạo cho chúng tôi cảm giác nó sẽ rơi bất cứ khi nào kể cả đang ăn. Quan sát kỹ, chúng tôi thấy những can dầu ăn đen ngòm, dường như nó đã được sử dụng đi sử dụng lại rất nhiều lần. Không tem, mác của hãng nào sản xuất cả.
Lâm, nhân viên phụ bếp cho một nhà hàng lớn tại quận 1, sau này tiết lộ quy trình: “Dầu ăn của nhà hàng sau khi dùng xong sẽ được đổ vào can và bán lại cho một đầu mối thu gom, từ đầu mối này, dầu ăn đã qua sử dụng sẽ được quay lại dùng cho các quán cơm và những khu công nghiệp (KCN)”.
Nơi chế biến đồ ăn thức uống cực kỳ bẩn thỉu: các dụng cụ dùng để chặt, thái, đựng thức ăn cáu bẩn đáng ngại.
Hành trình của “thực phẩm thối”
Nguyễn Hoàng Cường, người bỏ mối thủy sản tại chợ Hoàng Hoa Thám, cho chúng tôi biết: “Các loại cá, tôm mang từ các tỉnh miền tây lên đến chợ đầu mối, đối với những tôm cá bị ươn thậm chí ôi thối sẽ được phân phối về những KCN và các quán cơm bụi”.
Qua giới thiệu, tôi gặp chị Hoàng Lan - một người bỏ mối rau cho những tiểu thương trong các sạp của chợ Hòa Hưng. Chị cho biết: “Loại 1 là loại rau ngon nhất dành cho các nhà hàng, loại 2 thì lái buôn sẽ bỏ mối cho các sạp bán tại các chợ trong nội thành, các xe đẩy hàng rong, còn loại 3, 4 sẽ được những KCN nấu cho công nhân ăn và những quán cơm bụi”. Tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này tại chợ đầu mối Hóc Môn, chúng tôi được anh Nguyễn Văn H., nhân viên dọn vệ sinh trong chợ, kể lại: “Những loại rau, củ, quả hư sau khi chợ tan sẽ gom lại để đổ rác nhưng có những người vẫn đi lặt lựa đồ hư…”. Đợi đến khi chợ gần tan, chúng tôi quan sát và dõi theo một người gom cẩn thận các thứ “rác” vào bao và sau đó anh ta đi bỏ cho một quán cơm bình dân trên tỉnh lộ 10, quận Bình Tân. Họ làm gì với những thứ “rác” đó?
Tôi đã đóng vai một người bỏ mối rau giá rẻ để tiếp cận quán ăn bình dân. Thật đúng như chúng tôi nghi ngờ, những thứ “rác” đó đã được chủ quán “phù phép” để biến thành những món ăn trên bàn.
Út Hoa bán thịt heo quanh khu vực chợ Hoàng Hoa Thám, ở một góc đường không quá đông đúc. Tôi giả làm một người muốn mở quán cơm mà không biết chỗ nào cung cấp thịt “giá mềm” hơn giá thị trường. Sau vài “màn giáo đầu” tiếp cận tình cảm, chị Út tỏ vẻ tin tưởng và lôi từ trong hộc cái tủ phía dưới ra vài miếng thịt có màu xám đen, thậm chí có miếng đã hơi bốc mùi. Chị nói sẽ để giá “mềm” và không quên hứa với tôi là sẽ chỉ cách làm thế nào để miếng thịt trở lại “tươi”. Để thuyết phục tôi, chị khoe là chị đang cung cấp thường xuyên cho hai quán cơm trên đường HHT gần đó.
Những can dầu đen dùng để chế biến thức ăn.
Thay cho lời kết
Lên Google, gõ dòng chữ “những vụ ngộ độc thực phẩm trong năm 2012”. Trong tích tắc, có gần 649.000 kết quả về các vụ ngộ độc. Tôi chú ý đến chi tiết: gần 2.000 công nhân làm việc tại công ty Hansoll Vina (KCN Sóng thần II, Dĩ An, Bình Dương) đã phải nhập viện cấp cứu do ngộ độc thực phẩm vào ngày 27-9; cũng trong ngày này, BV đa khoa Hoàn Hảo và BV đa khoa khu vực Thủ Đức (quận Thủ Đức, TP.HCM) cũng tiếp nhận gần 300 công nhân Công ty TNHH Boeim Tech Việt Nam (quận Thủ Đức) nhập viện vì ngộ độc thực phẩm. Em Đoàn Thị Hoa, sinh viên trường Cao đẳng Hải Quan TP.HCM ở quận 9, đi ăn cơm bụi (cơm gà) rất ngon miệng nhưng khi về nhà thì chóng mặt, nôn và đau bụng, đau đầu. Gia đình lo sợ, vội vàng đưa đến bệnh viên khám thì được biết bị ngộ độc thực phẩm làm cho huyết áp tăng cao đột ngột.
Nếu các ngành chức năng không vào cuộc để kiểm tra nghiêm túc và thường xuyên, đời sống và tính mạng của những người lao động, sinh viên sẽ còn mãi thắc thỏm, trĩu nặng âu lo.
| 46 người chết mỗi năm vì “thực phẩm bẩn” Theo thống kê của Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế), trong năm năm gần đây, trên toàn quốc đã ghi nhận 927 vụ ngộ độc thực phẩm với 30.733 người bị ngộ độc, trong đó có 229 người chết. Trung bình mỗi năm xảy ra 185 vụ với 6.147 người ngộ độc và 46 người chết. Tỉ lệ ngộ độc thực phẩm trong các bếp ăn tập thể chiếm 12%-20,6% trên tổng số vụ. Ngộ độc tập thể trong các KCN, KCX xảy ra nhiều nhất tại vùng Đông Nam bộ, chiếm tỉ lệ 66,7% tổng số vụ xảy ra trong cả nước. Cục An toàn vệ sinh thực phẩm cũng nhận định trong các vụ ngộ độc có tới 7/13 vụ (tỉ lệ 53,8%) do sử dụng thực phẩm thủy sản (chủ yếu là cá ngừ có chứa Histamine). Các vụ ngộ độc cá ngừ tập trung chủ yếu tại TP.HCM, Đồng Nai và Bình Dương. Trong 72 vụ ngộ độc tập thể xảy ra tại các KCN, KCX, nguyên nhân do độc tố chiếm 19,4%, vi sinh vật chiếm 33,3%, hóa chất chiếm 11,1%, còn 36,1% số vụ chưa xác định được nguyên nhân. |
LÝ BÁ TOÁN
