Bài 2

Chuyên gia hướng dẫn cách mua sắm an toàn dịp cuối năm

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

(PLO)- Với sự phổ biến ngày càng tăng của mua sắm trực tuyến, số lượng các vụ lừa đảo cũng tăng đáng kể. Dưới đây là hướng dẫn của chuyên gia giúp bạn mua sắm an toàn dịp cuối năm.

Bài 1: Hàng giả tràn ngập trên các sàn thương mại điện tử

Nhu cầu mua sắm ngày tăng cao trong dịp cuối năm

Cuối năm là thời điểm mà các hệ thống bán lẻ, các trang thương mại điện tử (TMĐT) tung ra hàng loạt chương trình khuyến mãi nhằm thu hút người tiêu dùng.

Dữ liệu mới nhất từ Kaspersky cho thấy có đến 90% người dùng thừa nhận họ thường xuyên mua sắm ngẫu nhiên trong những ngày có chương trình khuyến mãi.

Theo báo cáo e-Conomy SEA 2023 của Google, Temasek và Bain & Company, TMĐT sẽ góp phần quan trọng vào nền kinh tế số của Việt Nam trong năm 2023, chiếm khoảng 16 tỉ USD tổng giá trị hàng hóa (GMV).

Cách mua sắm an toàn dịp cuối năm. Ảnh: Pexels
Cách mua sắm an toàn dịp cuối năm. Ảnh: Pexels

Với sự phổ biến ngày càng tăng của mua sắm trực tuyến, số lượng vụ lừa đảo và tấn công mạng cũng tăng đáng kể.

Báo cáo của Kaspersky cho biết, trong 10 tháng đầu năm 2023, các nền tảng TMĐT đã trở thành mục tiêu của hơn 13,3 triệu cuộc tấn công mạng. Con số này chiếm 43,5% tổng số vụ tấn công lừa đảo trên toàn cầu, hướng vào ngân hàng, hệ thống thanh toán và cửa hàng trực tuyến. Dự báo rằng con số này sẽ tiếp tục tăng cao trong mùa mua sắm cuối năm.

Chưa kể đến các kỹ thuật tấn công thông thường, như lừa đảo qua trang web giả mạo bằng cách tận dụng nhu cầu mua sắm giảm giá để thu hút người tiêu dùng, hay giả mạo tin nhắn và cuộc gọi để lừa đảo thông tin cá nhân. Theo chuyên gia Kaspersky, nguy cơ lừa đảo sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng gia tăng về cả số lượng và độ phức tạp.

Bà Võ Dương Tú Diễm, Giám đốc Kaspersky khu vực Việt Nam, nhấn mạnh: "Tội phạm mạng có thể lợi dụng AI một cách tinh vi để chiếm đoạt hàng tỉ USD từ người tiêu dùng. Deepfake có thể được sử dụng để tạo video giả trên mạng xã hội, làm giả video từ người thân để yêu cầu vay tiền, giả mạo cơ quan chức năng để đánh cắp thông tin cá nhân...

Đối mặt với những mối đe doạ này, chúng tôi kêu gọi mọi người không ngừng nâng cao nhận thức về an ninh mạng trực tuyến và tự bảo vệ mình trước các chiến thuật lừa đảo trong quá trình mua sắm."

Cách mua sắm an toàn dịp cuối năm

Để bảo vệ người dùng khỏi những nỗ lực lừa đảo, đặc biệt là trong mùa mua sắm cuối năm, Kaspersky đề xuất một số biện pháp cụ thể:

- Không tin tưởng vào bất kỳ liên kết hoặc tệp đính kèm nào được gửi kèm qua email, tin nhắn. Đồng thời luôn xác minh người gửi trước khi mở bất kỳ nội dung nào.

- Trước khi cung cấp thông tin cá nhân, kiểm tra kỹ lỗi chính tả, thiết kế web và địa chỉ trang web của cửa hàng.

- Sử dụng thẻ tín dụng với hạn mức thấp hoặc giảm hạn mức tín dụng dựa trên mô hình chi tiêu cá nhân. Điều này không chỉ giảm thiểu tác động tài chính nếu thẻ bị xâm phạm mà còn hạn chế số tiền mà kẻ lừa đảo có thể chiếm đoạt được.

Ông Nguyễn Phạm Hoàng Huy, Chủ nhiệm bộ môn TMĐT trường FPT Polytechnic cho biết để hạn chế mua nhầm hàng giả trên các sàn TMĐT, người dùng cần chọn các cửa hàng, các đơn vị có uy tín. Kiểm tra đánh giá và phản hồi của những người đã mua trước đó để có cái nhìn tổng thể về chất lượng, tất nhiên vẫn không loại trừ trường hợp shop sử dụng đánh giá giả.

Việc lựa chọn phương thức thanh toán cũng là một cách để giảm thiểu rủi ro khi mua sắm cuối năm. Ví dụ như thanh toán khi nhận hàng (COD) và kiểm tra hàng trước khi nhận sẽ giúp bạn giảm thiểu việc đổi trả, mua sắm an toàn dịp cuối năm.

Anh H.T (một người bán lâu năm trên các sàn TMĐT) cho biết, một số người bán hiện đang lách chính sách của sàn TMĐT để bán sản phẩm kém chất lượng bằng cách ghi tên sản phẩm giống những hãng nổi tiếng, tuy nhiên ở phần Thương hiệu lại ghi là “No Brand”. Ví dụ như S23 Ultra, I,p 14 pro max…

Một số gian hàng đặt tên sản phẩm để lách các quy định của sàn TMĐT, bán sản phẩm kém chất lượng cho người tiêu dùng. Ảnh: TIỂU MINH
Một số gian hàng đặt tên sản phẩm để lách các quy định của sàn TMĐT, bán sản phẩm kém chất lượng cho người tiêu dùng. Ảnh: TIỂU MINH

Theo ông Võ Đỗ Thắng (Giám đốc trung tâm An ninh mạng Athena), hành vi đặt tên sản phẩm dễ gây nhầm lẫn để đánh lừa người tiêu dùng là hành vi lừa đảo thương mại. Người tiêu dùng sẽ bị thiệt hại về tiền bạc, uy tín của sàn TMĐT và các thương hiệu bị làm nhái sẽ bị sụt giảm.

Ông cũng đề xuất quản lý thị trường nên tích cực kiểm tra, xử lý phản ánh của người dân về việc nghi phát hiện hàng giả, hàng nhái để giảm bớt tình trạng này.

Khi phát hiện một sản phẩm có giá quá rẻ so với thực tế, người dùng có thể bấm vào nút “Báo cáo” hoặc "Tố cáo sản phẩm" để gửi yêu cầu đến đơn vị quản lý sàn TMĐT, đại diện Shopee cho biết.

Đọc thêm