Liên đoàn Luật sư chính thức kiến nghị Bộ trưởng Công an hủy bỏ Điều 38 Thông tư 28

 Tại phiên tòa xử vụ năm công an ở Phú Yên đánh chết người, luật sư Võ An Đôn đề nghị khởi tố ông Lê Đức Hoàn, Phó Công an TP Tuy Hòa. Liệu kiến nghị này có bị coi là kiến nghị không có căn cứ? Ảnh: Tấn Lộc

Theo Liên đoàn, nội dung của Điều 38 có nhiều điểm mở rộng giới hạn phạm vi quyền hạn, trách nhiệm của điều tra viên (ĐTV) so với các quy định  trong BLTTHS, Pháp lệnh Tổ chức điều tra hình sự, các quyền và nghĩa vụ, các điều cấm đối với việc hành nghề luật sư được quy định trong Luật Luật sư năm 2006 (sửa đổi năm 2012) và các văn bản dưới luật. Điều này dẫn đến nguy cơ áp dụng tùy thuộc vào nhận định chủ quan của ĐTV, ảnh hưởng trực tiếp đến địa vị pháp lý, quyền và nghĩa vụ của người bào chữa.

“Việc xác định dấu hiệu và căn cứ cho rằng người bào chữa có hành vi “ngăn cản việc khai báo”, “khiếu nại, kiến nghị không có căn cứ hoặc có hành vi trái pháp luật khác”… không được định lượng một cách rõ ràng, tùy thuộc hoàn toàn vào nhận định, suy diễn chủ quan của ĐTV”- công văn nêu rõ.

Thứ hai, tên gọi của Điều 38 TT28 quy định về trách nhiệm của ĐTV trong việc xử lý vi phạm đối với người bào chữa, người bảo vệ quyền lợi của đương sự hoặc trợ giúp viên pháp lý thể hiện sự không bình đẳng trong quan hệ tố tụng giữa ĐTV và người bào chữa.

Khi phát hiện người bào chữa có hành vi vi phạm cụ thể, ĐTV chỉ có trách nhiệm báo cáo Thủ trưởng hoặc Phó thủ trưởng Cơ quan điều tra ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận của người này hoặc đề xuất biện pháp xử lý khác theo quy định pháp luật.

Đồng thời, người bào chữa cũng có quyền phát hiện, báo cáo và kiến nghị xử lý đối với các ĐTV có hành vi cản trở, vi phạm nhiệm vụ, quyền hạn đã được pháp luật quy định.

Thứ ba, theo quy định tại Điều 3 và Điều 10 BLTTHS, mọi hoạt động TTHS của cơ quan,  người tiến hành và người tham gia tố tụng phải theo quy định của Bộ luật này. Hoạt động tố tụng phải được tiến hành công khai và sử dụng các biện pháp hợp pháp. Do đó, nội dung Điều 38 TT28 cho phép ĐTV “có thể ghi âm, ghi hình hoặc tiến hành biện pháp khác nhằm thu thập tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi cản trở, gây khó khăn cho hoạt động điều tra của họ” là không phù hợp với các quy định của pháp luật.

Mặt khác, quy định này cũng không đảm bảo sự công bằng trong hoạt động nghề nghiệp nhằm thực hiện chức năng tố tụng của mỗi bên. Quy chế của các Nhà tạm giữ, Trại tạm giam của Bộ Công an quản lý nghiêm cấm người bào chữa không được mang, sử dụng điện thoại, máy chụp ảnh, máy tính, thiết bị ghi âm… trong khi vào làm việc hoặc tham dự hỏi cung. Quy định của Điều 38 TT28 đã tạo lợi thế cho ĐTV trong hoạt động tố tụng so với người bào chữa.

“Việc hạn chế quyền hành nghề hợp pháp của người bào chữa là gián tiếp hạn chế quyền được bào chữa của công dân đã được Hiến pháp quy định”- văn bản của Liên đoàn Luật sư VN nhấn mạnh.

Đức Minh