Sáng 22-10, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2024, dự toán NSNN, phương án phân bổ ngân sách trung ương (NSTW) năm 2025 và kế hoạch tài chính – NSNN ba năm 2025-2027.
Triệt để tiết kiệm, ưu tiên quốc phòng, an ninh, chính trị
Báo cáo về dự toán NSNN và phương án phân bổ NSTW năm 2025, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho hay dự toán thu NSNN là gần 1,97 triệu tỉ đồng, tăng 15,6% so với dự toán năm 2024 và tăng 5% so với ước thực hiện năm 2024, tỷ lệ huy động vào NSNN đạt khoảng 16% GDP.
“Mức dự toán nêu trên là tích cực, trong bối cảnh tình hình kinh tế - xã hội trong và ngoài nước còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, thách thức” - Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết.
Dự toán bội chi NSNN năm 2025 là trên 471 nghìn tỉ, tương đương khoảng 3,8% GDP. Đến cuối năm 2025, tỷ lệ nợ công khoảng 36-37% GDP, nợ Chính phủ khoảng 34-35% GDP, trong phạm vi được Quốc hội cho phép.
Về dự toán chi NSNN, phương án phân bổ NSTW năm 2025, Chính phủ dự kiến bố trí đảm bảo các nguyên tắc: ưu tiên bố trí tăng chi đầu tư phát triển ở mức tích cực; bố trí chi trả nợ đầy đủ, đúng hạn; dự toán chi dự phòng, dự trữ quốc gia ở mức hợp lý để kịp thời xử lý các nhiệm vụ cấp bách phát sinh.
Đồng thời, bố trí đủ chi trả tiền lương khu vực công, lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp ưu đãi người có công và các chính sách an sinh xã hội khác; bố trí chi thường xuyên triệt để tiết kiệm, ưu tiên các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, chính trị quan trọng; bố trí cho các chương trình mục tiêu quốc gia theo phê duyệt của cấp thẩm quyền; bố trí kinh phí cho các cơ quan, đơn vị đang hưởng cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù theo các Nghị quyết của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Năm 2025, để đảm bảo chi trả tiền lương khu vực công theo lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng, ngoài số cân đối bố trí từ nguồn thu NSNN, dự kiến sử dụng khoảng 110 nghìn tỉ từ nguồn tích lũy cải cách tiền lương.
Chi phát triển gần 791.000 tỉ
Dự toán chi NSNN năm 2025 được phân bổ có những nét chính. Trong đó, dự toán chi đầu tư phát triển gần 791 nghìn tỉ, chiếm 31% tổng chi NSNN; loại trừ tăng chi tiền lương, thì đạt trên 33%, "đây là mức rất tích cực". Dự toán chi đầu tư phát triển của NSTW là 315 nghìn tỉ và của NSĐP là gần 476 nghìn tỉ.
Dự toán chi thường xuyên NSTW là 726 nghìn tỉ. Sau khi đảm bảo chi trả tiền lương và các chính sách xã hội đã ban hành, thì tăng khoảng 53 nghìn tỉ so với dự toán năm 2024, chỉ đảm bảo một phần nhu cầu đề xuất tăng chi của các bộ, cơ quan.
Vì vậy, phải ưu tiên bố trí các nhiệm vụ chính trị, đối ngoại, quốc phòng, an ninh, các chế độ, chính sách và nhiệm vụ quan trọng; triệt để tiết kiệm các nhiệm vụ chi thường xuyên khác, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính lưu ý.
Dự toán chi thường xuyên NSĐP là trên 828 nghìn tỉ, đảm bảo nguồn thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội theo phân cấp.
Năm 2025 là năm cuối của thời kỳ ổn định ngân sách hiện hành, căn cứ nhiệm vụ chi theo phân cấp và khả năng cân đối NSTW, Chính phủ kiến nghị bố trí dự toán số bổ sung cân đối cho NSĐP năm 2025 là gần 249 nghìn tỉ; đồng thời, dự toán 14,4 nghìn tỉ bổ sung cho một số địa phương có số thu cân đối NSĐP năm 2025 thấp hơn năm 2023 nhằm đảm bảo mặt bằng chi ngân sách năm 2025 của địa phương này không thấp hơn dự toán năm 2023, năm đầu thời kỳ ổn định ngân sách.
Xóa nhà tạm, dột nát cần thêm tiết kiệm chi 5%
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay để triển khai chủ trương hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, Chính phủ báo cáo Quốc hội cho phép sử dụng số tiết kiệm thêm 5% chi thường xuyên năm 2024 của cả ngân sách trung ương và ngân sách địa phương cho nhiệm vụ này. Đến hết năm 2024, số kinh phí tiết kiệm chưa sử dụng hết được phép chuyển nguồn sang năm 2025 để tiếp tục thực hiện.
Đồng thời, cho phép các địa phương được sử dụng khoản tiết kiệm chi này để hỗ trợ địa phương khác triển khai thực hiện. Quốc hội giao Chính phủ hướng dẫn, tổ chức thực hiện nội dung này.
Đáng chú ý, theo trình bày của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính, năm 2024 số thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất được miễn, giảm, gia hạn ước đạt gần 190 nghìn tỉ. Điều này góp phần tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.
Đối với thu chi NSNN 2024, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết: Chính phủ đánh giá, cơ bản ước các lĩnh vực thu NSNN đều đạt và vượt dự toán giao, trong đó: thu nội địa ước đạt gần 1,6 triệu tỉ, vượt 8,9% so dự toán; Thu từ dầu thô đạt 59.300 tỉ, vượt 28,9% so dự toán; Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt trên 235 nghìn tỉ, vượt 15,3% so dự toán.
Dự kiến có 52 địa phương thu đạt và vượt dự toán, 11 địa phương thu không đạt dự toán; không kể thu tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết thì có 8 địa phương dự kiến giảm thu so dự toán.
