UBND TP.HCM vừa có báo cáo với đoàn Kiểm tra của Bộ TN&MT về tình hình tổ chức triển khai thi hành Luật Đất đai năm 2024, công tác rà soát, xử lý các dự án không đưa đất vào sử dụng, chậm tiến độ sử dụng đất.
176 dự án đất đai phải điều chỉnh, hủy bỏ
Theo UBND TP.HCM, qua phối hợp rà soát với UBND quận, huyện, TP.HCM có 176 dự án đất đai thuộc diện phải điều chỉnh, hủy bỏ do không thực hiện đúng kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện, dẫn đến ảnh hưởng quyền lợi của người đang sử dụng đất theo quy định.
Đối với những dự án đất đai này, Sở TN&MT đã tổ chức triển khai, hướng dẫn cho UBND các quận, huyện làm việc với chủ đầu tư dự án để rà soát, đánh giá tiến độ thực hiện; việc lập và phê duyệt dự án đầu tư, tiến độ thực hiện thu hồi đất, tình hình bồi thường giải phóng mặt bằng....
Trên cơ sở rà soát, UBND quận, huyện đã có văn bản báo cáo đánh giá tình hình thực hiện, đề xuất gia hạn thực hiện hoặc không gia hạn thực hiện các dự án và căn cứ pháp lý đề xuất thực hiện, cụ thể nội dung đánh giá phân loại.
Theo đó, đối với dự án trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm, UBND quận, huyện làm việc với chủ đầu tư để rà soát về tiến độ thực hiện kế hoạch sử dụng đất, xác định năng lực, nguồn vốn, nhu cầu tiếp tục thực hiện dự án, căn cứ quy định để đề xuất xử lý.
Đối với dự án do UBND TP ủy quyền cho UBND quận, huyện thu hồi đất hoặc thẩm quyền thu hồi đất của cấp huyện thì UBND quận, huyện làm việc với chủ đầu tư dự án để rà soát về tiến độ thực hiện dự án, việc bố trí vốn, căn cứ quy định của pháp luật để xử lý dự án.
Đối với các dự án đất đai đã có quyết định giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất, UBND quận, huyện sẽ việc với chủ đầu tư để rà soát tiến độ thực hiện dự án, xác định năng lực, nhu cầu tiếp tục thực hiện dự án. Đồng thời rà soát sự phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, có chính kiến đề xuất, kiến nghị xử lý dự án.
Nhiều chủ đầu tư thiếu vốn
UBND TP đánh giá những khó khăn dẫn đến việc các dự án không đưa đất vào sử dụng, chậm tiến độ sử dụng đất là trong quá trình phát triển, TP.HCM hình thành các khu đô thị lớn. Cùng lúc đó, các quy định pháp luật về đất đai, đầu tư, xây dựng thường xuyên có sự thay đổi nên việc tổ chức thực hiện các thủ tục còn nhiều khó khăn, vướng mắc trên thực tế.
"Theo quy định pháp luật đất đai năm 2003, năm 2013 thì dự án thực hiện trong các khu đô thị mới được Nhà nước thu hồi, bồi thường, giao cho chủ đầu tư thực hiện. Tuy nhiên, thực tế có nhiều dự án được cơ quan có thẩm quyền thu hồi, tạm giao đất và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ trước và sau khi Luật Đất đai năm 2003, năm 2013 có hiệu lực thi hành, chủ đầu tư tự thương lượng, thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân có đất trong dự án.
Việc bồi thường, giải phóng mặt bằng kéo dài trong khi giá đất ngày càng nhiều biến động và tăng nhanh. Do đó, dự án càng kéo dài thì càng gặp nhiều khó khăn trong việc thỏa thuận bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Bên cạnh đó, một số chủ đầu tư thiếu vốn, thiếu năng lực... cũng là nguyên nhân làm cho việc triển khai dự án kéo dài, chậm tiến độ" - báo cáo của UBND TP.HCM nêu rõ.
Mặc dù đây là công tác được đôn đốc, thực hiện và rà soát thường xuyên, liên tục nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc trong công tác phân loại, tham mưu việc xử lý.
Một trong những lý do là công tác lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hàng năm vẫn còn chậm so với quy định pháp luật; quá trình chuyển đổi chức năng sử dụng đất một số loại đất còn chậm, có tình trạng khác biệt giữa chức năng sử dụng đất thực tế và quy hoạch sử dụng đất; tình trạng đưa các dự án chưa rõ tính khả thi vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm...
Từ đó, ảnh hưởng tiến độ và chưa đáp ứng kịp thời công tác giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất để triển khai thực hiện các dự án.