Giải thưởng “Đồng tiền giấy của năm” là một sáng kiến của Cộng đồng Tiền giấy Quốc tế (IBNS), được đưa ra với mục đích ghi nhận những đồng tiền giấy đáng chú ý nhất được phát hành mỗi năm.
Kỳ công bầu chọn “hoa hậu” tiền giấy
Theo trang mạng chính thức của tổ chức IBNS, các thành viên tổ chức này có thể đề xuất các ứng cử viên cho giải thưởng bằng cách liên hệ với ban điều phối của giải thưởng này. Những tờ tiền được đề xuất phải là tờ tiền được chính thức phát hành lần đầu tiên trong năm xét giải, không chấp nhận tiền mẫu hay tiền không được lưu hành. Tờ tiền “ứng cử viên” cũng cần phải vừa có giá trị nghệ thuật, vừa phải có các tính năng đột phá trong đảm bảo an ninh. Những tờ tiền tham gia cuộc thi cần được mô tả rõ lý do vì sao nó xứng đáng được trở thành đồng tiền đặc biệt nhất trong năm đó. Cuộc đăng tuyển đồng tiền “hoa hậu” hằng năm sẽ kết thúc vào ngày 31-1 của năm liền sau đó. Những ứng cử viên sáng giá sau đó sẽ được lựa chọn bằng cách bỏ phiếu bởi các thành viên của IBNS. Ban giám khảo sẽ cân đo đong đếm giá trị nghệ thuật, hình thức thiết kế, màu sắc, độ hài hòa và các tính năng chống làm giả của tờ tiền. “Đương kim hoa hậu” tiền giấy sau đó sẽ được xướng danh trong cuộc họp đầu năm của ban lãnh đạo tổ chức IBNS.
Theo thống kê của IBNS, trong năm 2015 trên toàn thế giới đã có gần 150 tờ tiền mới được phát hành, với hơn 30 tờ tiền có mẫu thiết kế mới, đáp ứng đủ các tiêu chí mà ban tổ chức giải thưởng đề ra. Tờ 5 đôla New Zealand làm bằng chất liệu polyme đã giành được chiến thắng sát nút trước các đối thủ nặng ký như tờ 20 kronor của Thụy Điển (mang hình ảnh nhà văn viết sách thiếu nhi Astrid Lindgren), tờ 100 rúp của Nga (với hình ảnh bán đảo Crimea), tờ 20.000 tenge của Kazakhstan và tờ 5 bảng Scotland. Có tổng cộng 20 tờ tiền được đề cử cho giải thưởng “Đồng tiền giấy của năm 2015”, đây là số lượng nhiều kỷ lục của giải thưởng kể từ khi được khai sinh vào năm 2004 đến nay, với quốc gia đầu tiên thắng cuộc là Canada.
Chân dung “đương kim hoa hậu” thế giới tiền giấy năm nay - tờ 5 đôla New Zealand.
“Đương kim hoa hậu” tiền giấy được khen ngợi
Trên nền màu cam nổi bật, một mặt của tờ 5 đôla New Zealand chính là nhà leo núi Edmund Hillary, một trong những người đầu tiên chinh phục đỉnh Everest hùng vỹ. Nhân vật chính của mặt còn lại là chú chim cánh cụt mắt vàng, còn được biết đến với cái tên đáng yêu hoiho, đang tận hưởng khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp trên đảo Campbell. Tổ chức IBNS đã ngợi khen tờ tiền mới của New Zealand được thiết kế với “sắc cam và nâu ấn tượng”, cùng phần “polyme tuyệt đẹp”.
Tờ The Guardian dẫn lại phát biểu của ông Geoff Bascand, Phó Thống đốc Ngân hàng Dự trữ New Zealand, cho biết giải thưởng này là một sự chứng nhận cho công sức miệt mài và sự sáng tạo được đầu tư vào mẫu tiền mới. “Chúng tôi đều tự hào về tờ tiền mới của New Zealand. Tuy nhiên, việc tờ 5 đôla của chúng tôi được công nhận ở tầm mức quốc tế mang lại một cảm giác rất đặc biệt. Tờ tiền này đã tích hợp một số công nghệ chống tiền giả tân tiến nhất trên thế giới nhưng đồng thời vẫn thể hiện được những yếu tố lịch sử, văn hóa và di sản của New Zealand”.
Ngân hàng Dự trữ New Zealand đã bắt đầu phát hành một loạt tờ “tiền sáng” thế hệ mới vào năm 2015, bắt đầu với loại tờ 5 đôla và 10 đôla. Tuy là đồng tiền giấy của New Zealand, các mẫu tiền mới này lại được in bởi Công ty Tiền giấy Canada. Những tờ tiền 20 đôla, 50 đôla và 100 đôla New Zealand với thiết kế mới sẽ được chính thức lưu hành vào ngày 16-5 năm nay.
Hơn 100 quốc gia tham gia
Theo tờ The Guardian, tổ chức IBNS được sáng lập vào năm 1961 với mục tiêu lớn nhất là thúc đẩy và phát triển hoạt động nghiên cứu và sưu tầm kiến thức về các mẫu tiền và các tờ tiền giấy trên toàn thế giới. Tính đến nay IBNS đã có đến hơn 20.000 thành viên tại hơn 100 quốc gia. Những thành viên của tổ chức này được cung cấp các bản tin và các nghiên cứu về tiền giấy cứ mỗi ba tháng. Đồng thời, những thành viên này còn có quyền truy cập vào kho lưu trữ tiền giấy thế giới của IBNS. Tổ chức này còn cung cấp hỗ trợ cho các vấn đề nan giải mà những nhà sưu tầm tiền giấy thường vấp phải.
| Tiền của Kazakhstan từng 3 lần giành ngôi “hoa hậu” Những cựu “hoa hậu” từng được IBNS bầu chọn gồm có tiền của Trinidad & Tobago (năm 2014), Uganda (2010), Bermuda (2009), Samoa (2008), Scotland (2007), Comoros (2006), Đảo Faeroe (2005) và Canada (2004). Đặc biệt, đất nước Kazakhstan đã từng có đến ba lần chiến thắng vào ba năm liên tiếp 2011, 2012 và 2013. Hiện nay IBNS cũng đã bắt đầu tiếp nhận các ứng cử viên cho giải thưởng được trao vào đầu năm 2017 với mẫu tiền đăng ký đầu tiên là tờ 1.000 rufiyaa tuyệt đẹp của đảo quốc Maldives. Mẫu tiền này có màu xanh nước biển độc đáo. Mẫu thiết kế còn có những hình ảnh mô tả vẻ đẹp của đại dương với hình ảnh rùa biển và cá voi xanh ở hai mặt tờ tiền. |
