Bài phát biểu nhấn mạnh nền tảng của chính sách Mỹ tại châu Á-Thái Bình Dương dựa trên ba trụ cột cơ bản như sau:
Mỹ phụ thuộc vào một châu Á thịnh vượng và ổn định:Châu Á ảnh hưởng đến việc làm và an ninh của Mỹ. Tuy nhiên, về tài sản quân sự, thời gian, tiền bạc và nhân sự, Mỹ vẫn chưa bố trí đủ nguồn lực ở châu Á. Trong hơn năm năm qua, Mỹ đã nỗ lực xây dựng liên minh và đối tác, xây dựng các tổ chức khu vực, tham gia cùng các cường quốc mới nổi.
Mỹ đã tăng cường quan hệ với năm đồng minh gồm Úc, Nhật, Hàn Quốc, Philippines và Thái Lan; điều động luân phiên lính thủy đánh bộ đến Úc, hợp tác với các nước bạn khác như New Zealand, Singapore, lãnh thổ Đài Loan, các đảo quốc tại Thái Bình Dương và gần đây nhất là Myanmar. Mỹ cũng đã cải thiện sự hiện diện kinh tế và thương mại thông qua thỏa thuận thương mại tự do Mỹ-Hàn và đang đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương.
Góp sức hình thành các tổ chức kinh tế và an ninh khu vực: Mỹ là nước phi thành viên ASEAN đầu tiên cam kết nhiệm vụ với ASEAN. Hằng năm, Tổng thống Obama đều tham dự hội nghị cấp cao Đông Á, các diễn đàn như APEC nhằm mở rộng đầu tư, thương mại, thúc đẩy phát triển bền vững và tăng cường quan hệ.
Các tổ chức và thỏa thuận này đang trở thành một phần quan trọng của một hệ thống quốc tế trong thế kỷ 21. Công việc hợp tác hằng ngày giúp các nước giải quyết những mâu thuẫn trong hòa bình và tiến tới phát triển chung. Các nước cũng nhìn thấy giá trị của công cuộc hợp tác. Lợi ích hợp tác toàn cầu và hội nhập khu vực là rất rõ ràng.
Mỹ đã đưa các nước láng giềng trong khu vực gần hơn với Mỹ thông qua sáng kiến Hạ nguồn sông Mekong. Sáng kiến này giúp Myanmar, Campuchia, Lào, Thái Lan và Việt Nam hợp tác giải quyết các thách thức chung về giáo dục, cơ sở hạ tầng, nông nghiệp và môi trường.
Tái cân bằng chiến lược: Mỹ đã tham gia tập trận chung hoặc tổ chức các cuộc họp tham vấn với các nước như Indonesia, Ấn Độ, Malaysia, Việt Nam, Trung Quốc và hy vọng sắp tới sẽ có Myanmar. Mỹ đã gia tăng mối liên hệ giữa người với người thông qua các chương trình như sáng kiến lãnh đạo trẻ Đông Nam Á.
Trợ lý ngoại trưởng Daniel Russel nhận định ba trụ cột trong chính sách Mỹ ngày càng hỗ trợ và củng cố lẫn nhau, tăng cường quan hệ liên minh thúc đẩy tạo nền tảng an ninh, giúp các nước tự tin và có không gian tiến tới lợi ích tập thể và đẩy mạnh các tổ chức khu vực.
DUY KHANG
