Tại phiên khai mạc kỳ họp HĐND TP.HCM sáng 4-7, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân đã đến dự và có bài phát biểu.
Trong bài phát biểu của mình, ông Nguyễn Thiện Nhân dành hết thời gian để nói về một số vấn đề xung quanh chính sách dân số ở Việt Nam.
Theo ông Nhân, những năm 1960 bình quân ở miền Bắc một phụ nữ sinh sáu con, đến những năm 1980 giảm xuống còn ba con và từ năm 2005 đến nay cả nước bình quân mỗi phụ nữ sinh hai con.
“10 năm liền chúng ta duy trì mỗi phụ nữ chỉ sinh hai con, điều này đặc biệt có ý nghĩa. Mỗi gia đình bình quân chỉ sinh hai con tức là khi cha mẹ mất đi thì có hai người con thay thế mình, như thế là gia đình đó ổn định và bền vững về dân số, đóng góp cho đất nước đủ lao động” - ông Nhân nói.
Bí thư Nguyễn Thiện Nhân trao đổi với Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Quyết Tâm tại kỳ họp. Ảnh: TÁ LÂM
Bí thư Nhân cho rằng đó là may mắn của đất nước và nhìn ra thế giới mới thấy giật mình. Đơn cử như Hàn Quốc cũng giảm sinh con, khi họ đạt được mục tiêu hai con rồi, họ giảm một cách tự nhiên xuống còn 1,7 và bây giờ mỗi phụ nữ bình quân chỉ sinh 1,3 con.
“Một phụ nữ sinh dưới hai con cho một quốc gia khoảng 30 năm thì quốc gia đó sẽ không đủ lao động, khủng hoảng lao động. Nhật Bản hiện nay bình quân mỗi phụ nữ cũng chỉ sinh 1,3 con nên khủng hoảng thiếu lao động” - ông Nhân nói và cho biết theo dự báo trong vòng 50 năm (tính từ năm 2000) dân số Nhật Bản giảm 40 triệu người, từ 120 triệu xuống còn 80 triệu. Như thế Nhật Bản sẽ thiếu lao động trầm trọng.
Hay như đất nước Singapore hiện nay bình quân mỗi phụ nữ cũng chỉ sinh 1,3 con, ông Nhân cho biết vì thế mà chính thủ tướng Singapore đã khẳng định một trong những vấn đề lớn nhất của Singapore gặp phải hiện nay là sinh ít quá.
“Sinh nhiều là khổ, sinh ít cũng hại, hại cho đất nước không đủ lao động. Cho nên thế giới xem việc duy trì hiệu suất sinh thay thế bình quân mỗi phụ nữ trong một đời người sinh được hai con là điều vô cùng cần thiết cho một đất nước phát triển bền vững, bền vững về nguồn nhân lực và lao động” - ông Nhân lý giải.
Rồi đến câu chuyện đất nước Hàn Quốc, ông Nhân đặt câu hỏi vì sao Hàn Quốc sang Việt Nam đầu tư. Có nhiều lý do ở đất nước họ như môi trường thuận lợi, họ có công nghệ cao, vậy tại sao họ không đầu tư ở nước họ mà sang Việt Nam. “Vì họ thiếu lao động trầm trọng” - ông Nhân lý giải và cho biết trong gần 10 năm qua, Samsung sang Việt Nam đầu tư sử dụng hơn 130.000 lao động Việt Nam.
Từ những phân tích đó, Bí thư Nguyễn Thiện Nhân cho biết Quốc hội khóa XIV trong nghị quyết phát triển kinh tế-xã hội 2016-2020, về chính sách dân số đã đặt ra hai mục tiêu: Duy trì hiệu suất sinh thay thế và khắc phục mất cân bằng về giới tính.
Liên hệ trực tiếp với TP.HCM, ông Nhân cho biết TP.HCM là địa phương đi đầu cả nước về cân bằng giới tính. Nhưng lại là TP có mức sinh ít nhất cả nước, bình quân một phụ nữ sinh 1,46 con.
“TP chúng ta đang sinh con như Hàn Quốc và Nhật Bản, nếu kéo dài sẽ dẫn đến tình trạng thiếu lao động nên chúng tôi thiết tha muốn các đại biểu HĐND quan tâm lưu ý đến chính sách dân số mà Quốc hội đặt ra, TP phải kéo tỉ lệ sinh lên” - ông Nhân nói.
Người đứng đầu Thành ủy TP.HCM cho rằng ở các nước nghĩ sinh con dễ mất việc làm nên họ không dám sinh, cho nên các nước họ điều chỉnh chính sách được nghỉ khi sinh con. Thứ hai ở các nước nhà trẻ thiếu mà đắt tiền nên người ta không sinh thêm con vì tốn kém, trong khi chúng ta đã phổ cập trường mầm non năm tuổi rồi. Thứ ba là không có nhà ở, sinh thêm người thì không có chỗ ở.
Để tỉ suất sinh của TP.HCM trở lại bình thường theo mục tiêu Quốc hội, ông Nguyễn Thiện Nhân đề nghị HĐND TP cần xác định lại mục tiêu không phải tỉ suất sinh theo nghĩa chung chung mà tỉ suất sinh là tỉ suất sinh thay thế. Một số biện pháp khác vẫn nên thực hiện.
“Nếu một con thì chưa nên triệt sản, hai con hãy triệt sản. Sinh con vì mình, vì đất nước và TP chứ không phải là chuyện riêng đâu. Rất nhiều nước coi quyền sinh con là tự do cá nhân nhưng tự do mà sinh ít quá thì đất nước bị thiệt hại”.