Vùng lãnh thổ cực tây của Nga Kaliningrad là một trong những tâm điểm căng thẳng giữa Nga và khối liên minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Trước đó trong tuần, một máy bay ném bom chiến lược B-52 của Mỹ đã thực hiện một vụ ném bom mô phỏng gần khu vực này.
Theo hãng tin Sputnik, ông R.D. Hooker Jr, một nhà nghiên cứu tại Quỹ Jamestown - viện chính sách ở Washington với chủ trương chống Nga, đã công bố một báo cáo đề xuất một cuộc xâm lược Kaliningrad của NATO sau khi bùng nổ bất kỳ hành động thù địch nào giữa Nga và khối quân sự này.
Quân đội Ba Lan trong một cuộc duyệt binh. Ảnh: AP
“Đối phó với Kaliningrad trước tiên là điều cấp bách” - ông Hooker nhấn mạnh và làm rõ rằng chiếm lấy khu vực này là then chốt nếu NATO muốn đánh bại các ưu thế trên bộ và trên không của Nga và quân cảng của Hạm đội Baltic của Nga.
“Lực lượng trên bộ của Nga ở đó (hai lữ đoàn súng trường và một trung đoàn xe tăng pháo binh) là quan trọng nhưng các nhà lãnh đạo Nga nên hiểu rõ rằng sự gây hấn vô cớ chống lại NATO sẽ trả giá đắt. Một phần trong cái giá đó là mất Kaliningrad, điểm kèn cựa khó chịu trong thời bình và là đòn bẩy chiến lược quan trọng- cho cả hai bên - trong thời chiến” - nhà phân tích Hooker viết.
Chuyên gia Mỹ nhấn mạnh rằng “các lực lượng hạng nặng của Ba Lan đóng gần đó vùng với lực lượng Mỹ đóng ở Ba Lan là giải pháp rõ ràng cho nhiệm vụ này”.
Những gì sẽ kích động Nga khơi mào một cuộc chiến tranh với NATO? Theo ông Hooker, chính sách “Người mẹ Nga” có những kế hoạch xảo quyệt cho vùng Baltic, bao gồm tham vọng sáp nhập các quốc gia Baltic và tấn công Ba Lan để “làm rạn nứt khối liên minh và biến đổi môi trường an ninh châu Âu theo những cách thâm hiểm”.
Nhận thấy sự nguy hiểm của chính sách mà ông nêu trên, ông Hooker nhấn mạnh NATO phải xây dựng “thần kinh mạnh” để xâm chiếm Kaliningrad. Ông Hooker chỉ ra rằng “chính sách tuyên truyền của Nga sẽ bô bô đây là “vùng đất mẹ linh thiêng” và các nhà lãnh đạo Nga sẽ đe dọa trả đũa hạt nhân.
Thành phố Kaliningrad của Nga. Ảnh: SPUTNIK
Ông Hooker viết Moscow không thể hy vọng NATO đối xử với Kaliningrad một cách nhẹ nhàng, mềm mỏng trong trường hợp chiến tranh và cho rằng “tiếp quản sớm” khu vực này của Nga có thể xác định rõ sự thành bại của hàng phòng thủ ban đầu.
Nhận xét về đề xuất của ông Hooker, Thống đốc vùng Kaliningrad Anton Alikhanov gọi báo cáo của chuyên gia Mỹ là “ảo tưởng lá cải”.
“Tôi có cảm giác rằng đó không phải là các chuyên gia những người tập hợp (trong viện chính sách này) mà là những người viết chuyện tào lao” - ông Alikhanov nói với tờ RBC của Nga ngày 27-10.
Báo cáo của ông Hooker không phải lần đầu một viện chính sách Mỹ đề xuất “vô hiệu hóa” Kaliningrad của Nga trong một cuộc xung đột. Tháng trước, quân đội Nga thông báo vùng phía tây nước này được bảo vệ hoàn toàn trước các “kế hoạch” hung hăng do các tướng Mỹ phát triển sau khi truyền thông Mỹ đưa tin về một kế hoạch của Lầu Năm Góc trong việc đánh bại lưới phòng không của Nga trong khu vực.
Năm 2017, RAND Corporation - một viện chính sách khác của Mỹ tiết lộ báo cáo của riêng họ về các viễn cảnh của một cuộc xung đột ở Kaliningrad. Báo cáo còn suy nghĩ về việc liệu Nga sẽ xem một cuộc tấn công vào Kaliningrad như một cuộc tấn công vào đất nước Nga hay không.
Tuy nhiên, chưa có báo cáo nào cố gắng trả lời câu hỏi tại sao Nga có thể gây ra Chiến tranh thế giới thứ ba với một kẻ thù NATO. Tổng thống Nga Vladimir Putin và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhiều lần bác bỏ các tuyên bố việc Nga có ý định gây hấn nhằm vào các nước láng giềng phía tây của Nga, gọi các tuyên bố này là vô căn cứ và vô lý.
Quân đội Nga tập trận ở Kaliningrad. Ảnh: SPUTNIK
Năm 2016, Tổng thống Putin cho hay ông tin rằng tất cả những người điềm tĩnh thực sự có tham gia hoạt động chính trị ở phương Tây hiểu rằng “ý tưởng về một mối đe dọa Nga đối với các nước Baltic chẳng hạn là hoàn toàn điên rồ”.
Trong bối cảnh mối quan hệ ngày một xấu đi giữa NATO và Nga trong năm năm qua, Kaliningrad trở thành điểm nóng căng thẳng. Hôm 23-10, dịch vụ theo dõi máy bay PlaneRadar đưa tin một máy bay ném bom chiến lược B-52H của Mỹ tiến hành một vụ ném bom mô phỏng nhằm vào căn cứ Kaliningrad của Hạm đội Baltic Nga.
Trước đó, các máy bay Nga và NATO thường xuyên chạm trán nhau trên không phận địa phương. Một sự cố gần đây chứng kiến một tiêm kích Su-27 của Nga đuổi theo một chiếc F-18 của Không quân Tây Ban Nha trên không phận nước này sau khi chiếc F-18 tiếp cận máy bay chở Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu trong phạm vi vài trăm mét.
