Theo bà Ánh, từ năm 1990 bà đã kê khai đăng ký quyền sử dụng thửa đất tranh chấp, được UBND xã cùng Phòng TN&MT đồng ý. Bà đã đóng lệ phí cấp giấy đỏ nhưng sau đó phát sinh tranh chấp nên chưa được cấp giấy. Nay bà yêu cầu tòa công nhận phần đất này thuộc quyền sử dụng của bà.
Tháng 6-2012, TAND thị xã Bình Minh có công văn hỏi UBND thị xã là việc kê khai đăng ký quyền sử dụng đất trên của bà Ánh có hợp pháp hay không, có thuộc trường hợp được cấp giấy đỏ hay không? Vì sao bà Ánh đã kê khai mà ủy ban lại chuẩn bị cấp giấy đỏ cả phần đất đang tranh chấp cho anh bà Ánh?
Hai tháng sau, ủy ban có công văn cho biết việc kê khai của bà Ánh phù hợp với quy định của pháp luật về đất đai. Về việc chuẩn bị cấp giấy đỏ cho anh bà Ánh là có sai sót, ủy ban đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn xóa cập nhật diện tích đang tranh chấp trên bản đồ dữ liệu.
Tháng 10-2012, tòa lại có công văn hỏi ủy ban rằng bà Ánh đăng ký kê khai trong sổ mục kê, sổ địa chính hay sổ đăng ký ruộng đất (theo hướng dẫn của Bộ TN&MT thì giá trị các loại sổ này khác nhau). Ủy ban trả lời rằng bà Ánh đã đăng ký trong sổ mục kê, còn anh bà không có đăng ký trong sổ mục kê hay sổ địa chính.
Tháng 11-2012, tòa gửi tiếp công văn đề nghị ủy ban khẳng định lại bà Ánh kê khai trong sổ nào. Ủy ban chưa trả lời, tháng 6-2013, tòa đã ra quyết định tạm đình chỉ vụ án.
Một tháng sau, ủy ban có công văn phúc đáp khẳng định việc kê khai của bà Ánh thực hiện theo đúng quy định tại Thông tư 1990/2001 của Tổng cục Địa chính (hướng dẫn đăng ký đất đai, lập hồ sơ địa chính…). Bà Ánh có tên trong sổ đăng ký ruộng đất, sổ địa chính theo quy định tại Điều 50 Luật Đất đai năm 2003.
Được ủy ban trả lời, tòa thụ lý lại vụ kiện. Thế nhưng ngày 14-4-2014, tòa lại có văn bản… đề nghị ủy ban xác định thông tin chính xác là bà Ánh kê khai trong loại sổ nào, nếu bà Ánh có tên trong sổ đăng ký ruộng đất, sổ địa chính thì cung cấp cho tòa bản sao. Ngày 29-4, ủy ban phúc đáp rằng ủy ban đã trả lời rõ nội dung tòa hỏi tại văn bản hồi tháng 7-2013 rồi.
Vụ án đã kéo dài hơn bốn năm, vi phạm nghiêm trọng thời hạn chuẩn bị xét xử theo BLTTDS. Có thể thấy việc tòa xác minh thông tin từ phía ủy ban là điều cần thiết cho việc giải quyết án. Tuy nhiên, ủy ban đã có văn bản trả lời rất rõ rồi mà sau chín tháng, tòa vẫn không chịu đưa vụ kiện ra xét xử. Theo bà Ánh, bà liên tục khiếu nại vì cho rằng quyền lợi của mình bị ảnh hưởng nhưng ngoài việc mời bà đến lấy lời khai và yêu cầu cung cấp chứng cứ, cán bộ tòa chỉ nói: “Bà cứ về nhà chờ thêm” (?!).
THANH TÙNG