Tính đến nay giá xăng dầu ở thị trường Việt Nam đã có 19 lần điều chỉnh và chủ yếu là tăng giá. Với mức giá ở thời điểm hiện nay thì giá bán lẻ xăng dầu vẫn cao hơn thời điểm đầu tháng 1-2022 từ 2.500 đồng đến 3.600 đồng/lít, và với dầu diezen còn chênh lệch cao hơn khoảng 5.000 đồng/lít.
Giá xăng dầu đã giảm, giá hàng hoá khó giảm ngay
Chúng ta đều biết việc tăng giá xăng dầu đã có nhiều tác động đến sản xuất kinh doanh, dịch vụ của doanh nghiệp và đời sống tiêu dùng của nhân dân.
Chi phí xăng dầu chiếm 3,5% tổng chi phí sản xuất xã hội. Có thời điểm 50% tàu cá phải nằm bờ vì bị thua lỗ, chi phí sản xuất hàng công nghiệp, các sản phẩm nông nghiệp... bị tăng cao, năng lực cạnh tranh về giá của hàng hoá bị suy giảm.
| |
Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú. |
Giá xăng dầu tăng cao cũng tác động tới người tiêu dùng. Nhiều mặt hàng từ tháng 2, 3-2022 đã bắt đầu tăng giá làm nhiều đợt, thấp nhất từ 5%, cao nhất đến 15-20%, thậm chí cao gấp rưỡi, gấp đôi. Điều đó làm cho đời sống sinh hoạt ăn uống của các gia đình bị teo tóp, khó khăn nhiều bề.
Những hệ quả của hơn hai năm đại dịch vừa qua làm cho họ đã khó khăn, nay lại càng khó khăn hơn gấp bội.
Có thể nói tổng quát lại: Xăng dầu là mặt hàng chiến lược, là “lương thực” của sản xuất kinh doanh dịch vụ và đời sống của người dân, không thể không sử dụng và tiêu dùng. Mỗi đợt biến động tăng giá với biên độ lớn đã ảnh hưởng sâu rộng và mạnh mẽ đối với toàn xã hội.
Mặc dù sau nhiều ý kiến đề nghị của các chuyên gia, đại biểu Quốc hội, các nhà quản lý đã có những đợt giảm thuế đối với mặt hàng này. Tuy nhiên thời gian giảm đã bị chậm so với kì vọng phải giảm ngay từ tháng 2, tháng 3-2022.
Chính vì vậy giá hàng hoá đã bị đẩy lên nay muốn giảm trở về mức trước là rất khó khăn với nhiều lý do như: Cần có độ trễ, cần phải giảm tiếp thuế phí, giá xăng dầu đã xuống phải giữ được ổn định ít nhất từ nay đến cuối năm, doanh nghiệp sản xuất họ cũng cần phải bù đắp những thua lỗ khó khăn trong 6 tháng đầu năm vừa qua...
Không nên bỏ lỡ thời cơ giảm giá xăng một lần nữa
Ngay ngày hôm nay, 25-7, giá dầu WTI vượt 95 USD, dầu Brent lên mức 104 USD/thùng.
Có nhiều yếu tố làm cho việc giảm giá xăng dầu không được chắc chắn và ổn định. Đó là nguồn cung tiếp tục bị thắt chặt, dù có lúc đã khôi phục được sản lượng khai thác. Những biến động của địa chính trị thế giới giữa Nga và Ukraine vẫn chưa có điểm dừng.
Sự hồi phục của kinh tế thế giới, nhất là của Trung Quốc, EU... chưa bền vững. Trong khi đó, nhu cầu dầu thô cho cuối năm chắc chắn sẽ tăng lên do thời tiết dần giá lạnh. Cạnh đó, quyết định tăng lãi xuất của Fed có tác động không nhỏ đến giá dầu thế giới…
| |
Giá xăng dầu tăng cao sẽ tác động tiêu cực tới nền kinh tế. Ảnh: PHI HÙNG |
Từ tình hình trên cho ta thấy sản xuất và tiêu dùng của thế giới, trong đó có Việt Nam còn phụ thuộc rất lớn vào sự tăng giảm của giá xăng dầu trong những tháng cuối năm và những năm tiếp theo. Nó đòi hỏi việc điều hành của chúng ta cần phải chủ động hơn, linh hoạt hơn để đảm bảo giữ ổn định mặt hàng chiến lược này cho sản xuất và đời sống.
Một số vấn đề cần đặt ra cho bài toán xăng dầu là: Việt Nam cần chủ động nguồn cung xăng dầu từ sản xuất trong nước và nhập khẩu. Thay vì bình ổn giá bằng tiền, nhà nước cần đầu tư gấp kho dự trữ xăng dầu quốc gia đủ lớn để chủ động điều tiết giá cả mỗi khi có biến động lên xuống. Tổ chức chuỗi cung ứng xăng dầu hiệu quả, giảm chi phí phục vụ đắc lực cho xã hội. Bỏ và giảm ngay các loại thuế không phù hợp làm ảnh hưởng đến giá xăng dầu trong nước cao một cách vô lý như hiện nay.
Trước mắt ngay trong cuối tháng 7, Quốc hội cần quyết định giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, thuế nhập khẩu để xăng dầu về mức 20.000 - 22.000 đồng/lít, tạo điều kiện cho sự hồi phục phát triển sản xuất kinh doanh và giảm bớt khó khăn cho đời sống tiêu dùng xã hội.
Đó là những việc cần làm ngay của bài toán xăng dầu từ nay đến cuối năm, tạo tiền đề cho sự phát triển kinh tế trong năm 2023 và những năm tiếp theo.
Các bộ ngành không nên bỏ lỡ thời cơ giảm thuế một lần nữa, phải lấy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp làm mục tiêu phục vụ của mình, không chỉ lo nguồn thu ngân sách một cách cơ học, mà phải đóng góp tích cực hiệu quả cho sự phát triển nhanh và bền vững của các doanh nghiệp và đời sống tiêu dùng của nhân dân.
Tại kỳ điều hành chiều 21-7, giá xăng E5 giảm 2.710 đồng/lít, xuống mức 25.070 đồng/lít; xăng A95 giảm 3.600 đồng/lít, xuống mức 26.070 đồng/lít.Cùng với xăng, các mặt hàng dầu cũng được điều chỉnh giảm giá. Cụ thể, dầu diesel giảm 1.740 đồng/lít, còn 24.850 đồng/lít. Dầu mazut giảm 1.164 đồng/kg, còn 16.548 đồng/kg; Dầu hoả giảm 1.100 đồng/lít, còn 25.240 đồng/lít.
Từ đầu năm đến nay, xăng dầu đã trải qua 19 kỳ điều hành giá, trong đó có 6 kỳ giảm giá và 13 kỳ tăng giá.
Tại thời điểm ngày 11-1, giá xăng trong nước chỉ ở mức 23.159 đồng/lít với xăng E5, và 23.876 đồng/lít với xăng A95. Gía dầu diesel ở mức 18.239 đồng, dầu hoả 17.138 đồng, mazut 16.362 đồng/kg.
