Tháng 12-2018, Bộ Ngoại giao Mỹ đã phê chuẩn thỏa thuận thương mại sẽ nâng cấp hệ thống phòng thủ tên lửa của Saudi Arabia và đã trình lên Quốc hội. Tuy nhiên, giá trị chính xác của thương vụ này mới được chương trình Giám sát Hỗ trợ An ninh tiết lộ, theo Press TV. Cụ thể, Mỹ đã chấp thuận nâng cấp các hệ thống phòng thủ tên lửa của Saudi Arabia trị giá 195 triệu USD.
Theo thỏa thuận, hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot PAC-3 của Saudi Arabia sẽ được nâng cấp gần như toàn bộ hệ thống như tên lửa mới, trong đó có hệ thống dẫn đường giúp tăng cường khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo, vốn có thể tránh được tầm quét của hệ thống radar do Mỹ sản xuất.
Hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot PAC-3 của Mỹ. Ảnh: REUTERS
Gói nâng cấp này Mỹ dành riêng cho Saudi Arabia nhằm tăng cường khả năng đối phó với hiểm họa từ tên lửa của phiến quân Houthi và một số lực lượng thù địch khác.
Ngoài ra, theo Al-Monitor, gói nâng cấp hệ thống tên lửa Patriot cho phép Saudi Arabia đối phó mối đe dọa tên lửa tiềm tàng từ Iran, trong bối cảnh lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran tuyên bố tên lửa mới có tầm bắn mở rộng của nước này có thể tấn công tàu chiến Mỹ và vươn tới Trung Đông.
Cựu quan chức ngoại giao Mỹ Frank Rose lưu ý, hệ thống Patriot có thể giúp bảo vệ các cơ sở quân sự nhỏ như sân bay, song không đủ khả năng bảo vệ một TP lớn như thủ đô Riyadh, nơi từng bị tên lửa của phiến quân Houthi bắn trúng.
Thỏa thuận nâng cấp hệ thống phòng thủ tên lửa của Saudi Arabia đưa ra trong bối cảnh các thượng nghị sĩ cấp cao Mỹ tìm cách chặn các thương vụ vũ khí khác mà Mỹ bán cho Saudi Arabia sau vụ sát hại nhà báo Khashoggi.
Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ nói với trang tin Al-Monitor rằng Tổng thống Donald Trump đã nói rằng Mỹ vẫn sẽ là một đối tác “vững chắc” của Saudi Arabia, bất chấp căng thẳng liên quan tới cuộc chiến ở Yemen và làn sóng phản đối sau vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi.
“Trong bốn thập niên qua và trải qua bảy đời tổng thống Mỹ, Saudi Arabia vẫn là một đối tác quan trọng của Mỹ trong việc kiềm chế các hành vi gây hấn của Iran – quốc gia tài trợ khủng bố lớn nhất thế giới và là mối đe dọa tên lửa đạn đạo ngày càng tăng đối với toàn bộ đối tác của chúng tôi trong khu vực” – vị phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nói.
Trang tin Al-Monitor nhận định, thỏa thuận cung cấp Patriot của Mỹ có thể giúp chính quyền Tổng thống Trump từng bước cung cấp vũ khí sát thương cho Saudi Arabia.