Sáng 14-6, Báo Tuổi trẻ tổ chức Hội thảo thanh toán không tiền mặt “Động lực tăng trưởng kinh tế số” với sự hiện diện của ông Hồ Đức Phớc - Phó Thủ tướng Chính phủ, ông Phạm Tiến Dũng – Phó Thống đốc NHNN; bà Phan Thị Thắng – Thứ trưởng Bộ Công thương; ông Nguyễn Văn Dũng – Phó Chủ tịch UBND…
Chương trình Ngày không tiền mặt do Báo Tuổi Trẻ khởi xướng kể từ 2019 đến nay, phối hợp với Vụ Thanh toán, Thời báo Ngân hàng, Sở Công Thương TP.HCM, NAPAS tổ chức dưới sự chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước và UBND TP.HCM.
Giai đoạn cao điểm “làm sạch” tài khoản ngân hàng
Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết: Trải qua 6 năm thực hiện “Ngày không tiền mặt” do Báo Tuổi trẻ phối hợp với NHNN, cơ quan đầu mối triển khai Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt của Thủ tướng Chính phủ qua các giai đoạn đã giúp thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng trở nên phổ biến trong xã hội và đang dần trở thành xu hướng tiêu dùng thông minh trong kỷ nguyên mới.
Nhìn lại chặng đường qua, thanh toán không dùng tiền mặt đã đóng vai trò then chốt, không chỉ thúc đẩy hiệu quả hoạt động ngân hàng - tài chính, mà còn góp phần tăng tính minh bạch trong quản lý kinh tế, thúc đẩy thương mại điện tử, dịch vụ công và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
NHNN không ngừng hoàn thiện hành lang pháp lý nhằm thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt. Hạ tầng phục vụ thanh toán ngành ngân hàng luôn được chú trọng đầu tư, nâng cấp, phát triển. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng xử lý bình quân 820.000 tỉ đồng mỗi ngày, tương đương khoảng 40 tỉ USD, với khoảng 30 triệu giao dịch thanh toán, tốc độ tăng trưởng hàng năm duy trì hai con số từ 40-50% về số lượng lẫn giá trị thanh toán.
Từ ngày, 1-7-2024, đối với khách hàng cá nhân không xác thực sinh trắc học sẽ không giao dịch chuyển khoản được và đến hôm nay thì chúng ta đã làm sạch được khoảng hơn 110 triệu tài khoản khách hàng cá nhân.
Tương tự, từ ngày 1-7-2025, người đại diện pháp luật của doanh nghiệp đối với doanh nghiệp cũng sẽ buộc phải cập nhật xác thực sinh trắc học. Nếu chưa thực hiện yêu cầu này, sau thời gian trên, ngân hàng sẽ dừng giao dịch tài khoản doanh nghiệp. Theo báo cáo của ngân hàng, hiện hệ thống ngân hàng thương mại đã làm sạch được trên 700.000 khách hàng là doanh nghiệp.
TP.HCM đẩy mạnh thanh toán số
Ông Nguyễn Văn Dũng - Phó chủ tịch UBND TP.HCM khẳng định: Hoạt động thanh toán không tiền mặt đã trở thành xu hướng khách quan và phổ biến trong đời sống hiện nay. TP.HCM cũng đã ban hành kế hoạch phát triển thanh toán không tiền mặt trên địa bàn với nhiều biện pháp và giải pháp thúc đẩy thanh toán số trong tất cả các lĩnh vực dịch vụ công, giáo dục, y tế, giao thông vận tải, các hoạt động xúc tiến thương mại.
Bên cạnh đó là các giải pháp đồng bộ về đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức và kỹ năng tài chính số cho người dân, tạo nền tảng vững chắc cho một xã hội không tiền mặt.
"Tuy nhiên, từ thực tiễn triển khai tại TP.HCM, việc thực hiện triển thanh toán không tiền mặt vẫn còn những khó khăn, hạn chế nhất định. Trong đó vấn đề bảo mật an toàn giao dịch cho người dùng là một trong những trở ngại khiến cho người dân còn e ngại khi sử dụng, nhất là trong bối cảnh nguy cơ, tội phạm công nghệ cao, lừa đảo, đánh cắp dữ liệu cá nhân ngày càng tinh vi, phức tạp. Đồng thời, để việc triển thanh toán không tiền mặt thực sự đi vào chiều sâu, lan tỏa rộng khắp cần sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành”, ông Dũng chia sẻ.
Qua đó, Phó chủ tịch UBND TP.HCM kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành trung ương tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến phát triển hoạt động thanh toán không tiền mặt, bảo đảm đồng bộ với luật các tổ chức tín dụng sửa đổi năm 2024, Nghị định 52 và các quy định về an toàn bảo mật thông tin cá nhân, tạo hành lang cơ sở pháp lý đồng bộ hoạt động thanh toán.
Ông Dũng cũng đề nghị các sở, ban ngành, UBND các phường xã, chủ động rà soát lồng ghép các nội dung, thúc đẩy việc thanh toán không tiền mặt. Trong đó tập trung triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp tăng cường ứng dụng thanh toán điện tử trong dịch vụ công, đặc biệt là trong lĩnh vực hành chính công, giáo dục, y tế, giao thông, thuế và phí, đảm bảo quy trình thanh toán tiện lợi và an toàn.
Đồng thời đề xuất những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh, tiểu thương, người dân áp dụng các giải pháp thanh toán số phù hợp với quy mô và điều kiện thực tế.
Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc: Phát triển thanh toán số phải đi đôi với an ninh mạng và bảo vệ người dùng
Phân tích về vai trò của việc thanh toán không dùng tiền mặt, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nhận định: "Khi chúng ta phát triển thương mại điện tử thì đương nhiên phải thanh toán không tiền mặt. Vì thanh toán không tiền mặt nhanh, kịp thời chỉ vài giây. Đồng thời giúp cho minh bạch hóa dòng tiền, thúc đẩy kinh tế số phát triển.
Thanh toán không tiền mặt không chỉ thúc đẩy hiệu quả ngành ngân hàng, mà còn giúp tăng tính minh bạch trong quản lý tài chính, hỗ trợ thương mại điện tử và dịch vụ công, nâng cao năng suất lao động và tiết giảm chi phí xã hội.
Bên cạnh đó, Phó thủ tướng cho rằng cần thẳng thắn nhìn nhận có một số tồn tại như vấn đề an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân trong thanh toán số, nhất là trong bối cảnh tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi. Do đó cần phải hoàn thiện thể chế, chính sách phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho các mô hình thanh toán sáng tạo, đồng thời đảm bảo quản lý rủi ro và an toàn hệ thống, bảo vệ tài sản của người dân.
