Liên quan đến vấn đề khắc phục các cảnh báo của Uỷ ban Châu Âu (EC) về khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), tại họp báo thường kỳ của Bộ NN&PTNT chiều 3-10, ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho biết: Mới đây, thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành, Bộ đã tổ chức Đoàn công tác liên ngành đi kiểm tra tại TP.HCM và Khánh Hòa. Và dự kiến trong tuần này, đoàn tiếp tục kiểm tra tại Hải Phòng và Quảng Ninh.
Theo ông Hùng, qua kiểm tra tại TP.HCM và Khánh Hòa cho thấy cơ bản các nội dung khuyến nghị của EC đã được các địa phương triển khai tương đối tốt.
Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn rất nhiều tồn tại, như phải rà soát lại toàn bộ việc quản lý, theo dõi tàu cá, đăng ký đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác, kiểm soát tàu cá ra vào cảng cần chặt chẽ hơn, hồ sơ liên quan đến truy xuất nguồn gốc từ sổ nhật ký khai thác, biên bản bốc dỡ tại cảng, việc xác nhận, chứng nhận làm sao đảm bảo tính logic.
 |
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến chủ trì họp báo. |
Về những tồn tại, hạn chế nói chung, lãnh đạo Tổng cục Thuỷ sản cho biết vẫn còn những tồn tại chưa đáp ứng được yêu cầu của EC, điển hình là tàu cá vẫn còn vi phạm ở vùng biển nước ngoài.
“Đây là vấn đề đầu tiên EC sẽ xem xét có gỡ thẻ vàng được hay không” - ông Hùng nói và cho biết bên cạnh đó, việc quản lý tàu cá, cập nhật lên Hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase), nhiều tỉnh vẫn chưa cập nhật đầy đủ. Việc kiểm soát sản lượng lên bến mới được 20-30%. Nhật ký khai thác mới đạt 45% so với yêu cầu.
Chỉ ra một số nguyên nhân, lãnh đạo Tổng cục Thuỷ sản cho rằng vai trò của địa phương, đặc biệt là thủ trưởng, chủ tịch tỉnh, người đứng đầu các đơn vị cần quyết liệt hơn nữa. Bên cạnh đó còn yếu tố khách quan là một số cơ sở hạ tầng cảng cá chưa đáp ứng được yêu cầu để kiểm soát nghề cá hiện đại, thời gian tới cần tiếp tục đầu tư cho hạ tầng cảng cá.
Ngoài ra, nguồn nhân lực cho kiểm soát IUU rất mỏng, đặc biệt là cán bộ liên quan đến khai thác. Cho nên, lực lượng để triển khai ở các địa phương cũng rất hạn chế. Các địa phương chưa quan tâm đến đúng mức đến việc đầu tư trang thiết bị cho cán bộ tại cảng.
"Nguyên nhân chủ quan, cần nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu ở các địa phương như giám đốc sở nông nghiệp, chi cục trưởng, trưởng ban quản lý các cảng cá… đồng thời tiếp tục tuyên truyền các quy định pháp luật tới ngư dân để tiến tới khắc phục thẻ vàng IUU” - ông Hùng nói.
Ông Nguyễn Quang Hùng cho biết dự kiến Đoàn kiểm tra của EC sẽ sang kiểm tra trực tiếp tại Việt Nam từ ngày 19 đến 28-10 tới. Đoàn sẽ kiểm tra rất kỹ tại địa phương, vì vừa qua, EC đánh giá việc hoàn thiện khung pháp lý, các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành tương đối tốt. Vấn đề hiện nay là việc tổ chức thực hiện tại địa phương.
Sau khi kiểm tra ở các địa phương, đoàn sẽ làm việc với Tổng cục Thuỷ sản, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT. Sau đó dự kiến làm việc với Phó thủ tướng Lê Văn Thành.
Trước đó, ngày 20-9, Phó thủ tướng Lê Văn Thành đã chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống IUU, thực hiện các khuyến cáo của EC. Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành khẳng định, Việt Nam không cho phép và sẽ mở đợt cao điểm kiểm tra, xử lý nghiêm mọi vi phạm về khai thác IUU.
Phó thủ tướng nhấn mạnh, việc gỡ thẻ vàng, tuyệt đối không để EC rút “thẻ đỏ” là rất cấp bách, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đến đời sống của ngư dân, ngành xuất khẩu thuỷ sản cũng như uy tín, thương hiệu quốc gia trên trường quốc tế.
Phó Thủ tướng yêu cầu thành lập ngay các đoàn liên ngành, ở Trung ương do lãnh đạo Bộ NN&PTNT chủ trì, ở địa phương do lãnh đạo UBND tỉnh phụ trách đi kiểm tra cụ thể, kịp thời phát hiện, xử lý thật nghiêm những hành vi vi phạm các quy định về chống khai thác IUU.
