Chiều 7-6, Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với ông Nguyễn Thanh Long, cựu bộ trưởng Bộ Y tế, về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
 |
Ông Nguyễn Thanh Long, Bộ trưởng Bộ Y tế. Ảnh: PHI HÙNG |
Trước đó, sáng 7-6, Quốc hội quyết định bãi nhiệm Đại biểu Quốc hội, phê chuẩn cách chức Bộ trưởng Y tế đối với ông Nguyễn Thanh Long.
Theo Trưởng ban công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh, kết luận của các cơ quan có thẩm quyền cho thấy, ông Nguyễn Thanh Long đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát, đồng thời can thiệp, tác động, hỗ trợ công ty Việt Á trong quá trình cấp sổ đăng ký lưu hành tạm thời và chính thức; hiệp thương giá và kiểm tra giá hiệp thương với bộ kit xét nghiệm để việc ban hành các thông báo giá các sinh phẩm, trang thiết bị y tế chẩn đoán COVID-19.
Hôm 6-6, Bộ Chính trị triệu tập Hội nghị trung ương bất thường, nhằm quyết định hình thức kỷ luật đối với Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long và ông Chu Ngọc Anh, Chủ tịch UBND TP Hà Nội (nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN).
Sau khi xem xét đề nghị của Bộ Chính trị, căn cứ nội dung, tính chất, mức độ hậu quả, nguyên nhân vi phạm; theo quy định của Đảng về kỷ luật đảng viên vi phạm, Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định thi hành Khai trừ ra khỏi Đảng ông Chu Ngọc Anh và ông Nguyễn Thanh Long.
Đồng thời, yêu cầu các cơ quan chức năng khẩn trương xem xét, xử lý kỷ luật về hành chính theo đúng quy định đối với cá nhân đã bị kỷ luật đảng.
 |
Xe biển xanh của Bộ Công an xuất hiện tại nhà ông Nguyễn Thanh Long, chiều ngày 7-6. Ảnh: MINH TRÚC |
Tại kỳ họp 15 vừa qua, UBKT Trung ương đề nghị Bộ Chính trị xem xét, thi hành kỷ luật Ban cán sự đảng Bộ Y tế nhiệm kỳ 2016-2021 và ông Nguyễn Thanh Long, Bộ trưởng Bộ Y tế.
Theo UBKT Trung ương, Ban cán sự đảng, lãnh đạo Bộ Y tế đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, thiếu kiểm tra, để một số lãnh đạo bộ và đơn vị vi phạm quy định của Đảng, pháp luật nhà nước trong việc đánh giá chuyên môn, kiểm tra, giám sát; cấp phép, cấp số đăng ký lưu hành; hiệp thương giá và mua sắm bộ sinh phẩm xét nghiệm COVID-19 của Công ty CP Công nghệ Việt Á.
Những vi phạm nêu trên đã gây hậu quả nghiêm trọng, thiệt hại tiền và tài sản của Nhà nước, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức Đảng, của Bộ KH&CN và Bộ Y tế đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật.
 |
Lực lượng công an cùng viện kiểm sát có mặt tại trụ sở Bộ Y tế. Ảnh: PHI HÙNG |
Theo tìm hiểu, đề tài nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm xét nghiệm COVID-19 do Học viện Quân y chủ trì, có sự tham gia của bốn thành viên của Công ty Việt Á, trong đó có Phan Quốc Việt (tổng giám đốc, đã bị khởi tố và bắt giam).
Đề tài này là nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia, thực hiện từ tháng 2-2020, với tổng kinh phí chi từ ngân sách gần 19 tỉ đồng.
Tháng 3-2020, Hội đồng đánh giá, nghiệm thu kết quả giai đoạn 1 đề tài (thuộc Bộ KH&CN) họp và đề nghị Bộ Y tế cấp phép sử dụng cho hai bộ sinh phẩm LightPoweriVA SARS-CoV-2 1st RT-PCR Kit và LightPoweriVA SARS-CoV-2 1st RT-rPCR Kit. Xuất phát từ đề nghị trên, cùng với một số căn cứ khác, Bộ Y tế lần lượt cấp phép tạm thời rồi cấp phép lưu hành cho sản phẩm.
Tháng 12-2021, Bộ Y tế thông tin về bộ sản phẩm kit test Việt Á. Cơ quan này khẳng định các sản phẩm cấp phép “đều đã được đánh giá đạt yêu cầu, đáp ứng tiêu chuẩn, chất lượng của Việt Nam và đảm bảo đúng theo các quy định hiện hành”.
 |
Trụ sở Bộ Y tế chiều 7-6. Ảnh: PHI HÙNG |
Đáng chú ý, Bộ này từng có công văn giới thiệu sản phẩm kit xét nghiệm của Công ty Việt Á (cùng một số sản phẩm khác) để các Sở Y tế và các bệnh viện chủ động liên hệ mua sắm phục vụ phòng, chống dịch.
Trong danh sách kèm theo công văn, bộ kit test Việt Á có giá bán công bố là 470.000 đồng/test – mức giá được Bộ Công an xác định là bị “nâng khống”. Thực tế cho thấy, nhiều địa phương đã mua số lượng lớn kit test của Công ty Việt Á với mức giá nêu trên.
Đề cập về vấn đề giá, Bộ Y tế cho hay trang thiết bị y tế và sinh phẩm xét nghiệm không thuộc trong danh mục mặt hàng phải quản lý giá; giá sẽ được xác định thông qua đấu thầu và khác nhau theo từng thời điểm và số lượng mua sắm, khả năng cung ứng.
Mức giá 470.000 đồng/test được Công ty Việt Á niêm yết công khai trên Cổng công khai giá để các địa phương, cơ sở y tế nắm bắt, tham khảo, chứ không phải là giá bắt buộc áp dụng. Do đó, các địa phương, đơn vị thực hiện mua sắm, đấu thầu theo đúng quy định và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện.
Tuy nhiên theo Cơ quan CSĐT Bộ Công an, quá trình điều tra cho thấy có dấu hiệu sai phạm trong việc cấp phép đăng ký lưu hành tạm thời và cấp phép đăng ký lưu hành chính thức, cũng như việc hiệp thương giá sản phẩm kit xét nghiệm với Công ty Việt Á, xảy ra tại Bộ Y tế.
Đến nay, công an đã khởi tố, bắt tạm giam ông Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế), ông Nguyễn Nam Liên (Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính) và ông Nguyễn Huỳnh (Phó Trưởng phòng Quản lý giá, Cục Quản lý dược, Bộ Y tế) cùng về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
“Lại quả” tới hơn 800 tỉ đồng
Sau khi được Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành, Phan Quốc Việt (tổng giám đốc Công ty Việt Á) thông đồng với lãnh đạo các đơn vị y tế để hợp thức hồ sơ chỉ định thầu, nâng khống giá bán lên mức 470.000 đồng/kit xét nghiệm.
Công ty này đã cung ứng kit xét nghiệm cho CDC và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, TP trên cả nước, với doanh thu khoảng gần 4.000 tỉ đồng. Trong đó, giá kit xét nghiệm được nâng khống khoảng 45%, giúp Công ty Việt Á thu về số tiền hơn 500 tỉ đồng. Đặc biệt, Công ty Việt Á chi “hoa hồng” cho các “đối tác” với số tiền lên tới gần 800 tỉ đồng.
Đến nay, Cơ quan CSĐT Bộ Công an và Công an các địa phương đã khởi tố khoảng 40 bị can. Trong số này, nhiều người là cán bộ cấp cao của CDC các địa phương, hoặc lãnh đạo cấp vụ thuộc các bộ, ngành.
