Sáng 26-10, phát biểu tại phiên thảo luận tổ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thông tin một số vấn đề về tiền lương và sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã.
Năm 2025 có thể xem xét điều chỉnh lương cho giáo viên, cán bộ y tế
Liên quan tiền lương, Bộ trưởng Phạm Thanh Trà cho biết vừa qua, dù khó khăn như vậy nhưng Chính phủ đã dành nguồn lực khoảng 700.000 tỉ đồng; đến năm 2026 là 930.000 tỉ đồng cho điều chỉnh chính sách tiền lương.
Nói cách khác, việc thực hiện chính sách tiền lương và trợ cấp bảo hiểm, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp cho người có công cần một khoản nguồn rất lớn.
Tuy nhiên, bà Trà thừa nhận “thực tiễn vẫn còn bất cập” và Chính phủ đã báo cáo Bộ Chính trị cho chủ trương trên tinh thần kết luận 83.
Tới đây, Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục rà soát một số đối tượng bất cập trên thực tiễn, như nhân viên hành chính sự nghiệp; giáo viên, nhất là giáo viên mầm non và nhân viên y tế.
"Chúng tôi sẽ rà soát một cách tổng thể để đề nghị điều chỉnh phụ cấp cho phù hợp theo tinh thần nghị quyết của Trung ương, nhất là kết luận của Bộ Chính trị đã ban hành. Làm sao đảm bảo với những đối tượng mang tính đặc thù cần có sự quan tâm, ưu tiên hơn, đảm bảo được đời sống của họ một cách tốt hơn" - vẫn lời Bộ trưởng Bộ Nội vụ.
Đánh giá tổng thể, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho hay vừa qua, chúng ta đã 2 lần điều chỉnh mức lương cơ sở với mức tăng lên 50,8%; trong đó, năm 2024 là 30%. Bà đánh giá đây là mức tăng rất lớn, thể hiện sự nỗ lực.
Bà Phạm Thị Thanh Trà cho biết đến năm 2026, sẽ đánh giá lại Nghị quyết 27 về cải cách chính sách tiền lương; sau đó tiếp tục thực hiện cho phù hợp.
Còn việc có điều chỉnh lương cơ sở hằng năm hay không sẽ phụ thuộc vào điều kiện kinh tế của đất nước.
“Năm 2025, có thể tạm thời dừng lại và chỉ điều chỉnh với một số đối tượng ở trên. Còn sang năm 2026, chúng ta sẽ tiếp tục có điều chỉnh để nâng cao đời sống người hưởng lương trong khu vực công nhằm đảm bảo tương đồng với yêu cầu nhiệm vụ trong bối cảnh tình hình mới" - bà Trà thông tin.
Chưa nước nào chi thường xuyên cho bộ máy, con người lớn như Việt Nam
Về sáp nhập huyện, xã, Bộ trưởng Nội vụ nói đây là một chủ trương lớn, vấn đề khó, vấn đề phức tạp, nhạy cảm. Bà đánh giá vừa qua, nhiều địa phương đã rất nỗ lực.
Trong 54 địa phương nằm trong diện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, có 51 địa phương thực hiện. Ba địa phương là Bình Phước, Điện Biên, Lai Châu không đủ tiêu chuẩn, điều kiện để thực hiện phải dừng lại để tiếp tục hoàn thiện.
Đến nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có nghị quyết với 38 địa phương, còn 13 địa phương. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiếp nhận hồ sơ của 10 địa phương, còn lại 3 địa phương là Hà Tĩnh, Ninh Bình, Trà Vinh chậm hơn, đang hoàn thiện hồ sơ.
“Chúng ta sẽ sắp xếp 38 đơn vị cấp huyện, giảm 9 đơn vị hành chính cấp huyện; sắp xếp 1.176 đơn vị cấp xã và giảm 562 đơn vị cấp xã” - bà Phạm Thị Thanh Trà nói và nhấn mạnh sẽ giảm số lượng rất lớn về tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp; theo đó cũng giảm số lượng rất lớn cán bộ, công chức và đương nhiên sẽ dôi dư ra nhiều cán bộ, trụ sở công.
Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, lần này việc thực hiện sắp xếp chặt chẽ hơn, phương án cụ thể để các địa phương sau 3 năm hoàn thành sắp xếp tài sản công dôi dư và sau 5 năm hoàn thành việc sắp xếp cán bộ, công chức viên chức dôi dư.
"Việc này đã được triển khai một cách rất chặt chẽ chứ không giống như lần trước chúng ta làm" - Bộ trưởng Bộ Nội vụ nói một số địa phương làm rất tốt.
Dẫn Nam Định là ví dụ điển hình, theo bà Trà, địa phương này sắp xếp 2 đơn vị cấp huyện và sắp xếp 79 đơn vị cấp xã để giảm 51 đơn vị hành chính cấp xã.
Còn Hà Nội sắp xếp 109 đơn vị cấp xã; TP.HCM cũng sắp xếp một số lượng rất lớn.
“Nhiều địa phương rất quyết liệt, và ở đâu quyết liệt, ở đó thành công, người dân đồng thuận. Ở đâu không quyết liệt, không quyết tâm, nhất là người đứng đầu, thì ở đó chưa đạt được mục tiêu” - theo bà Trà.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ đánh giá nhiều địa phương chưa nỗ lực, đưa ra lý do kỳ trước đã sắp xếp nhiều, chưa giải quyết được các tồn đọng nên đề nghị đẩy sang giai đoạn sau. Một số địa phương cũng ngại khó, ngại khổ vì đây là vấn đề rất khó, rất phức tạp, rất nhạy cảm.
Bà Phạm Thị Thanh Trà thông tin thêm trên thế giới chưa có nước nào có đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã "lớn, khủng khiếp như Việt Nam”, kể cả đơn vị hành chính cấp tỉnh cũng vậy.
Đồng thời, cũng chưa có đất nước nào chi thường xuyên cho tổ chức bộ máy và con người lớn như Việt Nam - 62% chi thường xuyên cho tổ chức bộ máy và con người, không còn để chi đầu tư.
“Tinh thần của Tổng Bí thư rất quyết tâm và phải thực hiện đồng bộ trong cả hệ thống. Trong đó, có cả hệ thống hành chính Nhà nước, cả cơ quan Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị xã hội, các cơ quan Đảng, đặc biệt là các đơn vị hành chính.
Tinh thần sẵn sàng như vậy chứ không chỉ dừng ở sắp xếp đơn vị cấp huyện, cấp xã” - Bộ trưởng Bộ Nội vụ đề nghị cần nhìn nhận đầy đủ, đồng tình với phương án này và cũng cố gắng khẩn trương nhất để có thể kịp cho đại hội Đảng bộ các cấp của các địa phương.
“Chúng tôi rất mong các địa phương cố gắng hoàn thành mục tiêu, chậm nhất đến 15-11 phải dứt điểm để tập trung cho Đại hội Đảng bộ các cấp" - bà Phạm Thị Thanh Trà nói.
