Ngày 14-12, tiếp tục phiên họp thứ 18, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến với báo cáo của Chính phủ về việc thực hiện quy định tại Nghị quyết số 30 kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV ngày 28-7-2021 về các chính sách phòng, chống dịch bệnh COVID-19.
Theo Nghị quyết 30 của Quốc hội, các chính sách phòng chống dịch bệnh COVID -19 thực hiện đến hết ngày 31-12-2022.
Tại tờ trình, Chính phủ đề nghị chuyển tiếp thực hiện bốn chính để bảo đảm quyền, lợi ích của người dân. Đáng chú ý, Chính phủ đề nghị tiếp tục miễn thực hiện kê khai, công bố giá đối với vaccine mua bằng nguồn ngân sách nhà nước, Quỹ vaccine phòng COVID-19 để tiêm miễn phí cho nhân dân cho đến khi công bố hết dịch.
Rắc rối, khó hiểu, mâu thuẫn
Thẩm tra nội dung nói trên, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho hay nhiều ý kiến trong Thường trực Ủy ban nhận định việc cho phép miễn kê khai giá vaccine được thực hiện trong bối cảnh khan hiếm vaccine, ít nhà sản xuất.
Từ đó, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ đánh giá lại sự cần thiết của chính sách này trong bối cảnh mới, khi đã có nhiều nơi sản xuất vaccine hơn và tỷ lệ tiêm chủng của nước ta cũng đang đạt mức cao. Ngoài ra, cơ quan này cũng đề nghị Chính phủ đề xuất cụ thể thời gian thực hiện, vì việc kéo dài thời hạn “cho đến khi công bố hết dịch” là rất chung chung.
 |
Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng. Ảnh: PHẠM THẮNG |
Phát biểu sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đề nghị Chính phủ có tờ trình riêng về bốn chính sách, thuyết minh rõ hơn để Quốc hội quyết định thực hiện, không xác định đây là “chuyển tiếp”. Ông Tùng lo ngại đề xuất này có thể dẫn đến những “rắc rối, khó hiểu, mâu thuẫn”.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật thể hiện sự đồng tình với quan điểm của cơ quan thẩm tra về việc kê khai và công bố giá vaccine được mua sắm bằng ngân sách nhà nước. Cụ thể, ông Tùng cho rằng cần quay trở lại áp dụng biện pháp như bình thường, tức là vaccine mua bằng ngân sách phải kê khai và công bố giá.
“Đây cũng là để bảo vệ cho ngành y”- ông Tùng nhấn mạnh.
Liên quan đến chính sách cho phép áp dụng biện pháp “ngừng hoạt động”, bản chất là đình chỉ hoạt động của các cơ sở, tạm ngừng hoạt động các cơ sở dịch vụ, hạn chế đi lại, cấm tập trung đông người... trong bối cảnh dịch cấp độ 3, cấp độ 4, ông Tùng nhận xét đây là biện pháp hết sức đặc biệt. Vì vậy, về nguyên tắc, ông Tùng cho rằng việc này phải do Quốc hội quyết định.
Theo ông, nếu Quốc hội cho phép thì chỉ ủy quyền đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Chính phủ áp dụng phải báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và có sự đồng ý, như thế mới chặt chẽ.
Cần rõ ràng về thời hạn
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nói thêm rằng để thực hiện Nghị quyết 30, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng, các bộ, ngành, đặc biệt các địa phương ban hành rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật, thông báo, chỉ thị… để đáp ứng yêu cầu trong tình trạng cấp bách. Vì vậy, khi tuyên bố những chính sách theo Nghị quyết 30 hết hiệu lực, các văn bản hướng dẫn, quy định cụ thể hay triển khai thực hiện cũng hết hiệu lực.
“Phải tuyên bố một cách rành mạch là những văn bản nào hết hiệu lực chứ không nói chung chung được, vì đây là những quy định pháp lý”- ông Tùng lưu ý đây là những quy định rất đặc biệt, đặc cách, khác quy định của luật, nhiều nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội căn cứ Nghị quyết 30 quy định những biện pháp khác luật hoặc là chưa được luật quy định.
 |
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Ảnh: PHẠM THẮNG |
Nêu quan điểm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đồng tình cần tuyên bố các nghị quyết nào của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành hết hiệu lực từ ngày nào; đồng thời đề nghị Chính phủ rà soát để công bố hết hiệu lực của các văn bản thuộc thẩm quyền của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương.
Với những việc đang “thanh toán dở dang”, Chủ tịch Quốc hội cho rằng việc Chính phủ đề xuất cho thanh toán tiếp là “đúng quá rồi”, tuy nhiên, cần rõ ràng về thời hạn.
“Nói một câu ‘cho đến khi kết thúc’ thì không biết đằng nào mà lần, không tạo được áp lực để giải quyết thanh toán. Phải rõ ràng về thời hạn, thời hạn khả thi nhưng phải tích cực, khẩn trương, ví dụ cùng lắm hết năm 2023 thôi”- ông Vương Đình Huệ lưu ý.
Mặt khác, người đứng đầu Quốc hội cũng cho rằng những chính sách chưa rõ thì chưa nên ban hành, nếu tình hình phức tạp hơn, lúc đó tính sau. “Khi có tình trạng khẩn cấp thì lại giải quyết theo tình trạng khẩn cấp, chưa rõ thì chưa ra nghị quyết”- Chủ tịch Quốc hội nói thêm.
Bốn chính sách Chính phủ đề nghị chuyển tiếp thực hiện
1. Các hoạt động phòng chống dịch COVID-19 và chế độ chính sách đối với người được điều động tham gia phòng, chống dịch COVID-19 đã thực hiện trước ngày 31-12-2022 theo các quy định của Nghị quyết số 30 và các văn bản hướng dẫn mà chưa thanh toán xong thì được tiếp tục thực hiện thanh toán theo các quy định tại Nghị quyết số 30 và các văn bản hướng dẫn cho đến khi hoàn thành.
2. Trong trường hợp dịch có diễn biến phức tạp ở cấp độ 3, cấp độ 4 theo quy định tại Nghị quyết số 128/NQ-CP thì được phép áp dụng biện pháp "ngừng hoạt động” như trong tình trạng khẩn cấp theo quy định tại mục 3.1 Nghị quyết số 30.
3. Việc thanh toán chi phí phòng chống dịch COVID-19 cho cơ sở y tế và chi phí khám bệnh chữa bệnh cho người bệnh COVID-19 đang thực hiện theo Nghị quyết số 30 được hướng dẫn bởi Nghị quyết số 268 và Nghị quyết số 12/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội được tiếp tục thực hiện cho đến khi công bố hết dịch COVID-19.
4. Tiếp tục miễn thực hiện kê khai, công bố giá đối với vaccine mua bằng nguồn ngân sách nhà nước, Quỹ vaccine phòng COVID-19 để tiêm miễn phí cho Nhân dân tại cho đến khi công bố hết dịch.
