Tiến sĩ Đinh Quang Diệp, người sáng lập bộ môn Cảnh quan và Kỹ thuật hoa viên, trường đại học Nông Lâm TP.HCM, chia sẻ: Loài hoa nào cũng mang một giá trị nhất định. Hoa không chỉ mang lại cho con người sự thoải mái, thư giãn mà còn cho giá trị kinh tế cao.
Vậy nên, cứ mỗi độ tết đến xuân về, hỏi rằng nhà nào không chưng hoa?
 |
Khi cuộc sống phát triển hơn, sung túc hơn, dư dả hơn, nhu cầu sở hữu các loài hoa và cây đẹp càng được nâng cao. Nghệ thuật chưng hoa tết không chỉ tạo nét đẹp cho ngôi nhà mà còn thể hiện đẳng cấp của gia chủ.
Thú chơi hoa ngày tết đã dần trở thành một nét đẹp gắn với bản sắc văn hóa dân tộc từ nhiều năm qua, đối với người Việt có lẽ không có hoa thì không có tết.
Cũng giống như xã hội loài người, xã hội loài hoa được đặt định đẳng cấp theo chủng loại. Điển hình như mai vàng - chúng được xem như người đẹp của miền Nam mang đi thi “hoa hậu”, “nam vương” tại các hội Xuân.
 |
| Hoa mai mang biểu tượng của sự may mắn, tốt đẹp và thịnh vượng cho một năm mới. Ảnh: VĨNH ANH |
Hoa mai đẹp, quý và ý nghĩa. Đẹp vì sắc, quý vì dáng và ý nghĩa từ tên gọi. Những cây mai có dáng đẹp, gốc to, da sần sùi, nhánh khẳng khiu, dáng mạnh mẽ như “hổ phục” lại nở hoa đúng ngày thì có thể mang lại sự may mắn, niềm vui cho gia chủ trong suốt một năm mới.
Chị Thảo (chủ vựa hoa ở Bến Tre) chia sẻ: “Thời gian gần đây, nhiều người có xu hướng chọn những cây to, lâu năm để chưng tết. Đặc biệt, những cây mai lâu năm, gốc to, dáng đẹp được nhiều người rất chuộng, thậm chí giá đến vài tỉ đồng cũng sẵn sàng được săn đón. Với bản thân tôi, cây nào cũng có giá trị riêng của nó, khi chơi hoa, ngoài vẻ đẹp bên ngoài nó còn mang một giá trị khoa học, giá trị bảo tồn”.
 |
Đối với những người yêu hoa, có lẽ lan sẽ có một vị thế vững chắc trong tâm họ. Hoa lan thừa sức hấp dẫn bởi sự thuần khiết và gần gũi tự nhiên. Từ trong bản thể, lan mang một hương thơm tinh khiết, từ lâu nó được coi là biểu tượng của sự sinh sôi nảy nở. Hoa lan đa dạng về chủng loại, màu sắc và đặc biệt chúng rất bền bỉ, lâu tàn. Trang trí hoa này như mang cả tinh túy của tạo hóa vào ngôi nhà trong những ngày năm mới.
 |
| Phong lan là lựa chọn của nhiều người trong dịp Tết. Ảnh: VĨNH ANH |
Từ năm 2019, tiến sĩ Đinh Quang Diệp đã bỏ tiền túi để thực hiện chương trình nhân giống lan giả hạc chỉ với mục đích bảo tồn vẻ đẹp hiếm có của loài lan này. Từ đó, hơn 400 cây giống đã mạnh mẽ rời phòng thí nghiệm để ghép lên cây rừng tự nhiên tại các vườn quốc gia phía Nam.
 |
| Phong lan được các nghệ nhân tạo hình bắt mắt. Ảnh: VĨNH ANH |
Cùng với lan giả hạc, tiến sĩ Diệp cũng đang nhân giống hạc đỉnh Bảo Lộc, đây là một giống hoa đã tuyệt chủng ngoài tự nhiên. Hạc đỉnh Bảo Lộc - giống hoa của mùa xuân trong những năm đầu thập niên 1990 đã bị nhiều người lùng tìm khắp những cánh rừng từ phía Nam đến ngoài Bắc.
TS Diệp chia sẻ: "Khi phát hiện một loài cây nào đó, phải nghĩ đến tính ứng dụng, đưa vào thực tế, điều đó mới nâng cao giá trị của bảo tồn. Chưa đưa vào ứng dụng là chưa đi hết con đường của đam mê và phát hiện khoa học. Hoa lan đặc biệt có hương thơm ngào ngạt, phù hợp để chưng trong nhà trong nhà vào dịp tết cổ truyền, cho cảm giác thanh nhã của khí xuân, và giá cả của nhiều loại rất phù hợp với túi tiền của mọi tầng lớp".
 |
Bên cạnh những loại hoa sang trọng, vương giả, cũng có không ít loài hoa đồng nội mang vẻ đẹp bình dị, ý nghĩa. Cúc vạn thọ là loài có tâm hồn như vậy. Tên của loài hoa đã thể hiện sự vĩnh cửu, trường tồn, bất diệt.
Sắc nắng của vạn thọ tượng trưng cho ánh mặt trời ấm áp, thể hiện khát khao một cuộc sống giàu sang, sung túc; sắc đỏ mang ý nghĩa cho cuộc sống trường thọ, sức khỏe dồi dào; ánh vàng lại biểu trưng cho tinh thần lạc quan, tích cực trong cuộc sống. Xuân về chính là dịp để vạn thọ khoe sắc khắp trong nhà ngoài ngõ.
Độ đầu tháng Chạp hằng năm, có dịp về ngang các tỉnh miền Tây Nam bộ chúng ta dễ bắt gặp những luống vạn thọ xanh rì điểm vàng chạy ngút ngàn chân mây. Cây vạn thọ trồng trong những chậu được đan bằng tre đơn giản, nhưng có những chậu bụi “khủng” lắm, phải hai người nắm tay nhau ôm mới hết.
 |
Con đường nhỏ chạy qua những ruộng hoa vạn thọ luôn vương vấn một mùi thơm thoang thoảng từ đất, trấu; và một mùi của lá, của không khí trong lành và của hương gió. Những người trồng hoa lom khom chăm gốc vạn thọ, gương mặt phúc hậu nhìn khách phương xa mỉm cười hạnh phúc.
 |
Đối với người trồng hoa, mỗi năm thu nhập mỗi khác, năm này trúng, năm sau trật. Nhưng trồng hoa không chỉ là nghề, còn là nghiệp cha ông, không bỏ được. Bởi tết đến, nhà nào không có chậu vạn thọ thì đâu còn có ý nghĩa mùa xuân?”.
