Sáng 23-7, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố các Luật vừa được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 7, trong số này có Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024.
Tại họp báo, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Thị Hà cho hay Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) gồm 11 chương, 141 điều, tăng 2 chương và 16 điều so với Luật BHXH hiện hành, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2025.
4 trường hợp hưởng BHXH một lần
Một trong những điểm mới đáng chú ý, Luật BHXH 2024 đã có nhiều sửa đổi, bổ sung liên quan đến quy định hưởng BHXH một lần.
Trao đổi thêm với báo chí tại họp báo, Vụ trưởng Vụ BHXH Bộ LĐ-TB&XH Phạm Trường Giang cho hay nội dung hưởng BHXH một lần nhận được sự quan tâm của xã hội rất lớn.
“Chủ trương của ban soạn thảo, Chính phủ khi trình Quốc hội là gia tăng việc bảo vệ, tăng quyền lợi, tăng lợi ích nhằm bảo đảm cho người lao động thụ hưởng quyền lợi hưu trí thay vì hưởng BHXH một lần; đồng thời vẫn bảo đảm tôn trọng quyền của người lao động” - ông Giang nói.
Theo quy định của Luật, người lao động đã chấm dứt tham gia BHXH mà có đề nghị thì hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH;
- Ra nước ngoài để định cư;
- Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS;
- Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng;
- Người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 1-7-2025, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm.
“Hiện có khoảng 18 triệu người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 1-7-2025, những người này có quyền hưởng BHXH một lần” - theo ông Phạm Trường Giang.
Vụ trưởng Vụ BHXH cũng cho hay những người bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1-7-2025 trở đi sẽ giải quyết BHXH một lần trong bốn trường hợp nêu trên.
“Như vậy không có chuyện cấm hay dừng quyền được hưởng BHXH 1 lần từ 1-7-2025” - ông Giang nhấn mạnh.
Cơ hội được hưởng thụ các quyền lợi cao hơn
Bên cạnh việc quy định như trên, Luật BHXH 2024 cũng quy định người lao động không hưởng BHXH một lần mà bảo lưu thời gian đóng để tiếp tục tham gia thì có cơ hội được hưởng thụ các quyền lợi cao hơn.
Ông Giang dẫn chứng khi tiếp tục tham gia được hưởng các chế độ với mức hưởng cao hơn; được hưởng lương hưu với điều kiện dễ dàng hơn, trong thời gian hưởng lương hưu được quỹ BHXH đóng BHYT.
Hay được hưởng trợ cấp hàng tháng khi không đủ điều kiện hưởng lương hưu (trước 75 tuổi và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (trước 75 tuổi).
“Người lao động có cơ hội được hưởng BHYT mà không phải đóng góp. Ngân sách Nhà nước sẽ bỏ tiền ra đóng góp phần này để người lao động được hưởng BHYT” - ông Giang cho hay.
Ngoài ra, người lao động cũng được tiếp cận các quyền lợi, chính sách khác như được tiếp cận tín dụng…
Trợ cấp hưu trí xã hội theo quy định của Luật BHXH 2024 là loại hình BHXH do ngân sách nhà nước bảo đảm, được xây dựng trên cơ sở kế thừa và phát triển một phần từ quy định về trợ cấp xã hội hằng tháng đối với người cao tuổi không có lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng. Trong đó, giảm độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xuống 75 tuổi (hiện hành là 80 tuổi).
Riêng đối với người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo thì từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.