Ông lấy khăn tay lau nước mắt (ảnh)sau khi đã mở lời cảm ơn mọi người, từ bà Michelle đã “khiến tôi tự hào và trở thành niềm hãnh diện của đất nước”, các con của ông cho đến Phó Tổng thống Joe Biden và các cộng sự đã cùng chung sức với ông trong hai nhiệm kỳ tổng thống. Ông cũng gửi lời cảm ơn đến những người trẻ đã đấu tranh cho điều cốt lõi trong di chúc chính trị của ông: “Yếu tố quan trọng nhất của nền dân chủ là công dân”.
Trước khi tổng thống đời thứ 44 của Mỹ rời khỏi chính trường và trở về cuộc sống đời thường của một công dân, ông đưa ra cam kết: “Tôi sẽ không dừng lại. Tôi sẽ ở đây với các bạn trong phần đời còn lại”. Ông kêu gọi cử tọa: “Và tôi sẽ đề nghị với các bạn điều cuối cùng như đã từng nói cách đây tám năm rằng hãy tin tưởng năng lực của các bạn để làm thay đổi mọi thứ. Yes we can! Vâng chúng ta có thể làm được điều ấy! Vâng chúng ta đã làm điều ấy! Yes we did!”.
Tổng thống Obama đã khéo léo nêu lên những tương phản giữa một tổng thống triết lý sắp ra đi và một tổng thống dân túy sắp nhậm chức. Ông nhắc lại những thành tựu đã đạt được trong hai nhiệm kỳ tổng thống về giải quyết thất nghiệp, cải cách y tế, đạt được thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu, tiêu diệt trùm khủng bố Bin Laden, bình thường hóa quan hệ với Cuba và nhiều chủ đề khác. Ông nhấn mạnh:“Chúng ta không phải đến đây để nêu thành tích hay được tung hô. Chúng ta phục vụ nhằm mục đích cải thiện cuộc sống con người”.
Và rồi ông cũng nêu lên những thất bại và các nguy cơ. Ông thẳng thắn thừa nhận còn phải nỗ lực nhiều hơn nữa về vấn đề sắc tộc ở Mỹ vốn đang tiếp tục chia rẽ nước Mỹ. Ông khẳng định phải xây dựng luật để kết thúc tình trạng phân biệt trong tuyển dụng và cải cách hệ thống tư pháp. Nhưng điều quan trọng mà ông nhấn mạnh chính là thay đổi nhận thức từ trái tim mỗi con gười.
Tổng thống Obama đã nhắc đến mơ ước về “một khế ước xã hội mới” bởi ông nhận định hiện nay “nhiều bất bình đẳng cực đoan đang hủy hoại tư tưởng dân chủ”. Ông đã nhắc đến tâm nguyện của ông về một nước Mỹ phi sắc tộc, một tâm nguyện mà ông đánh giá khó thành hiện thực.
