Bà Harris và ông Trump đều có những chính sách kinh tế khác nhau tác động lên sức mạnh đồng đô la Mỹ, điều này sẽ ảnh hưởng đáng kể lên tỉ giá USD/VND.
Những chuyển động của giá vàng và dầu
Sau bầu cử Tổng thống Mỹ vẫn có khả năng thúc đẩy giá vàng lên tầm cao mới. Trong thời gian dài vừa qua, giá vàng đã phản ánh tác động trước và diễn biến hiện nay của bầu cử Tổng thống Mỹ. Theo đó, giá vàng tăng mức cao kỷ lục 2.790 USD/ounce, tương đương 86 triệu đồng/lượng.
Theo giới phân tích, việc ông Trump hay bà Harris thắng cử đều đưa giá vàng vào vị thế cao hơn. Bởi vì cả hai đều có chính sách thúc đẩy chi tiêu để tăng trưởng kinh tế, từ đó sẽ tạo gánh nặng nợ công cho nước Mỹ, lạm phát gia tăng. Dưới bối cảnh này, vàng tiếp tục là tài sản phòng thủ rủi ro cho giới đầu tư.
Các chuyên gia phân tích Công ty chứng khoán Agriseco nhận định, các chính sách của ông Donald Trump được đánh giá sẽ làm Mỹ tăng lạm phát trong ngắn hạn, ảnh hưởng tới sức mạnh đồng đô la Mỹ và nhiều hạng mục kinh tế khác trong đó bao gồm lộ trình nới lỏng chính sách tiền tệ sẽ thay đổi.
Thực tế trong tháng 10 khi tỉ lệ dự báo ông Trump đắc cử tăng, chỉ số DXY đại diện cho sức mạnh đồng USD đã tăng gần 3,3%, giá hợp đồng tương lai vàng tăng 5,5% và liên tục lập đỉnh mới, các dự báo về lộ trình cắt giảm lãi suất trong năm 2025 cũng được giãn ra. Điều này cũng đã ảnh hưởng khá nhiều đến giá vàng trong nước, và tỉ giá USD/VND trong thời gian vừa qua.
Với giá dầu hiện vẫn xoay quanh vùng giá 70 USD/thùng vẫn đang phản ánh đúng mức độ sức khỏe kinh tế nhiều nước lớn chưa phục hồi hoàn toàn. Nếu ông Trump thắng cử, giá dầu sẽ tiếp tục duy trì mức giá hợp lý.
Bởi vì chính sách tranh cử của ông cũng nêu rất rõ quan điểm sẽ gỡ bỏ các rào cản với phát triển dầu khí và xây dựng nhà máy điện, cũng như mở rộng xuất khẩu và phân phối khí hóa lỏng để tăng cường cung cấp năng lượng và giúp kiềm chế giá năng lượng.
Các chuyên gia cũng cho rằng, ông Trump đắc cử sẽ có chính sách mạnh mẽ trong việc giảm thuế, tăng thu nhập tốt hơn cho người dân đồng nghĩa với kích thích chi tiêu nhiều. Điều này tạo ra áp lực cho lạm phát, và khiến Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ phải tính toán chính sách cắt giảm lãi suất. Mặc dù Fed đưa ra thông điệp hạ lãi suất nhưng cũng dựa vào các biến số để ra quyết định. Do đó, Fed vẫn có thể cân nhắc chậm hạ lãi suất, mà sẽ khiến đồng đô la Mỹ mạnh lên.
Sức mạnh đồng đô la Mỹ sẽ tác động lên tỉ giá USD/VND theo xu hướng tăng mạnh. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ vất vả hơn trong điều hành chính sách tiền tệ nhằm mục tiêu ổn định lạm phát, hỗ trợ xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế.
Bởi vì, đối với Việt Nam, một quốc gia có nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu, tỉ giá hối đoái ổn định là yếu tố quan trọng. Nếu tiền đồng mạnh lên quá nhiều, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sẽ trở nên đắt đỏ hơn trên thị trường quốc tế, từ đó ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của các doanh nghiệp xuất khẩu.
Thách thức trước mắt và niềm tin vào điều hành của Nhà nước
Dù ông Trump hay bà Harris lên nắm quyền, Việt Nam hoàn toàn chủ động trong các chính sách để đảm bảo sự tăng trưởng kinh tế.
Ông Tim Leelahaphan, Chuyên gia kinh tế Thái Lan và Việt Nam, Ngân hàng Standard Chartered chia sẻ: "Mặc dù áp lực kinh tế Việt Nam trong ngắn hạn vẫn có thể tồn tại nhưng chúng tôi cho rằng khả năng hoạt động của nền kinh tế đang tốt hơn so với kỳ vọng của thị trường.
Việc Chính phủ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn có thể hỗ trợ duy trì mức lãi suất thấp trong tương lai gần. Lạm phát gần đây đã giảm nhưng có khả năng sẽ tăng lên ở mức ước tính 3% vào tháng 10 và dự kiến sẽ tiếp tục tăng hàng năm, với mức tăng tiếp theo dự kiến vào giữa năm 2025.
Với xu hướng lạm phát gia tăng cùng khả năng tiền đồng giảm giá trị, Standard Chartered kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản (0,5%) trong quý II-2025”.
Tiến sĩ Nguyễn Nhật Minh, Đại học RMIT Việt Nam nhận định, tỉ giá USD/VND tăng thường có tác động trực tiếp đến giá vàng trong nước. Khi tỉ giá tăng, giá vàng quốc tế quy đổi ra tiền đồng cũng tăng theo, do giá vàng thường được giao dịch bằng USD. Điều này có thể góp phần dẫn đến việc giá vàng trong nước tăng.
Về chính sách thị trường vàng hiện nay, có một số điểm đáng chú ý. Thứ nhất, NHNN đã thực hiện một số biện pháp nhằm quản lý thị trường vàng chặt chẽ hơn, bao gồm việc siết chặt hoạt động nhập khẩu vàng để kiểm soát cung cầu và tránh tình trạng biến động giá quá lớn. Mặc dù chính sách này giúp ổn định thị trường, nhưng cũng có thể gây khó khăn cho những doanh nghiệp hoạt động trong ngành chế tác vàng.
Thứ hai, NHNN đã thực hiện việc điều chỉnh giá vàng trong nước theo hướng phù hợp với giá vàng quốc tế, nhằm hạn chế tình trạng chênh lệch giá vàng giữa hai thị trường. Tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn trong việc quản lý và kiểm soát thị trường vàng, đặc biệt là vấn đề buôn lậu và gian lận thương mại liên quan đến vàng.
Cuối cùng, chính sách hiện nay cần cân nhắc giữa việc đảm bảo ổn định thị trường vàng và tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận với vàng một cách hợp pháp. Việc xây dựng một thị trường vàng minh bạch và bền vững sẽ giúp củng cố niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng, đồng thời giảm thiểu những rủi ro liên quan đến biến động giá vàng.
Theo ông Michael Kokalari, Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và nghiên cứu thị trường Tập đoàn VinaCapital, khi ông Trump đắc cử, VinaCapital kỳ vọng ông sẽ tập trung vào việc làm giảm giá trị đồng USD thay vì tăng thuế quan đáng kể, mặc dù ông đã nhiều lần cam kết sẽ làm ngược lại.
Việc tăng thuế sẽ làm tăng lạm phát tại Mỹ, và đồng USD yếu hơn cũng sẽ giúp chính phủ Mỹ giải quyết nhiều vấn đề khác, bao gồm khoản nợ khổng lồ của nước này. Điều này sẽ tác động đối với Việt Nam. Đồng USD yếu hơn sẽ thúc đẩy xuất khẩu của Việt Nam sang các quốc gia ngoài Mỹ.
Việc áp đặt thuế 10-20% đối với hàng nhập khẩu từ các quốc gia khác ngoài Trung Quốc sẽ không làm giảm tính cạnh tranh của Việt Nam so với các đối thủ cạnh tranh. Nếu Mỹ áp đặt thuế 60% đối với Trung Quốc, thì Việt Nam và Mexico sẽ một lần nữa hưởng lợi lớn nhất về xuất khẩu, theo báo cáo của Standard Chartered và các tổ chức khác.
“Triển vọng xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ sẽ tiếp tục mạnh mẽ bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc đua Tổng thống Mỹ, nhờ vào thực tế địa chính trị và sự tương đồng trong các chính sách thương mại của Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa tại Mỹ” - ông Michael Kokalari nhận định.
