Tối 5-9, trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Văn Thanh, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, cho biết ông đã ký báo cáo gửi Thủ tướng kết quả kiểm tra việc chấp hành pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng đối với một số dự án liên quan đến việc chuyển mục đích sử dụng rừng phòng hộ sang mục đích khác tại tỉnh Phú Yên. Báo cáo này cũng được gửi đến các phó thủ tướng, các cơ quan liên quan.
Theo Thanh tra Chính phủ, qua kiểm tra 20 dự án liên quan đến rừng trên địa bàn Phú Yên, Thanh tra Chính phủ phát hiện hầu hết đều có vi phạm, trong đó nghiêm trọng nhất là dự án New City.
Bỏ qua các quy định để phá rừng phòng hộ
Theo Thanh tra Chính phủ, tháng 7-2013, tỉnh Phú Yên xin Thủ tướng cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng để thực hiện 70 dự án. Tháng 6-2014, Thủ tướng chỉ cho chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa để thực hiện 28 dự án, chưa chấp thuận đối với các dự án còn lại có sử dụng đất rừng phòng hộ, đặc dụng, trong đó có dự án New City.
Thế nhưng tháng 3-2015, chủ tịch UBND tỉnh lại kết luận cho rằng bộ, ngành trung ương đã thống nhất về việc chuyển mục đích đất rừng phòng hộ 122 ha thuộc dự án New City. Sau đó tỉnh cho thu hồi rừng phòng hộ từng đợt nhỏ hơn 20 ha mà theo Thanh tra Chính phủ thực chất là chia nhỏ để không phải xin chấp thuận của Thủ tướng.
Trong khi chưa có quyết định giao đất, cho thuê đất, tháng 5-2015 tỉnh cho phép chủ đầu tư san lấp khoảng 5 ha tại xã An Phú, TP Tuy Hòa để tổ chức lễ động thổ dự án New City. Lúc này chủ đầu tư đã chặt phá 2,7 ha rừng phòng hộ.
Một tháng sau, tỉnh cho chủ đầu tư động thổ dự án, tạm thời khai thác số lượng cây phi lao trong phạm vi 2,3 ha để có mặt bằng làm lễ động thổ. Hậu quả là 2,3 ha rừng tiếp tục bị chặt phá. Thanh tra Chính phủ xác định đây là hành vi khai thác rừng trái phép.
Mặt khác, tỉnh cho phép chủ đầu tư vừa triển khai dự án vừa hoàn tất các thủ tục về phê duyệt dự án, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất là vi phạm Luật Đất đai…
Thanh tra Chính phủ cũng xác định lãnh đạo UBND tỉnh Phú Yên đã có nhiều văn bản chỉ đạo không phù hợp quy định pháp luật hiện hành. Đến thời điểm kiểm tra, trong 40 ha rừng đã bị chặt phá, khai thác thì 5 ha khai thác không phép, 35 ha còn lại là rừng phòng hộ, rừng sản xuất.
Phú Yên cho phá không phép 5 ha rừng phòng hộ ở dự án New City. Ảnh: TẤN LỘC
Cấp phép phá rừng, buông lỏng quản lý
Qua kiểm tra 20 dự án, Thanh tra Chính phủ phát hiện có đến 19 dự án với tổng diện tích hơn 1.107 ha đất được lựa chọn để chấp thuận, quyết định chủ trương đầu tư, cấp giấy phép đầu tư đang thuộc quy hoạch đất lâm nghiệp. Trong đó có đến 378 ha đất rừng phòng hộ, 181 ha đất rừng đặc dụng, còn lại là đất rừng sản xuất.
Riêng dự án chăn nuôi bò thịt chất lượng cao tại hai tiểu khu rừng 310, 311 ở huyện Sông Hinh không có trong quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt.
Với dự án mà tỉnh cho Công ty CP Tập đoàn Hải Thạch khai thác 2 ha rừng đặc dụng thì dự án này chưa có quyết định thu hồi, giao đất. Chưa có quyết định chuyển mục đích sử dụng rừng, tỉnh vẫn cấp phép cho công ty này khai thác khoáng sản trên 16 ha rừng đặc dụng đèo Cả thuộc khu vực cấm hoạt động khoáng sản. Hậu quả là 15 ha rừng đặc dụng bị chặt phá, khai thác mà không có giấy phép, không có quyết định chuyển mục đích sử dụng rừng, chưa thực hiện nghĩa vụ trồng rừng thay thế.
Dự án du lịch sinh thái lại cho phá rừng!
Theo Thanh tra Chính phủ, trong 20 dự án kiểm tra có 12 dự án đã khai thác rừng. Trong đó, bảy dự án được Sở NN&PTNT cấp giấy phép khai thác khi chưa đủ điều kiện, chưa có quyết định chuyển mục đích sử dụng rừng; năm dự án chưa được chính quyền địa phương chấp thuận nhưng đã khai thác.
Một số dự án được cấp phép khai thác toàn bộ diện tích, không phù hợp với mục tiêu đầu tư khu du lịch sinh thái ven biển, có nguy cơ ảnh hưởng việc bảo vệ môi trường như New City, Khu du lịch sinh thái Sao Mai, làng du lịch Bắc Âu…
Theo Thanh tra Chính phủ, trong 19 dự án có sử dụng đất rừng được kiểm tra có đến 17 dự án đến nay vẫn chưa có quyết định chuyển mục đích sử dụng rừng với tổng diện tích gần 413 ha.
Riêng dự án chăn nuôi bò thịt chất lượng cao, UBND tỉnh ban hành quyết định chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích không phải lâm nghiệp khi chưa có phương án trồng rừng thay thế là vi phạm các quy định. Việc trồng rừng thay thế cũng có nhiều vi phạm như xác định diện tích trồng rừng thay thế không đúng với diện tích có rừng thực tế của một số dự án.
| Kiến nghị Thủ tướng chủ trì xử lý Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của chủ tịch, các phó chủ tịch UBND tỉnh, giám đốc các sở KH&ĐT, TN&MT, NN&PTNT, chủ tịch, phó chủ tịch UBND TP Tuy Hòa, chủ tịch, phó chủ tịch các huyện, thị xã, chi cục trưởng chi cục kiểm lâm, giám đốc ban quản lý rừng phòng hộ, các đơn vị, cá nhân, chủ đầu tư liên quan để xảy ra sai phạm thuộc chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm được giao. Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Công an xác minh làm rõ những vi phạm pháp luật về đất đai, tài nguyên rừng của các sở, ngành liên quan, chủ đầu tư dự án khai thác khoáng sản đất phục vụ thi công hầm đường bộ đèo Cả của Công ty CP Tập đoàn Hải Thạch, gây hậu quả 15 ha rừng đặc dụng bị chặt phá, khai thác khoáng sản sai quy định; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật (nếu có). Do tính chất vi phạm trên diện rộng và khó tự chấn chỉnh, tự khắc phục các vi phạm, Thanh tra Chính phủ đề nghị Thủ tướng chủ trì cuộc họp với lãnh đạo UBND tỉnh Phú Yên với sự tham gia của Văn phòng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ, các bộ để xử lý và có giải pháp tháo gỡ cho tỉnh này. |
