"17% là chỉ tiêu phù hợp"
Trả lời câu hỏi của báo chí về lý do khống chế tỉ lệ tăng tưởng tín dụng không vượt quá 17% trong khi nhu cầu vốn cho những tháng cuối năm rất cao tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8 diễn chiều tối 30-8, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú nói:
Trước hết về chỉ số tín dụng là chỉ số điều hành vĩ mô để thực hiện mục tiêu chính sách tiền tệ, vì vậy để có được chỉ số tín dụng hợp lý đối với nền kinh tế là yêu cầu rất cao. Phải thực hiện đồng thời.
Thứ nhất là tạo điều kiện hỗ trợ vốn cho nền kinh tế. Thứ hai phải thực hiện được mục tiêu kiểm soát lạm phát. Đến thời điểm hiện nay cũng đã hết tám tháng và tăng trưởng nền kinh tế nhìn chung rất khả quan.
Kiểm soát lạm phát mặc dù vẫn dưới 4% nhưng vẫn cần cảnh giác với việc kiểm soát lạm phát từ nay đến cuối năm.
Chính vì vậy việc điều hành chỉ số tăng trưởng tín dụng, đặt ra ngay từ đầu năm là khoảng 17%, thì cũng có thể thấp hơn hoặc cao hơn tùy theo nhu cầu thực tế của nền kinh tế.
Đến thời điểm ngày 30-8, tăng trưởng tín dụng đạt 8,5%, mới được 50% so với chỉ tiêu 17%. Như vậy, còn lại 8,5% nữa cho bốn tháng cuối năm. Với tính toán hiện nay, ta thấy 17% có thể là một chỉ tiêu phù hợp để vừa đạt được tăng trưởng cũng như bảo đảm được kiểm soát lạm phát.
"Còn nhu cầu vốn cho nền kinh tế, kể cả hiện nay cũng như tiếp theo, đặc biệt với những lĩnh vực ưu tiên, ưu đãi, đều đã có kế hoạch và các ngân hàng thương mại vẫn luôn đảm bảo thanh khoản cho những ưu tiên này" - ông Tú nói.
Trước đó Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng đã ký ban hành Chỉ thị số 04 về việc tiếp tục triển khai hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của ngành ngân hàng những tháng cuối năm 2018.
Chỉ thị nêu rõ: Không xem xét, điều chỉnh tăng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng, trừ trường hợp đặc biệt như một số ngân hàng thương mại tham gia tái cơ cấu trong năm 2018 đối với các tổ chức tín dụng yếu kém.
Bên cạnh đó, người đứng đầu NHNN cũng yêu cầu tập trung tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên; kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như bất động sản (BĐS), chứng khoán, BOT, BT giao thông...
Như vậy tăng trưởng tín dụng cả năm dự kiến sẽ thấp hơn nhiều so với kế hoạch khoảng 17% đưa ra đầu năm nay. Mục tiêu nhằm ưu tiên ổn định tỉ giá và kiểm soát lạm phát.
Việc bất ngờ siết tín dụng chắc chắn sẽ khiến không ít ngân hàng vượt tỉ lệ tăng trưởng tín dụng được NHNN cấp từ đầu năm đứng ngồi không yên vì dư địa cho vay sẽ không còn nhiều trong những tháng cuối năm. Thậm chí sau lệnh “thiết quân luật” tín dụng của NHNN, nhiều ngân hàng lập tức phải điều chỉnh chỉ tiêu hoạt động, giảm lợi nhuận.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng: Sau khi kiểm tra lại, các cơ quan hải quan của Bộ Tài chính báo cáo không hẳn tất cả container có chủ, nhiều lô hàng container vô chủ.
Chính phủ rất quan tâm đến vấn đề nhập khẩu phế liệu
Liên quan đến nhập khẩu phế liệu, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng nói: Có thông tin trên báo rằng Việt Nam có số lượng lớn container phế liệu nhập khẩu vào Việt Nam hiện đang tồn đọng, gần 6.000 container.
Sau khi có thông tin như vậy, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường báo cáo với Thủ tướng về tình hình liên quan đến nhập khẩu phế liệu vào Việt Nam. Ngày 25-7-2018, Thủ tướng cũng chủ trì hội nghị thường trực Chính phủ nghe các bộ báo cáo vấn đề này.
Chúng ta thấy rằng các hoạt động nhập khẩu phế liệu vào Việt Nam mục đích làm nguyên liệu sản xuất. Việc cấp tạm nhập, tái xuất phế liệu là thẩm quyền của Bộ Công Thương nhưng trong quá trình rà soát lại thì Bộ Công Thương không cấp phép tạm nhập, tái xuất phế liệu mà là thẩm quyền Bộ TN&MT.
Trong việc đánh giá, Bộ TN&MT có đánh giá như sau: Rất nhiều container do doanh nghiệp có nhu cầu nhập về sản xuất giấy, thép là hoàn toàn chính đáng. Tuy nhiên, sau khi kiểm tra lại, các cơ quan hải quan của Bộ Tài chính báo cáo không hẳn tất cả container có chủ, nhiều lô hàng container vô chủ.
Ngay cả vấn đề giám định thư, giấy phép nhập khẩu, vấn đề chủ lô hàng, vấn đề quy chuẩn, tiêu chuẩn đưa ra để đánh giá như thế nào là lô hàng phế liệu thì Bộ TN&MT không có công bố, chỉ là một văn bản hướng dẫn, không đủ quy chuẩn, tiêu chuẩn. Trong quản lý của Nhà nước, cần xem xét lại.
Do đó, Thủ tướng có kết luận giao cho Bộ Tài chính, Bộ TN&MT, Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp và Bộ Công an, TP.HCM, TP Hải Phòng, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu và các tỉnh có liên quan đến cảng biển, giao Bộ TN&MT chủ trì, tổ chức thanh tra toàn bộ kết quả liên quan đến các lô hàng container nhập khẩu vào Việt Nam. Từ đó, đánh giá chính xác để báo cáo Chính phủ và có phương án giải quyết, xử lý vấn đề này.
Thủ tướng chỉ đạo xem xét rà kỹ lại, đặc biệt là việc lợi dụng cấp phép, lợi dụng danh nghĩa công ty để nhập khẩu, có sự mua bán, thương mại hóa trong vấn đề này hay không.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp sản xuất trong nước vẫn có nhu cầu nhập khẩu phế liệu giấy, sắt thép thì tiếp tục được Nhà nước cho phép và cấp giấy phép nhập khẩu để duy trì hoạt động bình thường. Còn tất cả việc khác yêu cầu phải kiểm soát chặt chẽ.
Kết quả thanh tra và báo cáo cụ thể từng vấn đề thì hiện nay Bộ TN&MT, cơ quan chủ trì tiến hành thanh tra, chưa báo cáo. Đồng thời Thủ tướng cũng giao cho Bộ Công an tiến hành xem xét điều tra tổng thể vấn đề này.
“Có thể nói đây là vấn đề rất được Thủ tướng và Thường trực Chính phủ quan tâm, giao cho Bộ TN&MT nhưng đồng thời cũng giao cho Bộ Công an xem xét báo cáo Thủ tướng để khách quan hơn” - ông Dũng cho biết.