Tàu ngầm tấn công hạt nhân Severodvinsk của Hải quân Nga gần đây đã thực hiện thành công vụ phóng thử tên lửa hành trình siêu thanh Zircon lần thứ hai, và lần này tàu thực hiện ở trạng thái chìm, theo đài RT.
Tên lửa Zircon được phóng ở Biển Trắng từ độ sâu 40 m và nhằm vào một mục tiêu mặt đất ở Biển Barents, Bộ Quốc phòng Nga cho biết hồi đầu tháng 10. Dữ liệu từ xa xác nhận tên lửa bắn trúng mục tiêu với độ chính xác cần thiết và vụ phóng thử đã thành công.
Việc thử nghiệm chính thức tên lửa Zircon dự kiến sẽ hoàn tất trong năm nay.
Tên lửa Zircon là vũ khí tiềm năng chống nhóm tác chiến tàu sân bay
Tên lửa hành trình siêu thanh này của Nga có thể đạt tốc độ Mach 9 (11.000 km/giờ) khi ở giữa hành trình bay, di chuyển ở độ cao 30 km-40 km, nơi lực cản không khí tương đối thấp. Đánh giá theo dữ liệu hiện có, tên lửa Zircon sở hữu tầm bắn 400 km-1.000 km, có chiều dài 8m-10m, và đầu đạn nặng 300 kg-400 kg.
Tàu ngầm hạt nhân Severodvinsk của Nga tiến hành phóng thử tên lửa siêu thanh Zircon ở Biển Barents. Ảnh: SPUTNIK
Tên lửa siêu thanh Zircon sẽ được chuyển giao theo hợp đồng ký giữa Bộ Quốc phòng Nga và cục thiết kế NPO Mashinostroyeniya tại Diễn đàn Quân sự và Kỹ thuật quốc tế ARMY 2021.
Lực lượng hàng không vũ trụ Nga đã sử dụng tên lửa siêu thanh phóng từ trên không Kh-47M2 Kinzhal và được gắn trên tiêm kích MiG-31K (mỗi chiếc MiG-31K chỉ mang được một tên lửa Kinzhal). Máy bay ném bom tầm xa Tu-22M3M (có thể mang tới bốn tên lửa) đang được xem xét cho tương lai.
Tên lửa Zircon được công nhận là vũ khí tiềm năng chống lại nhóm tác chiến tàu sân bay và điều này gần như không có gì ngạc nhiên. Các tàu sân bay hiện đại là lực lượng tấn công chính của hải quân trên biển và việc triển khai tàu sân bay thường quyết định kết quả của một cuộc đối đầu vũ trang nói chung.
Tên lửa Zircon sẽ giúp thay đổi cuộc chơi trên biển
Trong tất cả các cuộc xung đột cục bộ trong những thập niên gần đây, tàu sân bay đã tỏ ra cực kỳ hiệu quả. Tuy nhiên, việc chế tạo và vận hành tàu sân bay rất đắt đỏ. Một tàu sân bay tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân sẽ có giá khoảng 13 tỉ USD-14 tỉ USD. Hiện nay, trên thế giới chỉ có chín quốc gia sở hữu tàu sân bay.
Tàu chiến Đô đốc Gorshkov của Nga phóng tên lửa Zircon vào mục tiêu trên bờ biển Barents. Ảnh: Russian Federation/Asia Times
Một trong những ưu tiên hàng đầu của Hải quân Nga sau Chiến tranh thế giới thứ 2 là chống nhóm tác chiến tàu sân bay của kẻ thù tiềm tàng vốn đe dọa cơ sở hạ tầng dân sự và quân sự ven biển quan trọng. Theo truyền thống, các tàu chiến mặt nước, tàu ngầm và máy bay mang tên lửa của hải quân phụ trách nhiệm vụ này.
Kế hoạch truyền thống là sử dụng tàu ngầm Đề án 949A (mang tên lửa diệt hạm P-700 Granit) và máy bay ném bom tầm xa Tu-22M3 mang tên lửa diệt hạm X-22 (còn oanh tạc cơ Tu-22M3M mang tên lửa X-32) đối phó tàu sân bay của kẻ thù tiềm tàng.
Tuy nhiên, một số chuyên gia Nga tin rằng tầm hoạt động của những tên lửa hiện có không cho phép tàu mặt nước, tàu ngầm và máy bay đạt được tầm tấn công của tên lửa hành trình diệt hạm. Kể cả nếu đủ may mắn mục tiêu lọt vào tầm bắn thì các tàu hỗ trợ của kẻ thù sẽ dễ dàng đánh chặn tất cả tên lửa X-22/32 và P-700.
Tàu chiến và tàu ngầm được trang bị tên lửa Zircon sẽ giúp giải quyết vấn đề này. Theo các báo cáo hiện có, tầm bắn xa nhất có thể của tên lửa Zircon là 1.000 km. Đây là mối đe dọa nghiêm trọng đối với kẻ thù giả định. Tầm bắn như vậy khó có thể bị đánh bại nếu sử dụng năng lực của tàu sân bay và nhóm tác chiến tàu sân bay đa nhiệm.
Do đó, theo nhận định của nhà bình luận quân sự Mikhail Khodarenok, một khi tên lửa siêu thanh Zircon được đưa vào biên chế và sản xuất với số lượng lớn, khi đó sẽ là một cuộc chơi hoàn toàn khác.
Tốc độ bay đặc biệt nhanh của Zircon kết hợp tiết diện phản xạ radar giảm đáng kể cũng khiến loại tên lửa này trở thành một khí tài lớn đối với Hải quân Nga.
Một trong những tên lửa tốt nhất hiện nay của Mỹ là SM-6 do tập đoàn Raytheon sản xuất. SM-6 có ba biến thể là SM-6 Block I, SM-6 Block IA và SM-6 Dual I, thường trang bị cho khu trục hạm lớp Arleigh Burke và tuần dương hạm mang tên lửa dẫn đường lớp Ticonderoga.
Tàu khu trục USS John Paul Jones của Mỹ sử dụng tên lửa SM-6 để phá hủy mục tiêu trong một cuộc tập trận bắn đạn thật. Ảnh: US Navy
Tên lửa SM-6 đã được triển khai để đánh chặn nhiều máy bay không người lái và có người lái, tên lửa siêu thanh tầm thấp cũng như tên lửa đạn đạo trong giai đoạn cuối hành trình bay. Tuy nhiên, không có biến thể nào trong số này có thể tấn công các mục tiêu cơ động siêu thanh như tên lửa Zircon.
Ngoài ra, vì Zircon có thể bay với tốc độ Mach 8- Mach 9 (9.800 km/giờ - 11.000 km/giờ) nên khả năng của kẻ thù giả định không thể đáp ứng yêu cầu về thời gian phản ứng thích hợp để đánh chặn nó. Nói cách khác, theo chuyên gia Khodarenok, các bạn có thể phát hiện tên lửa nhưng sẽ không có thời gian để thực hiện bất cứ chuyện gì với nó.
Tất cả những điều trên có nghĩa là tên lửa hành trình siêu thanh, có thể so sánh với vũ khí hạt nhân chiến thuật về mặt hiệu quả, là khí tài giá trị của Hải quân Nga, có thể ảnh hưởng lớn đến cán cân sức mạnh trên biển trên toàn cầu. Đến nay, không có nước nào có hệ thống đủ hiệu quả để ngăn chặn mối đe dọa này, theo chuyên gia Khodarenok.
