Ngày 18-9, tiếp tục phiên họp thứ 26, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến các báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết giám sát của Quốc hội khóa XIV từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết kỳ họp thứ 4.
Báo cáo gửi Quốc hội, Chính phủ nêu chi tiết việc thực hiện Nghị quyết số 99 năm 2019 về tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy và chữa cháy.
Cháy, nổ tại khu dân cư diễn biến phức tạp
Chính phủ cho hay năm 2021 - 2022, trước tình hình cháy, nổ, sự cố, tai nạn diễn biến phức tạp tại khu dân cư, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Công an mở hai đợt cao điểm rà soát, kiểm tra an toàn PCCC.
Giai đoạn 2020 - 2022, lực lượng Công an đã kiểm tra điều kiện bảo đảm an toàn PCCC và CNCH trên hai triệu lượt cơ sở, phát hiện khoảng 1,4 triệu tồn tại, thiếu sót, ban hành khoảng 190.000 công văn kiến nghị chủ cơ sở khắc phục.
Chính phủ khẳng định điều này góp phần loại trừ hàng triệu nguy cơ phát sinh cháy, nổ, sự cố, tai nạn.
Giai đoạn này, các cơ quan chức năng đã lập hơn 61.000 biên bản vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCCC, xử phạt gần 56.000 trường hợp vi phạm hành chính với tổng số tiền phạt trên 418 tỉ đồng. Cơ quan chức năng cũng tạm đình chỉ hơn 5.200 trường hợp; đình chỉ hoạt động gần 3.000 trường hợp, khởi tố 12 vụ với 8 bị can.
6 tháng đầu năm 2023, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đã tổ chức kiểm tra 124.000 lượt cơ sở, lập 124.000 biên bản kiểm tra, phát hiện 49.000 tồn tại, thiếu sót và kiến nghị khắc phục. Cơ quan chức năng đã quyết định xử phạt vi phạm hành chính hơn 6.200 trường hợp; tạm đình chỉ gần 850 trường hợp, đình chỉ hoạt động 1.650 trường hợp.
Cũng theo báo cáo Chính phủ, năm 2022, có nhiều tấm gương chiến sĩ cảnh sát PCCC anh dũng hy sinh, bị thương khi làm nhiệm vụ. Điển hình như vụ cháy tại quán karaoke ISIS (TP Hà Nội), ba chiến sĩ Cảnh sát PCCC và CNCH của Công an TP Hà Nội đã anh dũng hi sinh…
“Cháy, nổ mặc dù đã được kiềm giảm nhưng cháy, nổ tại các khu công nghiệp, hộ gia đình, nhà để ở kết hợp sản xuất kinh doanh, cơ sở tập trung đông người như quán karaoke, quán bar... còn diễn biến phức tạp. Một số vụ cháy gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về người” - Chính phủ khẳng định.
Nhiều cơ sở không chấp hành nghiêm quy định PCCC
Báo cáo Chính phủ cho hay các vụ cháy có nguyên nhân từ sự cố thiết bị điện tại các hộ gia đình, cơ sở sản xuất kinh doanh vẫn chiếm tỷ lệ cao. Ý thức của một bộ phận người dân trong quản lý, sử dụng điện an toàn chưa cao. Trong khi đó, các quy định hiện hành về bảo đảm an toàn PCCC điện còn thiếu, chưa cụ thể, chưa rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan.
“Việc quản lý nguồn gốc, chất lượng, chứng nhận kiểm định đối với các thiết bị tiêu thụ điện trên thị trường hiện nay còn nhiều bất cập” - theo Chính phủ.
Cạnh đó, công tác quản lý Nhà nước về PCCC và CNCH có nơi, có lúc bị buông lỏng, thiếu chặt chẽ, phó mặc cho các lực lượng chuyên trách.
Đáng lưu ý, công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm chưa nghiêm, nhiều nơi làm qua loa, chiếu lệ, chưa quan tâm phân tích nguyên nhân các vụ cháy để rút kinh nghiệm, chỉ rõ trách nhiệm, có hình thức xử lý nghiêm khắc để ngăn chặn, chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe.
“Qua đợt tổng kiểm tra, rà soát trên phạm vi toàn quốc cho thấy nhiều cơ sở không chấp hành nghiêm quy định về PCCC và CNCH gây nguy cơ cao mất an toàn cháy, nổ” - Chính phủ nhận định.
Tại báo cáo, Chính phủ nêu nhiều nhiệm vụ, giải pháp để khắc phục tình trạng trên. Đáng chú ý, Chính phủ cho biết sẽ củng cố, xây dựng lực lượng dân phòng, PCCC cơ sở, PCCC chuyên ngành thực sự là nòng cốt trong công tác PCCC khu dân cư và cơ sở. Cùng với đó là việc hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về PCCC, cứu nạn, cứu hộ.
“Chính phủ sẽ ban hành nghị quyết về một số giải pháp tháo gỡ cho các công trình/cơ sở hiện hữu trong áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn PCCC tại thời điểm đưa vào hoạt động” - báo cáo nêu.
Dự kiến hết quý III, Chính phủ sẽ ban hành nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 136 và Nghị định số 83, chỉ đạo Bộ Công an, Bộ Xây dựng rà soát, sửa đổi Quy chuẩn QCVN 06 về An toàn cháy cho nhà và công trình, Quy chuẩn QCVN về phương tiện phòng cháy chữa cháy cho phù hợp với từng loại hình công trình cụ thể.
Chính phủ cũng sẽ coi trọng thanh tra, kiểm tra công tác phòng cháy chữa cháy, chỉ đạo khắc phục dứt điểm các hạn chế, thiếu sót về bảo đảm an toàn PCCC.
Thời gian tới, Chính phủ khẳng định sẽ tập trung chỉ đạo điều tra, xử lý về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm quy định pháp luật về PCCC.
