Thay vì tha bổng thì lại miễn

Trưa 29-7-2011, ông Lê Văn Vinh (ngụ phường 2, TP Mỹ Tho, Tiền Giang) chạy xe máy trên đường đi ăn đám giỗ ở Bến Tre về đã đụng phải xe của ông Trần Minh Trí. Cáo trạng của VKSND TP Mỹ Tho mô tả khi ông Vinh đến giao lộ Nguyễn Thị Thập - Hồ Văn Nhánh thì có một ô tô từ đường Hồ Văn Nhánh sắp chạy ra, lúc này đường vắng nên ông Vinh cho xe lấn sang phần đường dành cho ô tô tải. Vừa lúc này ông Trí đang lưu thông theo hướng ngược lại và chuẩn bị rẽ trái vào đường Hồ Văn Nhánh nên hai xe đụng nhau.(ông Vinh điều khiển xe trong khi không có bằng lái.)

Không xác định rõ lỗi của hai bên

Vụ tai nạn đã khiến ông Vinh bị thương nhẹ, còn ông Trí bị thương nặng với tỉ lệ thương tật 51% tạm thời. Cũng theo kết quả xét nghiệm sinh hóa, nồng độ cồn trong máu của ông Vinh là 87 mg/ml, nồng độ cồn của ông Trí là 226 mg/ml.

Sau đó, ông Vinh bị Công an TP Mỹ Tho khởi tố, bắt tạm giam về tội vi phạm quy định về điều khiển giao thông đường bộ theo các điểm a, b khoản 2 Điều 202 BLHS (mức hình phạt cao nhất đến 10 năm tù). Trong quá trình điều tra, ông Vinh thừa nhận mình có một phần lỗi nhưng cũng cho rằng ông Trí cũng có lỗi ngang bằng với mình nên hành vi của ông ngay từ đầu không đáng bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Ông Vinh cho rằng hành vi của ông không phải là tội phạm nên không thể có chuyện miễn trách nhiệm hình sự theo Điều 25 BLHS. Ảnh: T.TÙNG

Tháng 8-2012, VKSND TP Mỹ Tho ra cáo trạng truy tố ông Vinh. Hơn một tháng sau, TAND TP Mỹ Tho xử sơ thẩm đã phạt ông Vinh 42 tháng tù, buộc bồi thường 8 triệu đồng chi phí điều trị cho ông Trí. Theo tòa, lỗi trong vụ tai nạn hoàn toàn thuộc về ông Vinh. Ông đã điều khiển xe cẩu thả, không quan sát kỹ, không đi đúng phần đường, không tuân thủ đúng quy tắc giao thông và có nồng độ cồn vượt quá 50 mg/ml máu.

Ông Vinh kháng cáo. Tháng 1-2013, TAND tỉnh Tiền Giang xử phúc thẩm, hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, giao hồ sơ về cho cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại từ đầu. Tòa phân tích: Nơi xảy ra tai nạn là đường có dải phân cách cứng, chia thành phần đường hai chiều. Tuy ông Vinh có lấn sang phần đường dành cho ô tô tải nhưng không ảnh hưởng đến trật tự giao thông vì chạy đúng hướng và đường vắng. Khi muốn rẽ trái vào đường Hồ Văn Nhánh thì ông Trí (người bị hại) phải có trách nhiệm quan sát phòng tránh tai nạn cho mình vì lúc này xe của ông Vinh được quyền ưu tiên hơn. Tuy nhiên, thấy ông Vinh chạy đến, ông Trí vẫn không chú ý, không giảm tốc độ, vẫn cho xe chạy tới nên mới xảy ra va chạm. Điều này chứng tỏ có một phần lỗi từ phía người bị hại chứ không hoàn toàn thuộc về ông Vinh.

Mặt khác, theo xét nghiệm thì nồng độ cồn của ông Trí cao gấp ba lần so với nồng độ cồn trong máu ông Vinh. Điều này chứng tỏ ông Trí đã uống nhiều rượu dẫn đến say xỉn, không làm chủ được tốc độ, khi cho xe chuyển hướng không quan sát được phương tiện trước mắt. Những hành vi này cũng đã vi phạm nghiêm trọng Luật Giao thông đường bộ, góp lỗi gây ra tai nạn. Ông Vinh chạy xe không có giấy phép, không đúng làn đường, có uống rượu nhưng đây không phải lỗi chính gây ra tai nạn.

Từ đó, tòa cho rằng cấp sơ thẩm chưa xem xét, đánh giá toàn diện tất cả chứng cứ tình tiết trong vụ án. Cấp sơ thẩm chưa xác định rõ lỗi của hai bên trong vụ tai nạn mà đã tuyên ông Vinh 42 tháng tù là chưa chính xác và có sai sót nghiêm trọng.

Chuyển… xử lý hành chính?

Sau hơn bốn tháng điều tra lại không có kết quả, ngày 24-4, VKSND TP Mỹ Tho đã ra quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can đối với ông Vinh. Theo quyết định này, do vụ tai nạn có phần lỗi của người bị hại nên căn cứ vào Điều 25 BLHS thì hành vi của ông Vinh không cần thiết xử lý hình sự, chỉ cần xử lý hành chính là đủ. Đến lúc này, ông Vinh đã bị tạm giam tổng cộng 130 ngày.

Ngày 19-6, Công an TP Mỹ Tho đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với ông Vinh với mức tiền 1 triệu đồng.

Cho rằng quyết định đình chỉ trên là sai, ông Vinh đã gửi đơn khiếu nại đến nhiều cơ quan ở trung ương và địa phương. Theo ông Vinh, thực chất ngay từ đầu việc gây ra tai nạn của ông chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự nên không phải là tội phạm. Nếu chưa phải tội phạm hình sự thì làm sao phát sinh chuyện miễn trách nhiệm hình sự? Mặt khác, lý do đình chỉ không được quy định trong Điều 25 BLHS. Trong quyết định đình chỉ, VKSND TP Mỹ Tho chỉ viện dẫn chung chung chứ không nêu rõ khoản nào. Từ đó, ông Vinh cho rằng việc khởi tố, bắt tạm giam, truy tố, kết án ông là làm oan.

Ông Vinh kể hằng ngày sống bằng nghề chạy xe lam, ai mướn chở gì thì chở đó, cuộc sống nghèo khó. Trước đây ông có vợ con đầy đủ nhưng sau khi bị bắt thì cả nhà tứ tán mỗi người một nơi, bỏ ông sống một mình. “Không may gây tai nạn thì phải chịu, tôi không chối bỏ trách nhiệm của mình nhưng cần sự đánh giá công bằng từ các cơ quan tố tụng. Già cả, nghèo khó mà phải chịu mang tiếng bị bắt, tù tội thì tủi nhục lắm, chú ạ!” - ông Vinh nghẹn ngào.

THANH TÙNG