Thu ngân sách không chỉ là… thu thuế!

Ngày 12-7, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị sơ kết công tác sáu tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ sáu tháng cuối năm 2019. Tín hiệu từ nhiều địa phương cho thấy, dù có khó khăn, nhưng thu ngân sách vẫn khả quan.

TP.HCM kinh tế phục hồi

Ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó Chủ tịch UBND TP. HCM là lãnh đạo đầu tiên được mời lên phát biểu sau khi Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn đọc xong báo cáo. Ông Tuyến cho hay: Sáu tháng đầu năm 2019, kinh tế thành phố ổn định, một số lĩnh vực phục hồi, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) sáu tháng đầu năm tăng 7,64%.

“Thu NSNN sáu tháng đầu năm trên địa bàn đạt 193.310 tỉ đồng, đạt hơn 48% dự toán; trong đó thu nội địa đạt 44,4% dự toán; thu từ dầu thô đạt 66,35% dự toán; thu từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 54,6% so dự toán”, ông Tuyến thông tin và cho hay thời gian tới, thành phố sẽ tiếp tục tập trung quản lý khai thác nguồn thu ngân sách, tăng cường công tác đôn đốc thu thuế, chống buôn lậu và gian lận thương mại; thu hút thêm các nguồn lực ngoài nước, khuyến khích thực hiện các biện pháp để đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước…

Còn Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Nguyễn Xuân Bình cho biết, 2019 là năm thứ tư liên tiếp, Hải Phòng có các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế đạt ở mức cao. Điển hình như GRDP tăng 16,3%, cao nhất từ trước đến nay. Thu NSNN trên địa bàn Hải Phòng đạt 44.568 tỉ đồng, bằng 66,8% dự toán, tăng 143% so cùng kỳ năm 2018. Về khó khăn, ông Bình đề cập đến diễn biến phức tạp của dịch tả heo châu Phi, hạ tầng kinh tế xã hội còn bất cập, nguồn thu còn bị bỏ sót và thất thu thuế vẫn tồn tại. Từ đó, ông Bình kiến nghị Bộ Tài chính sớm ban hành thông tư hướng dẫn nghị định về nợ của chính quyền địa phương; kiến nghị Chính phủ sớm ban hành nghị định sử dụng tài sản công để thanh toán cho các dự án BT; hỗ trợ kinh phí phòng chống dịch tả lợn châu Phi…

Ông Dương Tấn Hiển, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ đọc tham luận cho hay: tổng thu ngân sách trên địa bàn sáu tháng đầu năm đạt 9.578 tỉ đồng, bằng 65,21% dự toán, tăng hơn 15% so cùng kỳ. Tuy vậy, chi NSNN vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, thu nội địa tuy đạt hơn 52% so với dự toán, nhưng kết quả còn thấp. Đồng thời, giải ngân vốn xây dựng cơ bản cũng thấp, chỉ hơn 24% do công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư gặp khó khăn.

Ông Hiển cho biết, sáu tháng cuối năm, TP Cần Thơ tiếp tục triển khai các giải pháp theo nghị quyết của Chính phủ; chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; đồng thời, tăng cường các giải pháp thu đúng, thu đủ về ngân sách, như hạn chế nợ mới phát sinh, chống thất thu, nhất là các khoản thu từ đất đai, tài nguyên, khoáng sản.

Ông Hiển cũng kiến nghị hỗ trợ vốn đầu tư công trình làm kè, chống sạt lở; khoanh lại các khoản nợ thuế của các doanh nghiệp giải thể, phá sản… trị giá khoảng 500 tỉ đồng để không phát sinh khoản phạt chậm nộp. Ông cũng đề nghị BTC cần có văn bản hướng dẫn địa phương thực hiện quản lý thuế đối với mua bán hàng online, chống thất thu thuế từ hoạt động ngày càng phổ biến này.

Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: C.LUẬN

Vẫn đặt mục tiêu thu ngân sách vượt 5%

Trước các ý kiến của các địa phương, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đã giải thích nhiều vấn đề. Đặc biệt, về tiến độ thu ngân sách chậm, Bộ trưởng Dũng nói đây là tình trạng ở cả khu vực doanh nghiệp nhà nước, FDI và ngoài quốc doanh. Tình trạng này đang được phân tích để tìm ra giải pháp.

Những vấn đề về giải ngân vốn ODA, dùng tài sản công thanh toán các dự án BT… cũng đều đang được Bộ phối hợp với các cơ quan liên quan thúc đẩy theo chỉ đạo của Chính phủ.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ sau khi biểu dương những nỗ lực và kết quả của ngành tài chính đã cho rằng: “Thu NSNN gặp nhiều khó khăn trong sáu tháng cuối năm khi thu từ khu vực doanh nghiệp nhà nước, FDI, ngoài quốc doanh có xu hướng thấp hơn. Một số địa phương thu trọng điểm thu ngân sách vừa qua đạt thấp như TP.HCM, Đồng Nai...”.

Phó Thủ tướng cũng đề cập đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư xây dựng, vốn ODA chậm và coi đó là “điểm nghẽn” đối với tăng trưởng kinh tế nhưng vẫn chưa có giải pháp tháo gỡ căn cơ. Thêm vào đó, tiến trình cổ phần hóa chậm do vướng mắc của thể chế mà trách nhiệm chính thuộc Bộ Tài chính trong việc chưa nhanh chóng hoàn thiện các Nghị định, thông tư hướng dẫn.

“Bộ cần nhanh chóng bãi bỏ hoặc bổ sung các văn bản hướng dẫn còn chưa rõ ràng, đang gây khó cho doanh nghiệp như văn bản hướng dẫn cấp C/O của xăng dầu, văn bản khống chế lãi vay của các doanh nghiệp liên kết theo Nghị định 30 của Chính phủ và sớm hoàn thiện dự thảo Nghị định thanh toán tài sản công cho nhà đầu tư”, Phó Thủ tướng giao nhiệm vụ.

Bởi theo Phó Thủ tướng, tinh thần của Chính phủ, Thủ tướng rất rõ là “chỉ bàn tiến, không bàn lùi”, kiên định mục tiêu tăng trưởng, thu chi ngân sách và các chỉ tiêu kinh tế- xã hội khác.

“Không để cho địa phương nào thu giảm và tổng thu ngân sách phải tăng 5%”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Tuy vậy, Phó Thủ tướng cũng đề nghị Bộ Tài chính trong dài hạn, rà soát lại tỉ lệ động viên thu ngân sách theo các Nghị quyết của Trung ương và Bộ Chính trị theo hướng tăng tỉ lệ điều tiết ở một số lĩnh vực như thuế tiêu thụ đặc biệt để vừa bảo đảm sản xuất, vừa nuôi dưỡng nguồn thu, có lộ trình điều chỉnh thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT.

“Tinh thần thu ngân sách chặt chẽ và thông thoáng để thúc đẩy sản xuất kinh doanh để thu, chứ không chỉ đơn giản là thu thuế”, Phó Thủ tướng kết luận.