Sáng 22-1 (giờ địa phương), tại thủ đô Bucharest, Romania, ngay sau hội đàm thành công, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Romania Ion-Marcel Ciolacu chứng kiến lễ ký kết các văn kiện hợp tác giữa hai nước, đồng thời tổ chức họp báo chung để thông báo kết quả hội đàm.
Đã đến thời điểm đưa quan hệ hai nước lên tầm cao mới
Gọi Thủ tướng Phạm Minh Chính là "một người bạn tốt, gần gũi của đất nước chúng tôi", Thủ tướng Ion-Marcel Ciolacu cho rằng việc Thủ tướng Phạm Minh Chính từng theo học đại học tại Romania là niềm tự hào với đất nước Romania. Chuyến thăm là một thông điệp mạnh mẽ chứng tỏ tầm quan trọng của mối quan hệ giữa hai đất nước.
"Chúng ta có một chiều dài lịch sử trong việc hợp tác và hữu nghị nhưng tôi tin rằng, đã đến thời điểm mối quan hệ giữa hai nước sẽ chuyển lên một tầm cao mới" - Thủ tướng Romania khẳng định.
Ông cho hay Romania mong muốn trở thành một đối tác chính trong việc đưa hàng hóa Việt Nam vào thị trường châu Âu với những "lợi thế không bàn cãi, kể cả vị trí địa lý chiến lược tiếp cận tới toàn lục địa Âu châu".
Phía Romania sẵn sàng tạo thuận lợi về hậu cần cho việc hợp tác với các cảng Việt Nam, thúc đẩy tăng trưởng vận tải; mong muốn trao đổi thương mại được tăng gấp đôi lên mức 1 tỉ euro trong những năm tới. Ông cũng cho biết sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp lớn của Romania về khí đốt, điện... phát triển quan hệ đối tác với các công ty Việt Nam.
Thủ tướng Romania cho rằng nông nghiệp và công nghiệp dược phẩm là hai lĩnh vực hợp tác chiến lược và gợi ý việc triển khai các dự án thí điểm về đầu tư nuôi trồng hải sản mà Việt Nam rất có kinh nghiệm.
Ông cũng cảm ơn phía Việt Nam đã ủng hộ 10.000 liều vaccine dịch tả lợn châu Phi trong chuyến thăm này và mong muốn hợp tác chuyển giao công nghệ, đầu tư sản xuất loại vaccine này để cung cấp cho thị trường châu Âu.
Về giáo dục, Thủ tướng Romania khẳng định sẽ tiếp tục duy trì một số lượng lớn sinh viên Việt Nam theo chương trình đào tạo tại các trường đại học Romania.
Truyền thống hợp tác lâu dài đã được thử thách
Về phần mình, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng, xúc động được thăm lại đất nước Romania - nơi mà ông từng học tập, làm việc và có nhiều kỷ niệm, tình cảm gắn bó sâu sắc.
Thủ tướng khẳng định chuyến thăm lần này nhằm chuyển đi thông điệp mạnh mẽ về quyết tâm củng cố lòng tin chính trị giữa hai nước, tạo xung lực mới cho quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống Việt Nam - Romania trong giai đoạn tới. Đồng thời mở rộng cơ hội hợp tác trong các lĩnh vực mới, hướng tới phát triển tự cường, bền vững, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
"Trải qua chặng đường dài gần 3/4 thế kỷ (1950-2024) với nhiều thay đổi sâu sắc và toàn diện, duy nhất một điều không thay đổi, đó là tình cảm chân thành, sự trân trọng mối quan hệ truyền thống lịch sử tốt đẹp giữa Romania và Việt Nam, được xây đắp và thử thách qua các giai đoạn lịch sử" - Thủ tướng nói và khẳng định 75 năm năm qua, Romania luôn bên cạnh Việt Nam trong những lúc khó khăn.
Thủ tướng chúc mừng những thành công to lớn mà Romania đã đạt được trong công cuộc phát triển đất nước và hội nhập châu Âu, góp phần nâng cao vị thế của Romania trong khu vực và trên thế giới.
Romania đã đóng vai trò tích cực trong việc ký Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và là một trong những nước EU đầu tiên phê chuẩn Hiệp định bảo hộ đầu tư Việt Nam-EU (EVIPA).
Thủ tướng cũng cảm ơn Chính phủ và nhân dân Romania đã tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng người Việt Nam tại Romania sinh sống, hòa nhập tốt vào xã hội sở tại và làm cầu nối của quan hệ hữu nghị giữa hai nước.
"Truyền thống hợp tác lâu dài đã được thử thách sau gần 75 năm là tiền đề quan trọng và hai bên đang ở thời điểm 'thiên thời, địa lợi, nhân hòa để thúc đẩy quan hệ tới đây đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả hơn" - Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng tin tưởng sâu sắc rằng, với sự hiểu biết, tin cậy chính trị và nền tảng vững chắc, không ngừng được vun đắp trong gần 75 năm qua, cùng với sự nỗ lực to lớn của Chính phủ và nhân dân hai nước, quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt tốt đẹp Việt Nam - Romania ngày càng phát triển sâu rộng, hiệu quả, mang lại phồn vinh và hạnh phúc cho nhân dân hai nước.
Phối hợp, cùng giải quyết những thách thức khu vực và toàn cầu
Nhằm đưa quan hệ hợp tác hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả hơn nữa trên tất cả các lĩnh vực, tại hội đàm, hai Thủ tướng đã thống nhất một số nội dung.
Về chính trị - ngoại giao, hai bên tiếp tục đẩy mạnh tiếp xúc và trao đổi đoàn các cấp, nhất là cấp cao, trên tất cả các kênh nhằm tăng cường sự tin cậy chính trị và hiểu biết lẫn nhau, làm nền tảng để thúc đẩy và mở rộng hợp tác song phương trên mọi lĩnh vực.
Về kinh tế-thương mại-đầu tư, hai bên cần phát huy hơn nữa các cơ chế hợp tác song phương, nhất là Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác kinh tế Việt Nam - Romania; tiếp tục triển khai đầy đủ, hiệu quả Hiệp định EVFTA và Hiệp định EVIPA.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Romania tích cực hỗ trợ thúc đẩy các nước thành viên còn lại của EU phê chuẩn Hiệp định EVIPA; thúc đẩy Uỷ ban châu Âu (EC) sớm gỡ bỏ cảnh cáo thẻ vàng đối với hàng thủy sản Việt Nam.
Về giáo dục - đào tạo, đây là lĩnh vực hợp tác truyền thống tốt đẹp giữa hai nước, hai bên nhất trí tăng cường hợp tác đào tạo và nghiên cứu giữa các trường đại học hai nước trong các lĩnh vực kỹ thuật công nghệ cao, công nghệ thông tin, nông nghiệp, y dược...
Cùng với đó, thúc đẩy hợp tác văn hóa, thể thao và du lịch nhằm tăng cường sự hiểu biết, gắn kết và giao lưu nhân dân giữa hai nước; cũng như tiếp tục tăng cường hợp tác hiệu quả trên các lĩnh vực khác như khoa học công nghệ, thông tin truyền thông, nông nghiệp, lao động, hợp tác giữa các địa phương...
Về hợp tác đa phương, hai bên thống nhất tiếp tục phối hợp chặt chẽ, hiệu quả tại Liên Hợp Quốc, ASEM, ASEAN EU để cùng giải quyết những thách thức khu vực và toàn cầu.
Về các vấn đề khu vực và quốc tế, trong đó có vấn đề Biển Đông, hai bên nhất trí ủng hộ việc giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, phù hợp luật pháp quốc tế, nhất là Công ước UNCLOS 1982; ủng hộ tiến trình đàm phán COC thực chất, hiệu quả giữa ASEAN và Trung Quốc.
Nhằm hoàn thiện hơn nữa khuôn khổ pháp lý cho quan hệ hợp tác song phương, trong khuôn khổ chuyến thăm, hai bên đã ký các văn bản, thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực ngoại giao, văn hóa, âm nhạc, đào tạo, địa phương…
Ký kết và trao 19 văn kiện hợp tác
Trước đó, ngay sau hội đàm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Ion-Marcel Ciolacu cùng chứng kiến lễ ký kết và trao 19 văn kiện hợp tác giữa các bộ, ngành, cơ quan hai nước.
Cụ thể, Bản ghi nhớ về việc thúc đẩy hợp tác trao đổi những vấn đề quan tâm trong lĩnh vực kinh tế giữa Bộ Công Thương nước Việt Nam và Bộ Kinh tế, Doanh nghiệp và Du lịch Romania.
Chương trình hợp tác giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Văn hóa Romania.
Bản ghi nhớ hợp tác lao động và an sinh xã hội giữa Bộ LĐ-TB&XH Việt Nam và Bộ Lao động và Đoàn kết Xã hội Romania.
Thỏa thuận hợp tác về mối quan hệ hữu nghị giữa TP Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình và TP Buzias, tỉnh Timis của Romania.
Ngoài ra còn có 15 thỏa thuận hợp tác, bản ghi nhớ hợp tác giữa các học viện, trường đại học của Việt Nam và Romania.