Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân lên đường thăm 3 cường quốc năng lượng hàng đầu Trung Đông

Sáng 27-10, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng Đoàn Đại biểu Cấp cao Việt Nam rời Thủ đô Hà Nội lên đường thăm chính thức Các Tiểu Vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Nhà nước Qatar, tham dự Hội nghị Sáng kiến đầu tư tương lai lần thứ 8 và thăm làm việc Vương quốc Saudi Arabia.

Chuyến thăm diễn ra từ ngày 27-10 đến ngày 1-11 theo lời mời của Tổng thống UAE Mohamed bin Zayed Al Nahyan, Thủ tướng Nhà nước Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman bin Jasim Al-Thani, Hoàng Thái tử kiêm Thủ tướng Vương quốc Saudi Arabia Mohammed Bin Salman.

Đây là chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đến UAE và Qatar sau 15 năm, chuyến thăm chính thức đầu tiên của người đứng đầu Chính phủ Việt Nam tới Saudi Arabia kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao. Đây cũng là lần đầu tiên Thủ tướng Chính phủ là khách mời chính và Lãnh đạo Cấp cao duy nhất của châu Á phát biểu tại Hội nghị Sáng kiến đầu tư tương lai lần thứ 8 do Saudi Arabia tổ chức.

Cả ba nước đều là những nền kinh tế hàng đầu, các cường quốc năng lượng tại Trung Đông. Ba nước cũng xác định Việt Nam là đối tác quan trọng hàng đầu tại Đông Nam Á, coi trọng quan hệ với Việt Nam trong chính sách "Hướng Đông”. Quan hệ giữa Việt Nam với ba nước đang trên đà phát triển tốt đẹp với nhiều kết quả thực chất.

Chuyến thăm có ý nghĩa quan trọng trong việc củng cố tin cậy chính trị, nâng tầm quan hệ của Việt Nam cả về chiều rộng và chiều sâu với các nước, tạo động lực, mở ra giai đoạn hợp tác mới giữa Việt Nam với UAE, Saudi Arabia và Qatar, đặc biệt là tạo đột phá về hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, đưa hàng hóa, dịch vụ của Việt Nam tiếp cận thị trường vùng Vịnh.

UAE là nền kinh tế lớn thứ hai tại khu vực vùng Vịnh; là trung tâm tài chính - thương mại hàng đầu ở Trung Đông; quốc gia sản xuất dầu mỏ lớn thứ 4 trong Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC).

Việt Nam và UAE thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 1-8-1993. Kim ngạch thương mại Việt Nam - UAE những năm gần đây luôn đạt khoảng 5 tỉ USD, trong đó kim ngạch trong năm 2023 đạt 4,7 tỉ USD, tăng 6,8% so với năm 2022. Theo thống kê của phía UAE, trao đổi thương mại hai nước năm 2023 đạt 8,8 tỉ USD.

Tính đến tháng 6-2024, UAE có tổng cộng 41 dự án đầu tư trực tiếp (FDI) tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký đạt 71,6 triệu USD. UAE sở hữu nhiều quỹ đầu tư FDI có quy mô lớn nhất thế giới, trong đó Cơ quan Đầu tư Abu Dhabi (Abu Dhabi Investment Authority) quản lý 853 tỉ USD, là quỹ đầu tư lớn thứ tư trên thế giới.

Qatar có tiềm năng kinh tế mạnh, là một trong những nước có thu nhập bình quân đầu người cao nhất thế giới; là trung tâm tài chính - thương mại hàng đầu ở Trung Đông; quốc gia xuất khẩu khí hóa lỏng (LNG) lớn nhất thế giới.

Tài nguyên chính của Qatar là dầu mỏ với trữ lượng 25,24 tỉ thùng (đứng thứ 14 thế giới), sản lượng 1,53 triệu thùng-ngày; khí đốt với trữ lượng hơn 25.000 tỉ m3, đứng thứ 3 thế giới (LNG). Nền kinh tế của Qatar chủ yếu dựa vào công nghiệp khai thác, chế biến dầu mỏ và khí đốt (khoảng 85% nguồn thu xuất khẩu).

Qatar thực thi chính sách đối ngoại cân bằng với các cường quốc trong và ngoài khu vực. Qatar và Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 8-2-1993. Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2023 đạt 497 triệu USD (tăng 32% so với năm 2022).

Quỹ Đầu tư Qatar (QIA) đang tham gia đầu tư gián tiếp (qua các Ngân hàng phát triển, Quỹ đầu tư của bên thứ 3) tại một số dự án bất động sản và công nghiệp tại Việt Nam với tổng số vốn khoảng 500 triệu USD.

Saudi Arabia là nền kinh tế lớn nhất tại khu vực vùng Vịnh. Là cái nôi của đạo Hồi, Saudi Arabia có ảnh hưởng quan trọng trong thế giới Hồi giáo, các nước Arab và các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ (OPEC).

Với tài nguyên chính là dầu lửa, Saudi Arabia đứng đầu thế giới về xuất khẩu dầu mỏ (trữ lượng khoảng 264,4 tỉ thùng, chiếm 20% trữ lượng thế giới, sản lượng 10-13 triệu thùng/ngày).

Nước này đang triển khai quyết liệt chiến lược "Tầm nhìn 2030" nhằm đa dạng hóa nền kinh tế, phát triển các ngành công nghiệp phi dầu mỏ như tài chính, công nghiệp chế tạo, công nghệ cao, nông nghiệp, du lịch…; cơ sở hạ tầng hiện đại với nhiều siêu dự án đô thị, đường bộ, sân bay, hải cảng...

Chính phủ Saudi Arabia đặt mục tiêu trở thành trung tâm chính trị, kinh tế hàng đầu tại khu vực Trung Đông và thế giới vào năm 2030.

Việt Nam và thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 21-10-1999. Quan hệ hai nước phát triển tích cực. Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn các cấp, phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế.

Năm 2023, kim ngạch thương mại song phương đạt gần 2,7 tỉ USD. Tính tới hết tháng 12-2023, cộng đồng người Việt Nam tại Saudi Arabia có khoảng 4.000 người, chủ yếu là lao động được các công ty xuất khẩu lao động của Việt Nam đưa sang làm việc.\