Thông điệp trong Hội nghị sơ kết công tác cải cách hành chính sáu tháng đầu năm 2022 của TP.HCM có thể gói gọn trong hai chữ: Thẳng thắn. Thẳng thắn mổ xẻ những yếu kém trong mỗi đơn vị, giữa các đơn vị với nhau để thúc đẩy hệ thống hành chính theo kịp yêu cầu phát triển.
Sự thẳng thắn được Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi thể hiện ở nhìn nhận: Dù chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của TP tăng 1,8 điểm nhưng các địa phương khác đang cải thiện PCI tốt hơn. Và đừng nghĩ PCI cao thì thu hút đầu tư nhiều hơn, cũng đừng nghĩ thu hút đầu tư nhiều hơn có nghĩa PCI đang tốt vì một số nhà đầu tư phải cố về với TP.
Sự thẳng thắn còn thể hiện ở chỗ người đứng đầu chính quyền TP đặt vấn đề: “Các giám đốc sở có thực sự hài lòng với nhau chưa? Bao nhiêu huyện không hài lòng với sở, bao nhiêu sở không hài lòng với huyện?”. Việc ông chia sẻ thời gian tới TP sẽ tổ chức hội nghị để các ngành và địa phương “chỉ trích nhau” nhằm chỉ ra những tồn tại và tập trung giải quyết cũng cho thấy rõ hơn thông điệp thẳng thắn ấy.
Thực tiễn đã khẳng định chuyển động tích cực của bộ máy hành chính sẽ kéo theo sự phát triển, thậm chí bằng cả nhiệm kỳ, đúng như nhìn nhận của Chủ tịch UBND TP. Ngược lại, sự trì trệ của bộ máy hành chính sẽ kéo lùi phát triển nhiều năm kèm theo lãng phí cơ hội khổng lồ.
Nguy cơ trên đang hiển hiện khi TP.HCM đặt mục tiêu đi đầu cả nước về chuyển đổi số với một trong những trọng tâm là xây dựng chính quyền số nhưng Văn phòng Chính phủ cho rằng TP đang chậm xây dựng hệ thống kết nối với cổng thông tin quốc gia. Có thủ tục các địa phương giải quyết chỉ mất 30 phút đến 1 tiếng, TP cần gần cả tháng. Sáu tháng đầu năm, TP tiếp nhận và giải quyết khoảng 5,3 triệu hồ sơ nhưng qua hệ thống mà Thủ tướng theo dõi thì chỉ có 11.000 hồ sơ, các hồ sơ còn lại ở trên giấy.
Theo Giám đốc Sở TT&TT TP.HCM Lâm Đình Thắng, tháng 10-2022, TP sẽ hoàn thành cổng dịch vụ công cung cấp 100% dịch vụ công trực tuyến toàn phần với các thủ tục hành chính đủ điều kiện. Qua hệ thống này, các cấp lãnh đạo có thể giám sát, thúc đẩy khâu thực thi của mỗi đơn vị trong việc giải quyết thủ tục hành chính. Đây là một cơ sở để thông điệp về sự thẳng thắn trở thành chuyển biến trong hiệu quả công việc của bộ máy hành chính.
Nhưng thông điệp về sự thẳng thắn cần được cụ thể hóa bằng nhiều hành động tương tự. Những khó khăn, thách thức của bộ máy hành chính TP như biên chế ở các phường, xã đông dân chưa tương xứng với khối lượng công việc đang quá tải; chế độ đãi ngộ không đủ sống khiến một số công chức, viên chức xin nghỉ việc… vẫn đang gõ cửa các cơ quan hữu trách. Tuy vậy, TP không thể nhắc mãi những vấn đề đó như rào cản khó vượt qua trong cải cách hành chính.
TP cần làm thẩm thấu, lan tỏa thông điệp về sự thẳng thắn này; cần nhìn thẳng vào những hạn chế của bộ máy, của mỗi con người, để tạo chuyển biến từng khâu, từng việc nhỏ, không để lâm vào tình trạng đánh trống bỏ dùi. Có như vậy quyết tâm mới thành kết quả, để cải cách hành chính không chỉ theo kịp mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển, đáp ứng yêu cầu của người dân và doanh nghiệp trong, ngoài nước.
