Sáng 19-8, tại TP.HCM, Bộ VH-TT&DL đã tổ chức hội nghị - hội thảo lấy ý kiến góp ý đề nghị xây dựng Luật Điện ảnh (sửa đổi) với sự tham gia của các chuyên gia lĩnh vực, các nhà sản xuất, phát hành phim trong và ngoài nước, cùng đại diện các sở VH-TT&DL và một số nghệ sĩ. Tại đây, hầu hết các ý kiến đều xác nhận Luật Điện ảnh ra đời năm 2006, đã sửa đổi, bổ sung năm 2009 đến nay đã trở nên lạc hậu với thời công nghệ 4.0, đang cần sự điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp thực tế hiện tại và tương lai.
Tranh cãi về hạn chế nhập - chiếu phim nước ngoài
Bà Dương Cẩm Thúy, Chủ tịch Hội Điện ảnh TP.HCM, phát biểu: Luật Điện ảnh tới đây cần phải quy định chặt chẽ về số lượng và điều kiện cho phim nước ngoài nhập về Việt Nam để bảo hộ cho phim Việt Nam. Ông Lưu Trọng Hồng, nguyên Cục trưởng Cục Điện ảnh, đề nghị: Cần phải bảo hộ điện ảnh trong nước bằng cách quy định cụ thể số buổi chiếu phim Việt trong năm và rải đều ra. Không chỉ vậy, còn phải lưu ý đến việc giờ chiếu phim Việt phải nằm trong khung giờ vàng, khung giờ đẹp ở tỉ lệ nhất định mới thỏa đáng. Ông Trần Cảnh Tuệ, đại diện Hội Phát hành và phổ biến phim Việt Nam, yêu cầu: Cần xây dựng cơ chế giám sát độc quyền, giám sát doanh nghiệp thống lĩnh trong các phân khúc thị trường điện ảnh cụ thể.
Tuy nhiên, trong văn bản góp ý sửa đổi Luật Điện ảnh Việt Nam, Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ có ý kiến: “Việc quy định tỉ lệ trình chiếu phim Việt Nam so với phim nhập khẩu thực chất là rào cản tiếp cận thị trường. Các hạn chế này không chỉ đối lập với các mục tiêu chính sách dài hạn mà còn có thể không nhất quán với tinh thần của các nghĩa vụ WTO mà Việt Nam đã cam kết. Việc thiết lập tỉ lệ cụ thể về trình chiếu phim Việt Nam và quốc tế sẽ mang đến những thông điệp sai lệch cho các nhà đầu tư nước ngoài và cộng đồng điện ảnh quốc tế”.
Đại diện Hãng phim Thiên Ngân cũng cho biết về những khó khăn khi có quy định cụ thể về thời gian, thời lượng chiếu phim Việt. Theo đơn vị này, việc phát hành phim Việt phụ thuộc vào các nhà sản xuất phim Việt, như vào thời điểm lễ, tết là lúc cao điểm để phim Việt ra rạp để dễ thu hút người xem. Có những bộ phim Việt rất tốt nhưng không ra rạp vào lễ, tết vẫn không thu đủ doanh thu như mong muốn. Số lượng phim Việt hiện nay cũng không đủ số lượng cho nhà phát hành chiếu trong năm nên họ phải nhập thêm phim ngoại bù vào. Chất lượng phim Việt hiện nay cũng không đáp ứng yêu cầu của khán giả để duy trì ra rạp, khoảng 40 phim một năm nhưng chỉ 1/3 số đó có lãi hay hòa vốn…
Cần tạo điều kiện cho những bộ phim bom tấn thế giới như Kong: Skull Island quay tại Việt Nam. Ảnh: TK
Với những ý kiến khác biệt trên, ông Đặng Xuân Hải, Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam, cho biết: “Trong đàm phán, WTO ta bỏ quy định hạn ngạch nhập phim nước ngoài, tạo điều kiện cho các công ty liên doanh nước ngoài thoải mái nhập phim vào Việt Nam và tăng tốc xây dựng những cụm rạp hiện đại ở đô thị lớn để họ chiếu chủ yếu loại phim này. Để khắc phục lỗ hổng này cần có những hàng rào kỹ thuật như văn bản pháp quy hướng dẫn thi hành luật. Như hạn chế xây rạp ở đô thị lớn, tăng tỉ lệ xây rạp ở vùng sâu vùng xa, tăng thuế nhập khẩu phim ngoại…”.
Việc bảo hộ cho điện ảnh Việt còn được bàn ở điểm Luật Điện ảnh hiện hành cần phải bỏ quy định “doanh nghiệp nhập khẩu phim phải có rạp chiếu phim” để tránh những công ty vốn lớn liên kết với nước ngoài xây các cụm rạp chiếu phim độc quyền, chi phối thị trường điện ảnh trong nước.
| Có nhiều ý kiến cho rằng việc thả nổi việc duyệt phim đang chiếu trôi nổi trên Internet, các mạng xã hội như loại hình web Dama hiện nay đã đem lại nhiều hệ lụy không nhỏ về mặt văn hóa, tư tưởng, thẩm mỹ nơi công chúng trẻ. |
Duyệt phim cần “mở” hơn nữa
Công ty Thiên Ngân cho biết từ năm 2017 đến nay việc duyệt phim ra rạp có năm mức phân loại: P là dành cho mọi đối tượng; C13, phim cấm trẻ dưới 13 tuổi xem; C16, phim cấm khán giả dưới 16 tuổi; C18, phim cấm khán giả dưới 18 tuổi; và phim không được phép phổ biến. Tuy nhiên, có những phim như phim bom tấn, siêu anh hùng là loại phim khán giả dưới 12 tuổi vẫn có thể xem được. Trên thế giới có mức phân loại phim PG, tức Parental GuidanceSuggested - cha mẹ nên có hướng dẫn cho con khi xem, trẻ 9-12 tuổi vẫn có thể xem cùng cha mẹ. Việt Nam nên có thêm phân loại phim này, cho thêm mức phân loại C9 dành cho trẻ trên chín tuổi được vào xem. Thiên Ngân cũng nêu phim C18, tức là chỉ dành cho người ở độ tuổi trưởng thành mà vẫn bị cắt duyệt nhiều hình ảnh, cảnh diễn người lớn quá mức làm ảnh hưởng đến chất lượng, nội dung bộ phim…
Có nhiều ý kiến từ các đơn vị chuyên ngành hay các cá nhân làm phim đã yêu cầu mở rộng kiểm duyệt hơn khi duyệt kịch bản để tạo điều kiện cho các đoàn làm phim nước ngoài đến quay hình tại Việt Nam. Bởi thực tế hiện nay cho thấy có những đoàn phim nước ngoài xin giấy phép vào quay phim tại Việt Nam, song khi bị cơ quan chức năng kiểm duyệt ở Việt Nam yêu cầu cắt, sửa kịch bản, họ đã bỏ đi, không quay nữa, gây ra thất thoát lượng ngoại tệ không nhỏ họ có thể mang đến cho đất nước. Thêm nữa, việc những bộ phim bom tấn thế giới được quay tại Việt Nam cũng sẽ đem đến một nguồn lợi khổng lồ về du lịch cho Việt Nam trong việc thu hút du khách.
| Sẽ có quỹ hỗ trợ - phát triển điện ảnh? Có khá nhiều ý kiến, chủ yếu đến từ những người làm công tác quản lý thuộc cơ quan nhà nước đề đạt việc đưa vào Luật Điện ảnh sửa đổi tới đây một cách cụ thể hơn. Bởi 12 năm qua, đã có quy định về quỹ này trong Luật Điện ảnh 2006 nhưng đến nay quỹ vẫn chưa thành lập được. Các nhà quản lý đề nghị trích từ 3% đến hơn 10% doanh thu bán vé phim hằng năm của cả nước đưa vào quỹ này. Số tiền từ quỹ sẽ được hỗ trợ để sản xuất nhiều bộ phim trong nước khiến điện ảnh Việt Nam vững mạnh cả về số lượng lẫn chất lượng. |
