Vì sao Phú Quốc, Tây Nguyên mưa lớn bất thường?

Trao đổi với PLO chiều 9-8, ông Tạ Đăng Hoàn, Giám đốc Đài khí tượng thuỷ văn Tây Nguyên cho hay Tây Nguyên đã xuất hiện mưa lớn bất thường tại nhiều khu vực. Tổng lượng mưa trong hơn hai ngày (từ ngày 6 đến 9-8) gấp nhiều lần so với tổng lượng mưa của 10 ngày đầu tháng 8 hàng năm (1 tuần khí tượng).

Tây Nguyên mưa gấp 3-4 lần so với cùng kỳ

Cụ thể, tại Đắc Lắc nhiều vị trí lượng mưa đo được trong hơn hai ngày vượt hơn 300% so với trung bình 10 ngày đầu tháng 8 hàng năm (Đắk Nông vượt 200%; Lâm Đồng 350 – 400%; cá biệt có những nơi vượt đến 500% so với cùng kỳ hàng năm).

Lực lượng chức năng nỗ lực tìm kiếm gia đình bị vùi lấp vì sạt lở ở xã Đắk Sin, huyện Đắk Rʼlấp, Đắk Nông. (Ảnh chụp lúc 9 giờ ngày 8-8). Ảnh: H.HIẾU

Theo ông Hoàn, trung bình 10 ngày đầu tháng 8 hàng năm lượng mưa tại các tỉnh Tây Nguyên chỉ dao động trong khoảng trên dưới 100 mm. Nhưng chỉ trong hơn hai ngày qua, tổng lượng mưa đo được tại Đắc Lắc lên tới 308 – 407 mm, ĐắK Nông từ 180 – 200 mm; và Lâm Đồng từ 350-400 mm (có nơi lên tới gần 500 mm)...

“Theo tổng hợp số liệu nhanh của Đài, chưa bao giờ nhiều địa phương tại Tây Nguyên lại xuất hiện mưa lớn dồn dập như vậy chỉ trong vòng hơn 2 ngày. Lượng mưa lớn khiến nhiều con suối, dòng sông nhỏ không thoát nước kịp dẫn tới lũ và sạt lở đất” – ông Hoàn nói.

Phân tích thêm về tính bất thường của hiện tượng thời tiết trên, ông Hoàn cho hay, tháng 8 hàng năm, khi xuất hiện gió mùa Tây Nam thì Tây Nguyên cũng bước vào mùa mưa. Mưa hay xuất hiện vào lúc chiều, tối.

Tuy nhiên cùng với gió mùa Tây Nam, những ngày qua tại khu vực Tây Nguyên cũng chịu ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới (đường hội tụ giữa hai đới gió đông bắc với gió tây nam trên vùng nhiệt đới). Ảnh hưởng những tác động thời tiết trên khiến Tây Nguyên xuất hiện đợt mưa lớn kỷ lục tại nhiều khu vực.

Phú Quốc mưa gần 1000 mm trong một tuần.

Ông Trần Quang Năng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết - Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho hay từ ngày 2-8, do ảnh hưởng gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh nên tại Tây Nguyên và Nam Bộ nói chung và tại khu vực đảo Phú Quốc (Kiên Giang) đã có mưa to. 

Đặc biệt tại Phú Quốc, lượng mưa đo được đêm 1 ngày 2-8 là 168,4mm; đêm 4 ngày 5-8 là 264,5mm. Từ đêm 6-8, một vùng áp thấp trên dải hội tụ nhiệt đới, trên khu vực Đông Bắc Biển Đông mạnh lên thành áp thấp nhiết đới, gió mùa Tây Nam tiếp tục hoạt động mạnh thêm nên tại khu vực Phú Quốc tiếp tục mưa to.

Lượng mưa đo được trong đêm 7 ngày 8-8 là 189,7mm; đêm 8 ngày 9-8 là 198,0mm. Các ngày khác mưa phổ biến 30-60mm. Thời gian mưa chủ yếu tập trung từ nửa đêm và sáng. Tổng lượng mưa đo được tại đảo từ ngày 2 đến 9-8 là 985,7mm.

“Như vậy, có thể thấy rằng nguyên nhân trực tiếp gây ra mưa rất lớn, tập trung với cường độ cao chỉ trong khoảng 1 tuần qua đã khiến cho khu vực đảo Phú Quốc bị ngập lụt chính là do hoạt động rất mạnh của gió mùa Tây Nam” – ông Năng nhấn mạnh. 

Mưa lớn gây ngập nhiều tuyến đường ở Phú Quốc. Ảnh: CHÂU ANH

Giải thích thêm, ông Năng cho hay tại Nam Bán cầu trong những ngày qua liên tiếp có những đơn gió mùa hoạt động mạnh ở Úc, thổi vượt qua xích đạo làm cho gió mùa Tây Nam ở khu vực Việt Nam, Biển Đông liên tục mạnh trong thời gian vừa qua. Chính điều gây ra mưa to đến rất to trên diện rộng ở Tây Nguyên và Nam Bộ, đảo Phú Quốc.

“Đây đã là đỉnh điểm của đợt mưa lớn lần này. Dự báo trong 2-3 ngày tới ở Phú Quốc tiếp tục có mưa nhưng cường độ không lớn như những ngày qua. Từ ngày 11-8 mưa sẽ giảm dần rồi chấm dứt khi gió mùa Tây Nam đang có xu hướng hoạt động yếu dần” – ông Năng nhận định.