BOT: Cổ tích và thủ đoạn

Nhưng đường sá lại có ý nghĩa rất quan trọng trong sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia.

Chính vì thế, chính phủ nhiều nước buộc phải chi tiêu ngân sách để đầu tư vào hạ tầng đường bộ. Đường sá vì thế trở thành một thứ dịch vụ công. Vậy nên việc Chính phủ Việt Nam có thể huy động được khoảng 200.000 tỉ đồng từ nguồn vốn tư nhân để xây dựng hơn 1.500 km đường chỉ trong vài năm là một điều kỳ diệu.

Đó là câu chuyện cổ tích đối với chính phủ nhiều quốc gia khác trên thế giới. Nhưng trong nền kinh tế, đứng đằng sau những điều kỳ diệu luôn là rất nhiều các thủ đoạn.

Thủ đoạn đầu tiên là chỉ định thầu.

Thủ đoạn thứ hai là gian dối số tiền đầu tư. Thủ đoạn tiếp theo đó là gian dối về lưu lượng xe.

Thủ đoạn thứ tư là duy tu cải tạo đường cũ rồi đè ra thu phí như đường mới.

Thủ đoạn thứ năm là xây đường ở chỗ vắng nhưng đặt trạm thu phí ở chỗ đông người.

Và còn vô vàn những thủ đoạn khác nữa để có thể rút tiền từ túi người đi đường để bỏ vào túi riêng của chủ đầu tư và có thể của cả quan chức cho phép dự án đó.

Nhưng điều đáng nói ở đây không phải là câu chuyện cổ tích BOT hay những thủ đoạn đã và chưa được lật tẩy. Quan trọng hơn cả là cái cơ chế đã dung dưỡng cho những vấn đề đó - một cơ chế không minh bạch.

Trong một dự án BOT đường bộ luôn có ba bên tham gia, cơ quan quản lý nhà nước, nhà đầu tư và người đi đường. Thế nhưng hợp đồng BOT chỉ do cơ quan quản lý nhà nước và nhà đầu tư ký với nhau. Người dân - là người phải trả tiền không hề biết chuyện gì đang diễn ra.

Hầu như các hợp đồng BOT đều có một điều khoản bảo mật. Theo đó, các bên không được tiết lộ những thông tin về pháp lý, tài chính, thương mại, kỹ thuật và các thông tin khác liên quan tới nội dung của hợp đồng và dự án.

Vấn đề này từng được công luận nói đến. Nhiều chuyên gia và luật sư cũng từng đưa vấn đề này ra tranh luận. Sự thật là hợp đồng hợp tác công tư trên thế giới cách đây vài chục năm thì những điều khoản bảo mật như vậy vẫn tồn tại. Nhưng hiện nay hầu hết quốc gia đều đã cấm những điều khoản như vậy trong hợp đồng.

Lập luận của các nước rất đơn giản: Quyền lực nhà nước là do dân ủy quyền cho. Vậy nên khi nhà nước nhân danh người dân ký kết hợp đồng với bên khác thì phải công khai cho dân biết.

Một dự án đường bộ không liên quan đến quốc phòng, an ninh nên không thể được xếp vào diện bí mật nhà nước để mà giữ bí mật với nhân dân. Hơn nữa, cần phải thống nhất rằng: Minh bạch là giải pháp duy nhất để loại bỏ được các thủ đoạn BOT.

NGUYỄN MINH ĐỨC, Ban Pháp chế Phòng Thương mại
và Công nghiệp Việt Nam

Đừng bỏ lỡ

Đọc thêm

Ngẫm chuyện bồi thường và quy hoạch treo

Ngẫm chuyện bồi thường và quy hoạch treo

(PLO)- Chậm chân, vướng quy hoạch nên không thể chuyển mục đích sử dụng đất khiến hai mảnh đất liền kề chênh lệch 10 lần về giá bồi thường vì bên đất nông nghiệp, bên đất ở. Đây là thực tế đáng suy ngẫm về công tác quy hoạch và chính sách bồi thường...

Cao tốc và tính mạng con người

Cao tốc và tính mạng con người

(PLO)- Đêm 10-3, cao tốc Cam Lộ - La Sơn xảy ra vụ tai nạn giữa xe khách và xe tải làm hai vợ chồng trẻ thiệt mạng và nhiều người bị thương. 

Khát vọng vươn lên của thị trường chứng khoán Việt

Khát vọng vươn lên của thị trường chứng khoán Việt

(PLO)- Nâng cấp thị trường chứng khoán sẽ tạo ra một vị thế và khả năng cạnh tranh mạnh mẽ hơn cho thị trường vốn VN trên trường quốc tế, gia tăng niềm tin và thu hút nguồn lực từ nhà đầu tư nước ngoài...

Đường đến kỳ tích của ngành y tế

Đường đến kỳ tích của ngành y tế

(PLO)- Nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân ngày càng tăng, vì thế ngành y tế cần không ngừng phát triển, nâng cao chất lượng để đáp ứng tốt nhu cầu ấy.

'Ai không dám làm thì đứng sang một bên'

'Ai không dám làm thì đứng sang một bên'

(PLO)- Cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm khi thực hiện trọng trách trước Đảng, trước nhân dân với động cơ trong sáng, vì lợi ích chung thì Đảng và nhân dân luôn ghi nhớ và đánh giá công bằng.

Khó vạn lần, dân vận tốt sẽ xong

Khó vạn lần, dân vận tốt sẽ xong

(PLO)- Công tác dân vận có thành công thì chủ trương, quyết sách phải đúng đắn, hợp lòng dân và khi có điều này thì mọi dự án, công trình có “khó vạn lần dân liệu cũng xong”.

Dẹp 'bến cóc', chẳng lẽ bó tay?

Dẹp 'bến cóc', chẳng lẽ bó tay?

(PLO)- Nếu chính quyền địa phương và lực lượng chức năng quyết liệt hơn thì có lẽ kết quả “dẹp loạn” các “bến cóc” đã khác!

Để ai cũng có Tết

Để ai cũng có Tết

(PLO)- Năm qua là một năm có nhiều khó khăn nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn ráng chăm lo, thưởng Tết cho người lao động; riêng tại TP.HCM, tiền thưởng Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 bình quân hơn 12,3 triệu đồng/người.

Tuấn Hải đi bóng đầy tự tin trước đối thủ lớn Nhật Bản.

Thầy trò HLV Troussier và niềm tin không đánh mất

(PLO)- Sau trận thua Nhật Bản 2-4, những người còn nghi ngờ thầy trò HLV Troussier phải nhìn lại về lối chơi chủ động kiểm soát bóng và khả năng của đội tuyển VN sẽ lột xác ngoạn mục trong tương lai.

Người đánh bắt thủy sản chân chính trên sông Đồng Nai căm phẫn với những kẻ khai thác thủy sản kiểu tận diệt.

Phải chặn ngay nạn tận diệt tôm bằng thuốc trừ sâu

(PLO)- Các lực lượng chức năng cần bắt đầu bằng việc bám sát, khoanh vùng các đối tượng để tuyên truyền, nhắc nhở các quy định về nghiêm cấm sử dụng thuốc trừ sâu để bắt tôm và cảnh báo họ sẽ bị xử lý nghiêm nếu vi phạm.

'Cán bộ chưa biết sợ hay lòng tham không đáy?'

'Cán bộ chưa biết sợ hay lòng tham không đáy?'

(PLO)- Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai đặt vấn đề như trên tại hội nghị tổng kết công tác ngành nội chính Đảng và Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cấp tỉnh.

Tiểu thương có thể 'làm chủ' nền tảng livestream

Tiểu thương có thể 'làm chủ' nền tảng livestream

(PLO)- Hoạt động livestream bán hàng tại chợ Bến Thành và tại các chợ hoa ở miền Tây chỉ là bước khởi đầu trong việc kết hợp giữa hoạt động kinh doanh offline và online, kết hợp giữa thương mại và giải trí...

'Bắt trend' trở thành công dân số

'Bắt trend' trở thành công dân số

(PLO)- Với sự chuyển động mạnh mẽ của hệ sinh thái chuyển đổi số, bất kể người dân nào giờ đây cũng có thể “bắt trend” trở thành công dân số.