Tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Tiền Giang chiều 12-4, ông Nguyễn Nhật (Thứ trưởng Bộ GTVT) cho biết Bộ GTVT đã trình Thủ tướng Chính phủ năm phương án thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn đầu tư dự án BOT quốc lộ 1 qua thị xã Cai Lậy, Tiền Giang.
Giảm giá hoặc xây thêm trạm
Cụ thể, phương án 1: Bộ GTVT đề nghị giữ nguyên vị trí trạm hiện tại, tiếp tục giảm giá chung cho tất cả phương tiện qua trạm, tức khoảng 30% so với ban đầu. Lúc này các phương tiện nhóm 1 (xe bốn chỗ) sẽ tiếp tục được giảm từ 25.000 đồng/lượt xuống còn 15.000 đồng/lượt. Đây là mức thu thấp nhất trong tất cả dự án BOT trên quốc lộ 1 hiện nay. Đồng thời mởrộng phạm vi miễn, giảm giá cho các phương tiện vùng lân cận. Chẳng hạn, đối với thị xã Cai Lậy sẽ áp dụng miễn, giảm thêm xã Long Khánh và phường 2. Đối với huyện Cái Bè giảm thêm xã An Cư, xã Mỹ Hội. Giảm giá 100% cho các loại xe buýt và các loại phương tiện không sử dụng để kinh doanh; giảm 50% cho các loại phương tiện sử dụng để kinh doanh.
Theo tính toán, với phương án này, thời gian hoàn vốn đầu tư dự án khoảng 15 năm chín tháng. Bộ GTVT phân tích phương án này có ưu điểm là không phải bố trí ngân sách nhà nước hỗ trợ. Phương án này còn đạt mục tiêu quan trọng của dự án là phân luồng giảm ùn tắc, tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường trung tâm thị xã Cai Lậy. Nhược điểm là phải kéo dài thời gian hoàn vốn.
Phương án 2: Lập thêm một trạm trên tuyến tránh và thu cả hai trạm. Lúc đó trạm trên quốc lộ 1 sẽ thu giá 15.000 đồng/lượt, trạm trên tuyến tránh thu giá 25.000 đồng/lượt đối với các phương tiện nhóm 1. Ưu điểm của phương án này là giảm một phần phản ứng của một bộ phận người sử dụng. Tuy nhiên, phát sinh kinh phí đầu tư xây dựng thêm trạm ở vị trí mới khoảng 90 tỉ đồng, địa phương phải bố trí thêm diện tích giải phóng mặt bằng để làm trạm. Phương án này sẽ dẫn đến tình trạng các phương tiện tập trung đi trên quốc lộ 1 do mức giá trên quốc lộ 1 thấp hơn tuyến tránh, gây ùn tắc, tai nạn giao thông.
Chính phủ đang xem xét phương án xử lý trạm BOT Cai Lậy trên quốc lộ 1, Tiền Giang. Ảnh: Đ.HÀ
Xóa trạm, thanh toán cho nhà đầu tư
Phương án 3: Giữ nguyên vị trí trạm, giữ mức giá 25.000 đồng/lượt phương tiện nhóm 1, thu giá hoàn vốn khoảng bảy năm bảy tháng. Ưu điểm là đảm bảo khả thi về tài chính, không phải bố trí ngân sách nhà nước hỗ trợ, đạt mục tiêu dự án là phân luồng, giảm ùn tắc, tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường trung tâm thị xã Cai Lậy. Tuy nhiên, do dư luận còn một số ý kiến cho rằng vị trí trạm thu giá đặt sai nên cần tuyên truyền để người dân hiểu rõ việc đặt trạm là đúng quy định.
| Việc chọn phương án nào để xử lý BOT Cai Lậy là thuộc thẩm quyền của Chính phủ chứ UBND tỉnh không có thẩm quyền. Nói về tính khả thi nên chọn phương án xử lý nào trong các phương án mà Bộ GTVT đã đề xuất thì tôi xin phép từ chối câu trả lời này. Ông PHẠM ANH TUẤN, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang ĐÔNG HÀ ghi |
Phương án 4: Đặt trạm thu giá trên tuyến tránh. Theo số liệu đếm xe thực tế và nghiên cứu phân luồng, chỉ có khoảng 3.800 ô tô các loại lưu thông trên tuyến tránh, phương án tài chính không đảm bảo. Lúc đó Nhà nước phải sử dụng ngân sách hỗ trợ. Theo tính toán sơ bộ, phải bố trí ngân sách khoảng 1.250 tỉ đồng vào năm 2019. Nếu phân luồng yêu cầu các xe vào tuyến tránh sẽ dẫn đến phản ứng của người dân. Việc ùn tắc, ô nhiễm môi trường trong đô thị Cai Lậy vẫn không được giải quyết.
Do vậy, trước mắt tiếp tục dừng thu giá tại trạm Cai Lậy hiện tại, thành lập một trạm tạm thời trên tuyến tránh và tổ chức thu giá trong khoảng ba tháng với mức giá như trạm hiện nay. Sau thời gian ba tháng thu trên trạm tuyến tránh, Bộ GTVT sẽ đánh giá đầy đủ tình hình lưu lượng xe, các hệ lụy, tính toán cụ thể phương án tài chính của dự án và báo cáo Thủ tướng Chính phủ phương án xử lý.
Phương án 5: Đàm phán nhà đầu tư chuyển đổi hình thức hợp đồng tương tự hợp đồng xây dựng - thuê dịch vụ - chuyển giao (hợp đồng BLT), xóa bỏ trạm BOT Cai Lậy hiện nay. Dùng vốn nhà nước thanh toán hằng năm cho nhà đầu tư tương ứng với doanh thu hợp đồng BOT đã ký. Thời gian hoàn trả tương ứng thời gian thực hiện hợp đồng BOT (bảy năm bảy tháng). Số tiền thanh toán hằng năm có thể phát sinh lên 2.026 tỉ đồng.
| Bộ GTVT ưu tiên phương án 1 Theo nguồn tin báo Pháp Luật TP.HCM, trong năm phương án trên, Bộ GTVT ưu tiên phương án 1. Nguyên nhân, phương án trên Nhà nước không phải bố trí nguồn ngân sách để hỗ trợ, mức thu phí hợp lý nhất. Bên cạnh đó đạt mục tiêu quan trọng của dự án là phân luồng, giảm ùn tắc, tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường trung tâm thị xã Cai Lậy. Tuy nhiên, phương án này có nhược điểm là phải kéo dài thời gian hoàn vốn. Bộ GTVT cũng cho rằng nguồn ngân sách hiện nay hạn hẹp nên không thể bỏ ra hàng ngàn tỉ đồng để di dời, mua lại trạm. “Vì vậy, phương án 1 được Bộ GTVT chọn ưu tiên trong văn bản trình Chính phủ” - lãnh đạo Bộ GTVT khẳng định. Vị lãnh đạo Bộ GTVT cũng cho biết việc quyết định phương án xử lý trạm Cai Lậy sẽ ảnh hưởng đến các dự án tương tự trong việc thu giá dịch vụ (gồm năm dự án có đầu tư tuyến tránh, thu giá trên đường hiện hữu và bốn dự án thu giá dịch vụ đồng thời trên đường hiện hữu và trên tuyến mới). Vì vậy cần xem xét thận trọng, tránh ảnh hưởng đến các dự án BOT khác, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, đặc biệt là việc triển khai dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam sắp tới. |
