AFP ghi nhận như vậy đảng Dân chủ đã quyên góp được 180 triệu USD. Về phần đảng Cộng hòa, ứng cử viên (ƯCV) sáng giá Mitt Romney đã thu được 75 triệu USD, trong đó có 11,5 triệu USD quyên được trong tháng 2. Số tiền trên không bao gồm tiền quyên góp từ các Siêu Ủy ban hoạt động chính trị.
Trước đây, các nhóm tư nhân lập ra Ủy ban hoạt động chính trị (PAC) để quyên tiền ủng hộ ƯCV cánh hẫu. Tuy nhiên, sau hai phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ năm 2010, Siêu Ủy ban hoạt động chính trị (Super PAC) ra đời.
Phán quyết thứ nhất cho phép các tổ chức tư nhân ủng hộ các ƯCV về mặt tài chính một cách độc lập. Phán quyết thứ hai cho phép các tổ chức tư nhân chi tiền ủng hộ các ƯCV không giới hạn. Super PAC không ủng hộ trực tiếp mà thông qua hình thức mua không gian quảng cáo, thậm chí thay thế vai trò truyền thông của các ƯCV.
Đến nay, trong chín Super PAC chủ chốt (quyên tiền ủng hộ từ 0,5 triệu USD trở lên), 47,9% số tiền đến từ 22 nhà tài trợ đóng góp từ 0,5 triệu USD trở lên và 78,6% đến từ 90 nhà tài trợ đóng góp từ 100.000 USD trở lên. Hầu hết các nhà tài trợ là cá nhân, tuy nhiên các công ty tư nhân cũng đóng vai trò to lớn. 7/17 nhà tài trợ đóng góp nhiều hơn 1 triệu USD là công ty tư nhân, đứng đầu là Tập đoàn Contran do tỉ phú Harold Simmons ở bang Texas điều hành. Ban đầu ông ủng hộ Super PAC của ƯCV Rick Perry. Sau khi Rick Perry rời cuộc đua, ông chuyển sang ủng hộ Newt Gingrich.
Tổ chức Trung tâm vì một nền chính trị tích cựcở Mỹ ghi nhận về cơ bản, các Super PAC với số tiền đủ mạnh có thể ảnh hưởng đến kết quả bầu cử tổng thống. Theo quy định, các Super PAC phải công báo danh sách tài trợ. Tuy nhiên, họ chỉ công báo sau khi bầu cử kết thúc. Như vậy trước khi bỏ phiếu cử tri hoàn toàn mù tịt, không biết ai tài trợ cho ƯCV nào và nhằm mục đích gì.
Theo báo The Atlantic, ban đầu các Super PAC len lỏi vào các cuộc đua vào Quốc hội và kết quả gặt hái khá hạn chế vì hai nguyên nhân: Các Super PAC cạnh tranh nhau và vô hiệu hóa lẫn nhau; luật cấm ƯCV phối hợp với Super PAC. Từ năm 2012, mọi thứ bắt đầu thay đổi, các Super PAC đã chứng tỏ sức mạnh. Tại vòng bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa ở bang Florida, ƯCV Mitt Romney đã đè bẹp đối thủ Newt Gingrich bởi ông chi quảng cáo nhiều hơn đối thủ với tỉ lệ 5:1 (khoảng 17 triệu USD).
So với đảng Dân chủ, các ƯCV đảng Cộng hòa phụ thuộc vào các Super PAC nhiều hơn. Theo báo New York Times, trong năm 2011, hai Super PAC American Crossroads và Crossroads GPS quyên góp được 51 triệu USD cho đảng Cộng hòa trong khi cùng kỳ, liên minh bốn Super PAC thân đảng Dân chủ chỉ quyên góp được 19 triệu USD. Trong giai đoạn đầu của mùa tranh cử năm 2012, các Super PAC thân đảng Cộng hòa quyên được gấp bốn lần so với đảng Dân chủ.
Báo New York Timesbình luận chính trị tại Mỹ thường xuyên bị các thế lực tài chính lớn ảnh hưởng, nay với các Super PAC, vấn đề cải cách bầu cử (được nhắc đến nhiều trong mùa bầu cử 2000) ngày càng ít được các ƯCV nhắc đến.
QUANG MINH (Mỹ)
