Bộ Tư pháp Mỹ ngày 20-6 cho biết ông Hunter Biden - con trai Tổng thống Joe Biden đã đồng ý nhận 3 cáo buộc liên bang về thuế và súng đạn sau thỏa thuận với Bộ Tư pháp. Việc đồng ý với thỏa thuận nhận tội cho phép tòa kết án mà không cần xét xử, đổi lại, bị cáo sẽ nhận tội nhẹ hơn so với khung hình phạt bên công tố đưa ra.
Theo tờ Politico, thỏa thuận nhận tội có thể giúp ông Hunter Biden giải quyết những rắc rối pháp lý trước mắt nhưng nó cũng làm trầm trọng thêm cuộc tranh luận dai dẳng về việc liệu Bộ Tư pháp Mỹ có đối xử với con trai tổng thống quá khắt khe, quá khoan dung hay bình đẳng như mọi công dân nào khác.
Các đảng viên Cộng hòa đang chỉ trích thỏa thuận. Cựu Tổng thống Donald Trump cho rằng thỏa thuận nhận tội là quá nhẹ, giống như “một vé phạt giao thông”, trong khi ông bị đối xử bất công trong vụ trữ tài liệu mật.
 |
Ông Hunter Biden - con trai Tổng thống Joe Biden. Ảnh: AP |
Cách xử lý của Bộ Tư pháp là “bình thường”
Politico đã phỏng vấn các chuyên gia pháp lý và thấy rằng giới chuyên gia có quan điểm phức tạp trong vấn đề này.
Hai cựu luật sư của Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) cho rằng thỏa thuận nhận tội của ông Hunter Biden không phải là ngoại lệ và tương tự như những gì người nộp thuế bình thường khi điều tra. Hai cựu quan chức thuế khác lại cho rằng con trai ông Biden lẽ ra phải đối mặt với những cáo buộc nặng hơn.
Đồng tình với cách xử trí của Bộ Tư pháp trong vụ ông Hunter Biden, bà Maggie Abdo-Gomez - luật sư thuế TP Miami (bang Florida) và là cựu luật sư của IRS - cho biết rất hiếm khi mọi người phải đối mặt với cáo buộc hình sự chỉ vì không nộp thuế.
“Tôi mới chỉ thấy Bộ Tư pháp truy tố ai đó vì tội không nộp thuế 1 lần. Bởi vì nếu mọi người bị truy tố vì tội trốn thuế thì nhà tù sẽ chật kín” - bà lập luận.
Tương tự, bà Caroline Ciraolo - quyền Trưởng Sở Thuế vụ dưới thời Tổng thống Barack Obama nói rằng bà thấy cách giải quyết vụ là bình thường. Bà cho biết nếu Bộ Tư pháp tìm thấy bằng chứng rằng ông Hunter Biden đã nói dối hoặc thực hiện “các hành vi rõ ràng” khác để trốn thuế, thì ông ấy có thể sẽ phải đối mặt với những cáo buộc nặng nề hơn.
Lẽ ra phải là trọng tội?
Trái ngược với hai quan điểm trên, bà Kathy Enstrom - cựu Giám đốc Điều hành Cơ quan Điều tra Hình sự của IRS cho rằng con trai của tổng thống lẽ ra phải đối mặt với những cáo buộc nặng nề hơn. Bà cho biết thông thường các đặc vụ trong Cơ quan Điều tra Hình sự của IRS sẽ đề nghị truy tố trọng tội đối với những trường hợp như thế này. Ông Hunter Biden đã nhận 2 cáo buộc trốn thuế vào năm 2017 và 2018 với tổng số tiền hơn 1 triệu USD.
Bà Enstrom nói: “Có một chút độc đáo trong cách họ áp dụng điều luật 7203”. Điều luật 7203 quy định rằng không phải tất cả hành vi vi phạm về thuế đều là trọng tội, mà cần căn cứ vào các sự kiện và hoàn cảnh.
“Tôi không thường xuyên thấy những trường hợp kiểu này, nếu các đặc vụ của IRS xác định điều tra một trường hợp nào, thì họ đang hướng tới bản án trọng tội chứ không phải một bản án nhẹ hơn. Các nguồn lực của IRS rất hạn chế và vì vậy mục tiêu chính của họ sẽ một bản án trọng tội” - bà lưu ý.
Luật sư Mark Milton - người đã có 4 năm làm việc tại IRS cũng cho rằng các cáo buộc về tội nhẹ về thuế cho ông Hunter Biden là bất thường.
“Theo kinh nghiệm của tôi, các công tố viên thường tìm bản án trọng tội trong các vụ án thuế. Việc anh ta [Hunter Biden] chỉ nhận tội nhẹ cho thấy sự đối xử đặc biệt” - vị luật sự nêu quan điểm.
Ngoài 2 cáo buộc trốn thuế, ông Hunter Biden còn nhận tội sử dụng ma túy khi sở hữu súng. Thông thường, Bộ Tư pháp Mỹ sẽ không truy tố những tội danh này.
Tuy nhiên, luật sư Brandon Beck, trước đây là luật sư phúc thẩm tại Văn phòng Bảo vệ Công cộng Liên bang ở bang Texas (Mỹ) nói rằng “hơi bất thường một chút” trong thỏa thuận nhận tội về súng của ông Hunter Biden và Bộ Tư pháp. Ông cho rằng bộ nên lưu ý điều khoản cấm người sử dụng ma túy có súng trong luật pháp Mỹ.
“Có thể giải thích là do con trai tổng thống nên được đối xử ưu đãi hơn. Tôi luôn nghĩ, nếu tổng thống là bố của bạn, cuộc sống của bạn sẽ dễ dàng hơn một chút” - ông nói thêm.
Ngày 21-6, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland đã phản bác mạnh mẽ các cáo buộc rằng bộ đã đối xử đặc biệt cho con trai tổng thống. Ông lưu ý rằng công tố viên David Weiss - người giám sát cuộc điều tra và đồng ý với thỏa thuận nhận tội là người được bổ nhiệm dưới chính quyền ông Trump.
Về sự bất bình của ông Trump rằng ông bị đối xử bất công trong vụ tài liệu mật. Các chuyên gia lưu ý rằng cựu tổng thống có thể đã nhận được một thỏa thuận tương tự nếu ông hợp tác với các nhà điều tra liên bang. Chuyên gia lập luận rằng ông Trump bị truy tố vì cản trở điều tra.
