Sáng 24-10, phát biểu ý kiến thảo luận tại tổ, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã nêu thêm một số ý kiến về tình hình kinh tế - xã hội của năm 2023.
Chủ tịch nước khẳng định chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng về kinh tế - xã hội, trong đó cơ bản đạt được các mục tiêu đề ra và tiếp tục trở thành điểm sáng của kinh tế toàn cầu.
"Nói điều này không phải tự khen đất nước mình nhưng những kết quả đạt được rất ấn tượng” - Chủ tịch nước nói.
Chủ tịch nước nói điều này, theo ông là có cơ sở từ việc mình tham gia một số hoạt động đa phương, gặp gỡ một số lãnh đạo các nước trong thời gian vừa qua.
Phân cấp phân quyền chưa đạt kết quả cao
Chủ tịch nước dành nhiều thời gian nói về các khó khăn, hạn chế, các vấn đề cần tháo gỡ. Trong đó, ông đề cập đến tình hình tháo gỡ cho thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém…
“Chúng ta có nhiều chủ trương, kỳ vọng rất lớn nhưng thực hiện chậm. Tại diễn đàn Quốc hội (QH) có đại biểu cũng nói là con đường dài nhất là con đường giữa nói và làm. Trong các cái kết luận của Đảng vẫn thường hay nói tổ chức thực hiện vẫn là một khâu yếu. Tôi thấy đây là cái rất khó của chúng ta”- Chủ tịch nước nói.
Ví dụ về triển khai Chương trình phục hồi phát triển kinh tế xã hội sau COVID-19, Chủ tịch nước nhận định là kỳ vọng, quyết tâm rất cao nhưng triển khai rất chậm. Đầu tư công thì có tiền mà không tiêu được...
Về xuất siêu 22 tỉ USD, Chủ tịch nước nói con số này rất ấn tượng nhưng bản chất xuất siêu là do chúng ta giảm nhập khẩu linh kiện máy móc đầu vào. "Bởi nhu cầu sản xuất của chúng ta thấp, nên nhập ít đi”- Ông nói.
Nguyên nhân đầu tiên của các tồn tại, hạn chế… Chủ tịch nước cho rằng nằm ở phân cấp phân quyền “theo kết luận của Đảng” đạt kết quả chưa cao.
“Việc phân quyền là để cấp dưới không đi hỏi cấp trên chuyện của mình và để cấp trên không phải với tay xuống làm những việc của cấp dưới. Khi cần thiết thì phải trả lời là rõ ràng, minh bạch nhưng điều này chúng ta chưa thực hiện được” - Chủ tịch nước nói.
Mỗi việc hỏi như vậy, theo Chủ tịch nước, mất tối thiểu ba tháng, trung bình là sáu tháng và thậm chí có vấn đề mất tới chín tháng để nhận được một văn bản trả lời rằng “làm theo quy định của pháp luật”.
Thêm “tư duy là thích ôm đồm” cái quyền trong xây dựng chính sách thành ra có nơi không chịu phân cấp.
Đề xuất chính sách sai mà chưa thấy ai bị xử lý
Chủ tịch nước đề cập nguyên nhân thứ hai là xử lý trách nhiệm trong xây dựng pháp luật chưa thực hiện được. Điều này khác với việc cán bộ bị xử lý rất nặng khi làm sai, nói sai chủ trương đường lối.
Dẫn trường hợp BLHS 2015 khi QH “nhấn nút thông qua xong không thực hiện được”, QH phải ra Nghị quyết đặc biệt để dừng thực hiện BLHS đó, áp dụng theo BLHS cũ, “Đó như là một sự cố trong lập pháp của lịch sử nước ta nhưng mà khóa XII xem xét, kiểm điểm mãi, cũng không biết trách nhiệm là từ đâu”.
“Trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản có lỏng lẻo từ chính sách không và nếu có, có ai chịu trách nhiệm không? Chúng ta cũng chưa thấy làm cái việc đó. Tôi thấy rằng điều này chúng ta cũng cần phải xem xét” - Chủ tịch nước nói tiếp.
Chủ tịch nước cũng đồng tình cán bộ né tránh, sợ trách nhiệm là khuyết điểm nhưng “cán bộ sợ sai” thì đúng.
“Làm mà không sợ sai mới chết nhưng sợ sai để mình làm kỹ hơn, sợ sai để mình nghiên cứu pháp luật đầy đủ hơn, sợ sai để mình cân nhắc trước sau lợi hại đến quốc kế dân sinh trước khi mình quyết định là một phẩm chất cần thiết của cán bộ” - Chủ tịch nước lưu ý.
Chủ tịch nước cho hay ông có cảm nhận cán bộ nắm quy định pháp luật không rõ. “Ông chuyên viên nói khó, ông trưởng phòng nói khó, ông Phó giám đốc Sở nói khó, cuối cùng tới ông Giám đốc Sở cũng nói khó, tới ông Phó chủ tịch, ông Chủ tịch Ủy ban cũng nói khó theo. Cuối cùng mọi chuyện là nằm tại chỗ hết, không giải quyết” - Chủ tịch nước nêu.
Sau đó, Chủ tịch nước nói từng địa phương phải thực sự nghiên cứu, tháo gỡ vướng mắc, khó khăn. Nếu đến như diễn đàn QH mà còn than khó, than vướng, chậm tháo gỡ thì… dân biết kêu ai.
“Dân bây giờ đụng chuyện là nghĩ tới coi mình có quen với ai không, tư duy đó là chết. Tư duy đó là phản ánh cái tiêu cực của của xã hội. Dân khó phải nghĩ ngay đến chính quyền, phải nghĩ ngay đến là Ủy ban, đến luật pháp, đó mới là tư duy lành mạnh và chúng ta sẽ hướng tới điều đó” - Chủ tịch nước nói.
Chủ tịch nước mong muốn các đại biểu QH cần nói rõ các điểm vướng, không nói chung chung.
