Trước đó cử tri râm ran về chuyện lãnh đạo hiệp hội “vừa đá bóng vừa thổi còi”, quá ưu ái doanh nghiệp (DN) mình và các hội viên “cánh hẩu” trong khi những DN không phải hội viên phải chầu rìa...
Cùng thời điểm, dư luận cũng bức xúc về chuyện các DN sữa lập lờ trong việc ghi nhãn sữa tươi và sữa hoàn nguyên tiệt trùng, nhất là khi phó chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam mới đây đăng đàn biện hộ, che đỡ cho sai phạm của nhiều hội viên.
Đáng chú ý là dù thừa nhận việc ghi nhãn “sữa tiệt trùng” trên hộp sữa nước là sai so với TCVN 7028 năm 2002 (quy định sữa nước có sử dụng sữa bột phải đề rõ “sữa hoàn nguyên tiệt trùng”) nhưng đại diện hiệp hội vẫn nại rằng thói quen này có “từ thời bao cấp”, rằng cứ là sữa nước thì gọi là sữa tươi (?!). Ông này còn nói đang kiến nghị sửa quy định này và nhà nước sắp nghe theo (?) nên DN cứ làm!
Sự biện hộ và cát cứ nói trên khiến người ta nghĩ rằng lập ra hiệp hội là để “bảo vệ hội viên” bất chấp pháp lý lẫn đạo đức?!
Song thực tế có những hiệp hội lại thể hiện khá tốt vai trò giữ đạo đức kinh doanh, giám sát DN phục vụ cộng đồng. Điển hình là vừa qua, Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát công bố quy chế tiếp thị của ngành bia Việt Nam. Trong đó, ngoài việc yêu cầu cáchãng bia không “nói xấu” nhau còn yêu cầu không được đưa hình ảnh lái xe uống bia rượu; không quảng cáo nhằm vào trẻ nhỏ, trẻ vị thành niên; nghiêm cấm quảng cáo bia rượu chữa được một số loại bệnh tật...
Ai cũng biết các quy ước mà các tổ chức xã hội-nghề nghiệp đưa ra không phải là luật pháp, không có tính bắt buộc với cộng đồng. Song quy chế như trên thì lại có tác dụng vì tám nhà sản xuất bia (chiếm 80% thị phần) đã cùng cam kết! Dân chúng, nhà nước dĩ nhiên là hoan nghênh sự cam kết này nếu nó được thực thi một cách nghiêm túc. Và khi một tổ chức xã hội đã có được thiện cảm từ xã hội thì hội viên cũng được nhờ.
Xã hội đang mong muốn hiệp hội là “cánh tay nối dài” của nhà nước giữ gìn lợi ích công; DN mong hiệp hội là nơi đảm bảo để quyền lợi hợp pháp của mình được thực thi. Lần này là dịp tốt để mổ xẻ mô hình hiệp hội, không nên bỏ qua.
BẰNG LĨNH
