Công bố thế chấp dự án: Có xâm phạm bí mật kinh doanh?
Tọa đàm có sự tham gia của ông Phạm Ngọc Liên, Giám đốc Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất. Đại diện Sở Xây dựng - bà Vũ Thị Khuyên, Trưởng Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo chính sách nhà ở và thị trường BĐS; bà Dương Thị Thanh Lan, Phó phòng Bổ trợ Sở Tư pháp TP.HCM; ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM, cùng các chuyên gia tài chính ngân hàng, doanh nghiệp và ngân hàng.
Bà Nguyễn Thị Thu Tâm, Phó Tổng Biên tập báo Pháp Luật TP.HCM phát biểu khai mạc buổi tọa đàm. Ảnh: Huyền Vi
Bà Nguyễn Thị Thu Tâm, Phó Tổng Biên tập báo Pháp Luật TP.HCM, cho biết tọa đàm diễn ra trong bối cảnh gần đây có một thông tin gây xôn xao dư luận khi công bố danh sách những dự án đang thế chấp ngân hàng.
Ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành. Ảnh: Huyền Vi
Cộng hưởng dư âm của vụ chung cư Harmona, quận Tân Bình mới đây đã bán nhà cho cư dân nhưng vẫn thế chấp toàn bộ dự án dẫn đến tâm lý hoang mang lo lắng cho cư dân các chung cư không chỉ trong danh sách được công bố mà còn cả thị trường bất động sản nói chung. Không chỉ người mua, các doanh nghiệp lẫn ngân hàng cũng cho hay họ bị “vạ lây” vì thông tin không rõ ràng như vừa qua làm ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh của mình. "Việc thế chấp dự án khi nào bình thường và khi nào bất thường? Thông tin này cần được minh bạch để tất cả bên tham gia giao dịch đều được yên tâm và bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình” - đại diện báo Pháp Luật TP.HCM bày tỏ. Những vấn đề trên sẽ được trao đổi, giải đáp và kiến nghị tại buổi tọa đàm nói trên.
Ông Phạm Ngọc Liên, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM. Ảnh: Huyền Vi
Ông Phạm Ngọc Liên, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM cho hay sau khi công bố thông tin này, một số cơ quan thông tấn báo chí như đài truyền hình VTV có tổ chức một số chương trình giao lưu về vấn đề này. “ Trong đó có câu hỏi một diễn giả nghĩ gì về việc các dự án bị công bố. Vị này cho rằng nên xem rằng đó là được, không phải bị công bố”, ông kể.
Toàn cảnh buổi tọa đàm: “Thế chấp dự án: Bình thường và bất thường”. Ảnh: Huyền Vi
Ông Liên cho rằng ông đồng tình với quan điểm trên. Ông cho rằng để đạt yêu cầu trong việc công bố công khai thông tin dự án thế chấp cần có sự tham gia của bên cho vay là ngân hàng để thống nhất sẽ công bố đến đâu, nội dung nào?
Đại diện Sở Xây dựng, bà Vũ Thị Khuyên cho hay cần làm rõ mục đích của việc công bố dự án thế chấp là để làm gì?. “Chẳng hạn đất của doanh nghiệp khi chưa làm dự án nhưng họ thế chấp thì công bố làm gì? Một doanh nghiệp huy động các nguồn lực của xã hội thì mới lớn mạnh được. Khi có văn bản xác nhận của Sở, được sự đồng ý của ngân hàng và của bên mua thì việc thế chấp là bình thường. Điều bất thường là dự án không đủ điều kiện huy động vốn nhưng vẫn bán nhà, Khi dự án đã bán nhà mà vẫn thế chấp nhưng không nói với khách hàng là đã thế chấp. Không thực hiện đầy đủ thủ tục theo quy định với cơ quan chức năng như Sở Xây dựng. Nói chung không minh bạch là bất thường”, bà nhận xét thêm.
Bà Khuyên cho rằng nên nhìn dự án ở góc độ năng lực chủ đầu tư, pháp lý dự án, giao nhà đúng hẹn hay không và có văn bản xác nhận của Sở Xây dựng đủ điều kiện huy động vốn không thay vì ở góc độ có thế chấp hay không. Tuy nhiên, bà Khuyên cũng đặt vấn đề về các dự án trước thông tư… Thời điểm đó không bắt buộc phải có xác nhận của Sở đủ điều kiện huy động vốn. “Đó là mối lo của các cơ quan chức năng. Do đó TP đã giao Sở Xây dựng chủ trì phối hợp các cơ quan chức năng để rà soát các dự án này, đầu tiên là những dự án đang thế chấp ngân hàng”, bà bày tỏ.
Báo Pháp Luật TP.HCM đặt vấn đề về tính pháp lý của việc công khai thông tin của cơ quan chức năng là có xâm phạm bí mật kinh doanh của doanh nghiệp hay không?
Bà Dương Thị Thanh Lan- Đại diện Sở Tư pháp TP.HCM. Ảnh: Huyền Vi
Đại diện Sở Tư pháp, bà Dương Thị Thanh Lan cho hay từ Luật KDBĐS năm 2006 đã quy định dự án phải công khai thông tin trong đó có nội dung hạn chế quyền sở hữu bất động sản đó. Tiếp đó Luật Nhà ở cũng kế thừa quy định này. Luật KD BĐS sửa đổi bổ sung quy định ba hình thức: công khai thông tin điện tử, trụ sở BQL dự án và sàn giao dịch. “Đó là trách nhiệm của doanh nghiệp. Còn các cơ quan nhà nước thì có Thông tư 09 hướng dẫn việc đăng ký thế chấp sẽ có hiệu lực 8-8-2016 quy định rõ trách nhiệm của Sở TNMT đăng trên website về việc thế chấp dự án”, bà cung cấp thông tin.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM phát biểu tại buổi tọa đàm. Ảnh: Huyền Vi
Khác một chút với ý kiến đánh giá của ông Phạm Ngọc Liên, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM là việc công bố là “được” hơn là “bị”, ông Lê Hoàng Châu, chủ tịch Hiệp hội BĐS TP cho rằng không "được" hay "bị" mà đó là trách nhiệm phải thực hiện của các bên. Vấn đề là giai đoạn nào thì công khai?
Theo ông, những giai đoạn chưa tác động đến người mua thì không cần thiết. “Một khe hở lớn hiện nay khó kiểm soát là thế chấp quyền tài sản. Mong Sở Tư pháp hỗ trợ tham gia để làm rõ các dự án đang thế chấp theo hình thức này”, ông bày tỏ.
Theo ông, người dân đang hiểu nhầm dự án thế chấp là doanh nghiệp đó yếu trong khi đó là điều hết sức bình thường, được pháp luật cho phép. Doanh nghiệp phải có lý lịch tốt thì mới được ngân hàng đồng ý. “Mong các cơ quan thông tấn báo chí giải thích, phổ biến cho người mua. Vấn đề là thế chấp đó có đúng pháp luật hay không? Ngân hàng nhận thế chấp có đồng ý? và phải công bố để người mua biết được thông tin này”, ông Châu đề nghị.
Bà Nguyễn Thị Thu Tâm, Phó Tổng Biên tập báo Pháp Luật TP.HCM trao hoa cho nhà tài trợ. Ảnh: Huyền Vi