Cụ thể, nghị định cho phép các nhà, đất mua bán, chuyển nhượng từ sau ngày 1-7-2004 đến trước ngày 1-1-2008 được hợp thức hóa.
Rõ ràng việc Chính phủ ban hành Nghị định 01 để sửa đổi, bổ sung một số điều tại Nghị định 43 hướng dẫn Luật Đất đai 2013 là một động thái tích cực trong việc tiếp thu những kiến nghị từ thực tiễn các địa phương để sửa đổi cho phù hợp, trong đó có nhiều kiến nghị của TP.HCM.
Thực tiễn tại TP.HCM do nhiều nguyên nhân (như những tồn tại của lịch sử, pháp luật đất đai chưa chặt chẽ trong thời kỳ đầu và trong đó có cả quá trình quản lý lỏng lẻo của các cấp cơ sở) dẫn đến hàng chục ngàn trường hợp mua bán nhà, đất bằng giấy tờ viết tay, không đúng với quy định pháp luật. Theo thống kê của Sở TN&MT TP.HCM con số này lên đến khoảng 37.000 trường hợp.
Có thể thấy nhiều năm qua số nhà, đất mua bán bằng giấy tay dù không được hợp thức hóa, không được cấp giấy chủ quyền nhưng người dân vẫn sử dụng, vẫn sinh sống vì nhu cầu nhà ở luôn luôn bức thiết. Tuy nhiên, đứng về phía quản lý nhà nước thì vẫn không thể quản lý được và đã phát sinh nhiều hệ lụy phức tạp. Cạnh đó, ngân sách nhà nước cũng thất thu một khoản không nhỏ khi không thể thu thuế nhà, đất được với hàng chục ngàn trường hợp này.
Thực tiễn đó đã được chính quyền TP nhìn nhận từ lâu và cũng đã rất nhiều lần kiến nghị với bộ, ngành trung ương cho phép cấp giấy đỏ để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân sử dụng đất, sở hữu nhà và yên tâm sở hữu tài sản của mình. Đồng thời cũng giúp cho công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn TP chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, phải đến Nghị định 01 thì vấn đề này mới được tháo gỡ.
Vấn đề còn lại là phải làm sao để Nghị định 01 nhanh chóng đi vào cuộc sống. Bởi từ khi được ban hành ngày 6-1 và chính thức có hiệu lực từ ngày 3-3, đến nay việc thực thi Nghị định 01 vẫn giậm chân tại chỗ vì chưa có thông tư hướng dẫn. Như vậy, người dân vẫn phải tiếp tục dài cổ chờ đợi. Đó là chưa kể sau khi có thông tư hướng dẫn lại phải mất một khoảng thời gian để chính quyền các địa phương ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện.
Mong rằng sự nóng lòng của người dân sẽ không quá tỉ lệ nghịch với bước đi của bộ, ngành. Và sự cảm thấu trước đời sống của hàng vạn hộ dân sẽ là chất “nóng” cần thiết để xúc tác thông tư hướng dẫn nghị định này nhanh chóng ra đời. Người dân sẽ không phải tiếp tục chờ đợi quá lâu trong việc hợp thức hóa nhà, đất của mình sau bao nhiêu năm mong mỏi.
Đừng để “nguội” một quy định “nóng”, nhất là khi quy định đó liên quan đến hàng vạn sinh kế của người dân!
