Ngày 1-4, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng, có buổi làm việc về nội dung kiểm tra các bộ, cơ quan về các quy định đang gây khó khăn, vướng mắc đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp.
Hiện còn nhiều cảng cá chưa được chỉ định có đủ hệ thống xác nhận nguồn gốc thủy sản khiến doanh nghiệp khó làm thủ tục xuất khẩu. Ảnh: HTD
Trong số này, đáng chú ý nhất là vướng mắc trong quy định nhập khẩu nguyên liệu để gia công, chế biến thực phẩm xuất khẩu từ tàu đánh bắt hải sản nước ngoài chuyển tải tại các cảng trung chuyển của quốc gia khác. Ngoài ra, quy định công bố cảng cá chỉ định có đủ hệ thống xác nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác cũng là vấn đề quan tâm.
Họp khẩn các bên để xử lý
Theo phản ánh của Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), hiện có 5.400 tấn cá của doanh nghiệp đang tồn đọng tại cảng, không xuất khẩu được do vướng quy định tại Thông tư 21/2018 của Bộ NN&PTNT.
Cụ thể, hiện còn nhiều cảng cá chưa được bộ này chỉ định là có đủ hệ thống xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác. Cả nước hiện có 83 cảng cá nhưng Bộ mới công bố 47 cảng đủ điều kiện theo Thông tư 21 nói trên, trong khi nếu chưa công bố cảng cá thì không làm thủ tục xuất khẩu được.
Giải trình các kiến nghị của VASEP, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ NN&PTNT Nguyễn Thị Kim Anh cho biết tổng lượng hàng hóa thủy sản qua cảng khoảng 1,8 triệu tấn/năm, đáp ứng khoảng 9.300 lượt tàu cá/ngày. Theo bà Kim Anh, về thẩm quyền Luật Thủy sản quy định Bộ NN&PTNT chỉ công bố cảng cá loại I, loại II và loại do địa phương (cấp tỉnh và huyện) công bố. Thực tế để địa phương làm rất chậm, trong khi yêu cầu gỡ “thẻ vàng” của EU rất gấp nên Bộ đã phải công bố 47 cảng loại II đạt chuẩn nhằm đáp ứng yêu cầu xuất nhập khẩu.
“Bộ đề nghị địa phương gửi thông tin lên để Bộ công bố. Với cách làm như vậy, dự kiến ngày 24-4 tới đây, Bộ tiếp tục công bố các cảng còn lại để các tàu cá khi nhập cá về cảng được xác nhận là hàng lưu cảng” - bà Kim Anh nói.
Phát biểu sau đó, ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng thư ký VASEP, mong muốn trước mắt Bộ sớm có biện pháp hành chính để doanh nghiệp xuất khẩu hơn 5.400 tấn cá vì đã được chế biến. Đáp lại, Thứ trưởng Thường trực Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn cho biết chiều 2-4 ông sẽ chủ trì cuộc họp (có mời đại diện VASEP để xử lý vấn đề tồn đọng lượng cá trên).
Tại cuộc họp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đề nghị Bộ NN&PTNT rút kinh nghiệm khi ban hành Thông tư 21/2018. Thông tư này ban hành không quy định thời gian chuyển tiếp khiến các doanh nghiệp tồn đọng 5.400 tấn cá. “Lẽ ra số cá này đã làm thủ tục xuất khẩu các nước rồi nhưng vì quy định như vậy nên không xuất khẩu được” - ông Dũng nói.
Không nhanh tháo gỡ sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng
Một vướng mắc khác liên quan đến Thông tư 36/2018 cũng của Bộ NN&PTNT. Theo đó, các lô hàng nguyên liệu thủy sản nhập khẩu từ các cảng trung chuyển về Việt Nam phải nộp bản sao giấy xác nhận do cơ quan có thẩm quyền của quốc gia nơi có cảng trung chuyển cấp. Quy định này được cho là không cần thiết, không khả thi nhưng đang gây ách tắc cho nhiều container hàng thủy sản.
Về điều này, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho rằng cần xem xét năm vừa qua kiểm tra bao nhiêu lô hàng, phát hiện bao nhiêu vi phạm. “Các nước đã có chứng nhận rồi thì mình có cần kiểm tra nữa không. Còn nếu cứ theo lý thuyết rồi khẳng định là cần thì chúng ta đã không phải ngồi với nhau ở đây thế này” - ông nói.
Cũng theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, Thông tư 36 có hiệu lực thi hành ngày 10-2 nhưng tới ngày 14-2, cơ quan công báo mới nhận được văn bản của Bộ. Việc Bộ ban hành nhưng không công bố khiến các hiệp hội, doanh nghiệp không nắm được.
Thứ trưởng Hà Công Tuấn thừa nhận nội dung này và cho biết sẽ rút kinh nghiệm theo hướng bỏ yêu cầu bản sao giấy xác nhận và chủ tàu chỉ cần khai báo thông tin.
Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng đề nghị các bộ sửa ngay các thông tư thuộc thẩm quyền của bộ trưởng. “Nếu chúng ta không nhanh chóng tháo gỡ thì sẽ ảnh hưởng tới vấn đề tăng trưởng” - ông Dũng nhấn mạnh.
Tại cuộc làm việc, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đề nghị Bộ Y tế khẩn trương đề xuất sửa đổi quy định về sử dụng muối iốt trong chế biến thực phẩm tại Nghị định 09/2016. “Tôi rất buồn vì ngay vấn đề muối iốt thôi, bàn từ năm 2016 mà đến nay vẫn nói câu chuyện. Cải cách thế này thì không thể chấp nhận được. Nghị quyết của Chính phủ đã yêu cầu sửa đổi vậy mà để doanh nghiệp nói đi nói lại mãi chuyện này” - ông Dũng nói. Đại diện Bộ Y tế cho hay Bộ đang trong quá trình hoàn thiện dự thảo sửa đổi quy định này. Ông Mai Tiến Dũng đề nghị thời gian tới, các bộ cần khẩn trương báo cáo Quốc hội, Chính phủ các nội dung cần sửa đổi và ban hành ngay các văn bản sửa đổi các thông tư thuộc thẩm quyền của bộ, thể hiện tinh thần tiếp thu nghiêm túc, hành động cụ thể, tiếp tục cắt giảm các thủ tục, giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. |