Khỏi xin phép xây dựng nhà ở riêng lẻ?

UBND TP.HCM vừa giao UBND quận 7 nghiên cứu thực hiện không cấp phép xây dựng (CPXD) đối với nhà ở riêng lẻ. Thay vào đó, người dân chỉ cần đăng ký xây dựng dựa trên những chỉ tiêu quy hoạch, quy chế quản lý kiến trúc quy hoạch hoặc thiết kế đô thị đã công bố. Ý tưởng này từng được quận Tân Phú thực hiện thí điểm cách đây nhiều năm và gây đình đám một thời gian dài.

Được khen nhưng vẫn bị “thổi còi”

Trước đó, năm 2009 quận Tân Phú thực hiện giải tỏa mở rộng trục đường Lũy Bán Bích. có khoảng 1.000 căn nhà bị ảnh hưởng, đồng nghĩa với việc phải xây dựng cải tạo. Nhân dịp này quận lập luôn quy chế quản lý kiến trúc đô thị cho trục đường này để tạo thuận lợi cho người dân trong việc xin phép xây dựng và tạo sự đồng bộ về cảnh quan kiến trúc.

Từng công trình trên trục đường này được xác định quy mô, tầng cao, khoảng lùi, hình thái kiến trúc nhà ở được xác định, thậm chí cả màu sắc cũng được hướng dẫn. Người dân có nhu cầu xây dựng không phải làm thủ tục xin phép xây dựng, không cần lập bản vẽ mà chỉ đăng ký xây dựng tại UBND phường. Sau bảy ngày, chủ đầu tư sẽ được nhận “chứng chỉ xây dựng” kèm bộ bản vẽ chi tiết tỉ lệ 1/200 có cả hình mẫu nhà.

Quận còn có ý tưởng tạo hành lang đi bộ tại trục đường này nên trong bản vẽ quy định phải chừa khoảng lùi 3,5 m² gọi là “khoảng lùi thương mại” khi xây dựng. Được biết trong tổng số 1.000 căn nhà bị ảnh hưởng do mở rộng đường Lũy Bán Bích, quận đã vẽ được khoảng 700-800 căn nhà theo quy chế quản lý kiến trúc ban hành cho trục đường này. Chứng chỉ xây dựng còn được phường giao tận tay cho người dân.

Sáng kiến gây đình đám của UBND quận Tân Phú nhận được nhiều đồng tình nhưng cũng không ít ý kiến “thổi còi”. Chẳng hạn, chứng chỉ xây dựng do quận cấp không có giá trị pháp lý để tài sản được công nhận và được cấp giấy sau này, quy chế quản lý kiến trúc chưa đúng thẩm quyền… Sau đó UBND quận Tân Phú “cải biên” chứng chỉ xây dựng thành giấy phép xây dựng (GPXD). Về mặt thủ tục thì thực hiện theo quy định nhưng GPXD và bản vẽ thì theo cách của quận.

Tuy nhiên, sau tám năm thực hiện, việc cấp GPXD cho trục đường Lũy Bán Bích hiện nay chỉ còn áp dụng một phần sáng kiến trên.

Trục đường Lũy Bán Bích, quận Tân Phú từng được thí điểm không cần cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ. Ảnh: CT

Bản vẽ kèm giấy phép xây dựng theo cơ chế riêng cho nhà ở trên đường Lũy Bán Bích như thế này hiện đã không còn được cấp. Ảnh: CT

Theo quy định chung cho phù hợp

Ông Nguyễn Văn Duy Nhật, Phó phòng Quản lý đô thị quận Tân Phú, cho hay đối với những trường hợp được cấp chứng chỉ xây dựng trước đây thì người dân vẫn được sử dụng văn bản này để xây dựng. Tuy nhiên, thực tế nhiều người dân xin cấp GPXD mới. “Bản vẽ lập theo bản đồ nên chưa sát thực tế, thời điểm đó đường Lũy Bán Bích vừa giải tỏa nên tình hình chưa ổn định. Để tránh vướng mắc khi hoàn công và cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, người dân thường chọn cách xin lại GPXD mới” - ông Nhật cho hay.

Ông Nhật cho biết thêm: Hiện tại thủ tục CPXD và nội dung của giấy phép, bản vẽ cho nhà ở trên trục đường Lũy Bán Bích được thực hiện theo quy định chung. Quy chế quản lý kiến trúc ban hành cho trục đường Lũy Bán Bích vẫn được quận áp dụng khi CPXD để quy định về tầng cao, hình thái kiến trúc và khoảng lùi thương mại.

Theo ông Nhật, sáng kiến trước đây áp dụng cho tình thế “dầu sôi lửa bỏng”, khi đường Lũy Bán Bích vừa mở rộng để tạo thuận lợi cho người dân và tạo sự đồng bộ trong cảnh quan kiến trúc. Hiện tại, việc CPXD cho nhà ở tại đây được thực hiện theo quy định pháp luật chung. Về việc lập thiết kế đô thị, quy chế quản lý kiến trúc cho các trục đường khác, quận cũng đăng ký cho một số tuyến đường nhưng chưa có hướng dẫn nên chưa triển khai.