Vấn đề nào của Quốc hội (QH) cũng quan trọng nhưng lập pháp là quan trọng hơn cả. Bởi chương trình giám sát thông qua báo cáo hay chất vấn, nghị quyết được ban hành sẽ còn cần thời gian để thẩm thấu.
Còn về lập pháp thì không đơn giản như vậy, có những dự luật dù được chuẩn bị từ sớm nhưng khi ra đến nghị trường vẫn phải hoãn thông qua. Chẳng hạn, Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vì nhiều lý do, trong đó có việc dự thảo luật chưa theo kịpđời sống.
Sự liên quan mật thiết của Luật Đất đai (sửa đổi) đối với đời sống người dân, nhất là vấn đề thu hồi đất, tài chính đất đai là rất lớn. Trong dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng, các biện pháp can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt và cho vay đặc biệt là rất quan trọng nên phải thảo luận kỹ.
Để theo kịp cuộc sống, pháp luật ngoài sự bao quát, tiên lượng được thì còn phải có sự đột phá, quyết liệt, khác biệt theo tư duy thông thường. Sự thận trọng của QH trong bối cảnh này là có thể hiểu được, nó cũng tương tự như các nhiệm kỳ trước khi QH rất thận trọng với Luật Khám bệnh, chữa bệnh; Luật Về hội...
Thực tế có những điều luật, hay có những luật đang gây ra những cản trở cho đầu tư, phát triển. Chẳng hạn, những tranh luận về các khoản chi thường xuyên có tính chất đầu tư đang vướng mắc ở các luật liên quan và cả nghị quyết QH. Hồi trung tuần tháng 11-2023, sau cuộc tranh luận trên QH, Bộ Tài chính đã đề xuất Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ QH giải thích luật về vấn đề này.
Chưa biết Chính phủ có đồng ý và Ủy ban Thường vụ QH có giải thích không nhưng ngay cả việc này lẫn việc hoãn thông qua các luật vẫn thể hiện một điều: Nhu cầu công khai, minh bạch không chỉ trong đời sống xã hội, mà cả đời sống chính trị chưa bao giờ hết nóng.
Nhìn theo góc độ đó thì kỳ họp thứ sáu vừa qua đã quá thành công không chỉ ở các dự luật, nghị quyết được thông qua, các vấn đề lớn được quyết định, mà còn ở việc khơi ra những vấn đề lớn trong thực thi pháp luật.
