Theo quy hoạch của tỉnh Tiền Giang thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050 được Chính phủ phê duyệt, định hướng đến năm 2030 diện tích trồng sầu riêng của tỉnh khoảng 20.000ha, sản lượng 300 ngàn tấn.
Tuy nhiên, theo thống kê của ngành nông nghiệp tỉnh Tiền Giang, hiện nay diện tích trồng sầu riêng của tỉnh đã tăng lên khoảng 22.000ha, vượt 2.000ha so với quy hoạch đến năm 2030.
Lý giải nguyên nhân diện tích cây sầu riêng tăng nhanh dẫn đến phá vỡ quy hoạch, mới đây tại Kỳ họp thứ 13 HĐND tỉnh Tiền Giang, Khóa X, ông Nguyễn Văn Mẫn – Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh cho biết, những năm gần đây giá sầu riêng luôn ở mức cao, người trồng sầu riêng có lợi nhuận nhiều hơn so với nhiều loại cây trồng khác.
Tuy nhiên việc tăng diện tích sầu riêng một cách ồ ạt không theo định hướng, khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn có thể dẫn đến hậu quả khó lường, cung vượt cầu và nghiêm trọng hơn tiềm ẩn có nguy cơ thiệt hại nếu mở rộng trồng sầu riêng tại các vùng có điều kiện canh tác không phù hợp như: vùng nhiễm phèn, vùng không chủ động được nước tưới tiêu…
Cũng theo ông Mẫn, trước tình hình diện tích cây sầu riêng gia tăng như hiện nay, ngành nông nghiệp đã và đang tiếp tục triển khai thực hiện quyết liệt các giải pháp quản lý quy hoạch đối với loại cây trồng này.
Cụ thể: tuyên truyền vận động các địa phương chuyển đổi sang trồng sầu riêng theo đúng quy hoạch tại “Đề án phát triển cây sầu riêng của tỉnh TIền Giang đến năm 2025”, “Đề án chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, khu vực phía bắc Quốc Lộ 1 tỉnh Tiền Giang”… để khuyến cáo người dân chuyển đổi theo trồng cây sầu riêng an toàn, hiệu quả, đảm bảo thích nghi với điều kiện thổ nhưỡng, nước tưới phù hợp với quy hoạch và theo khuyến cáo các nhà khoa học.
Ngành chức năng cũng đã thực hiện lấy 500 mẫu đất xác định tầng sinh phèn, xác định vùng thích nghi của cây sầu riêng khu vực phía Bắc Quốc lộ 1 và khuyến cáo người dân chuyển đổi mang lại hiệu quả cao và bền vững.
Cạnh đó ngành nông nghiệp tỉnh cũng đã phổ biến bản đồ vùng thích nghi của cây sầu riêng tại vùng đề án để các địa phương thực hiện và triển khai tổ chức thực hiện “Đề án phát triển cây ăn quả chủ lực đến năm 2025 và 2030”; “Chỉ thị phát triển bền vững sản xuất cây sầu riêng, chanh leo của Bộ NN&PTNT” góp phần quản lý tốt quy hoạch phát triển cây sầu riêng trong thời gian tới.
Cũng theo Giám đốc Sở NN&PTNT Nguyễn Văn Mẫn, mặc dù, thời gian qua Sở NN&PTNT tỉnh Tiền Giang đã triển khai nhiều giải pháp tuyên truyền, khuyến cáo người dân không nên phát triển diện tích trồng sầu riêng ồ ạt, vượt quy hoạch; đặc biệt là những vùng không phù hợp với đặc tính của cây sầu riêng.
Tuy nhiên, ngoài lợi nhuận quá cao, do sự quản lý chuyển đổi đất lúa sang cây ăn trái ở địa phương còn lỏng lẻo, một số nơi buông lỏng việc này dẫn đến tình trạng diện tích sầu riêng vượt quy hoạch đến năm 2030.
“Giải pháp quản lý thời gian tới về phát triển cây sầu riêng, ngành nông nghiệp tỉnh đã xác định vùng thích nghi của cây sầu riêng khu vực phía Bắc Quốc lộ 1; đồng thời đã tổ chức hội thảo khoa học đánh giá khả năng thích nghi của cây sầu riêng để khuyến cáo người dân chuyển đổi sang trồng cây sầu riêng an toàn, hiệu quả đảm bảo thích nghi với điều kiện thổ nhưỡng, nước tưới, phù hợp với quy hoạch” – ông Nguyễn Văn Mẫn cho biết.
Sở NN&PTNT tỉnh Tiền Giang cho biết, hiện ngành nông nghiệp đã lập và triển khai 2 đề án: “Đề án phát triển cây sầu riêng tỉnh Tiền Giang đến năm 2025” và “Đề án chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi khu vực phía bắc Quốc lộ 1, tỉnh Tiền Giang”; đồng thời hàng năm UBND tỉnh cũng đã ban hành kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa.
Như vậy, về cơ sở khoa học và định hướng phát triển đã có, Sở NN&PTNT tỉnh khuyến cáo người dân cần tuân thủ chuyển đổi, phát triển cây sầu riêng đúng theo quy hoạch. Đồng thời đề nghị chính quyền các cấp siết chặt quản lý nhà nước về đất đai, tuyệt đối không để người dân trồng sầu riêng trên nền đất lúa hay vùng đất có điều kiện thổ nhưỡng không phù hợp để trồng sầu riêng.
