Reuters đưa tin tại cuộc gặp với Tổng thống Ba Lan Bronislaw Komorowski(ảnh), Tổng thống Obama cho biết Mỹ sẽ chi 1 tỉ USD để triển khai bộ binh, không quân và hải quân ở Đông Âu. Khoản chi này còn phải được Quốc hội thông qua, được dùng để củng cố quốc phòng của các nước không phải thành viên NATO như Ukraine, Grudia và Moldova.
Các nhà quan sát nhận định chuyến công du châu Âu lần này của Tổng thống Obama chủ yếu nhằm trấn an các đồng minh của Mỹ ở Đông Âu trong bối cảnh khủng hoảng Ukraine và vai trò của Nga trong cuộc khủng hoảng này.
Tổng thống Pháp François Hollande đã mời Tổng thống Obama cùng Tổng thống Nga Putin tham dự lễ kỷ niệm 70 năm ngày quân đội đồng minh đổ bộ ở Normandie (Pháp) vào ngày 6-6. Đây sẽ là lần đầu tiên các nguyên thủ quốc gia châu Âu và Mỹ cùng tổng thống Nga có mặt chung kể từ đầu khủng hoảng Ukraine. Dù vậy như Nhà Trắng tuyên bố, trong lịch trình không có vấn đề ông Obama sẽ gặp ông Putin.
Ban đầu theo lộ trình, Tổng thống Obama sẽ ghé Ukraine nhưng sau đó lộ trình được thay đổi để tránh chọc tức Nga. Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden được phân công đi Kiev vào cuối tuần này, còn Tổng thống Obama sẽ tranh thủ gặp tân Tổng thống Ukraine Piotr Porochenko tại Ba Lan.
Tại Ba Lan, các nguyên thủ quốc gia châu Âu và Mỹ sẽ dự lễ kỷ niệm 25 năm ngày Ba Lan tổ chức bầu cử đầu tiên sau chế độ xã hội chủ nghĩa (Cộng đoàn Đoàn kết chiến thắng trong bầu cử Quốc hội năm 1989). Chặng dừng ở Ba Lan là cơ hội để Tổng thống Obama gặp nguyên thủ quốc gia các nước Đông Âu và các nước vùng Baltic.
Các đồng minh và đối tác của Mỹ đang chờ đợi Tổng thống Obama giải thích về chính sách của Mỹ đối với Nga, Trung Âu và Đông Âu cũng như tương lai lá chắn chống tên lửa của Mỹ ở châu Âu. Bởi thế khi vừa đặt chân đến Ba Lan, ông Obama đã tuyên bố trấn an: “Cam kết của Mỹ về bảo vệ an ninh cho Ba Lan và các đồng minh của Mỹ ở Trung Âu và Đông Âu là nền tảng cho an ninh của chính nước Mỹ và đây là vấn đề bất khả xâm phạm”.
HOÀNG DUY
