Theo hãng tin Sputnik, Úc tuần trước cho hay một tàu thu thập thông tin tình báo Trung Quốc được phát hiện gần nước này khi cuộc tập trận quân sự chung Talisman Saber 2017 hai năm một lần giữa Canberra và Washington kết thúc.
Ngoài ra, tin từ đài ABC của Úc cho biết tàu trinh sát điện tử lớp Dongdiao (Type 815) của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) cũng bị nhìn thấy xuất hiện ở vùng biển ngoài khơi Queensland, Úc trong cuộc tập trận Talisman Saber 2017.
Cuộc tập trận hải quân chung Talisman Saber 2017 giữa Mỹ và Úc. Ảnh: REUTERS
Trước đó, Bộ Chỉ huy phòng không Bắc Mỹ xác nhận rằng một phương tiện thu thập tin tình báo của Trung Quốc hồi tuần trước cũng bị phát hiện ngoài khơi Alaska, có khả năng là để theo dõi các vụ thử nghiệm Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) của Mỹ.
Trong một bài bình luận đăng trên hãng tin RIA Novosti, chuyên gia quân sự Nga, ông Ilya Plekhanov lưu ý rằng “điều mỉa mai là cuộc tập trận Talisman Saber 2017 với sự tham gia của 30.000 binh sĩ Mỹ và Úc nhằm mục đích gửi thông điệp tới các quốc gia khác xung quanh Thái Bình Dương rằng Washington sở hữu tiềm lực quân sự vững mạnh tại khu vực này”.
“ Việc h tàu thu thập tin tình báo Trung Quốc xuất hiện để theo dõi các kênh liên lạc giữa Mỹ và Úc ngoài khơi Queensland, đã trở thành một sự bất ngờ khó chịu đối với những binh sĩ tham gia tập trận Talisman Saber 2017. Thay vì thuyết phục khu vực Thái Bình Dương tin vào sức mạnh các đồng minh của Washington, điều này lại cho thấy năng lực hải quân ngày càng tăng của Trung Quốc” – ông Plekhanov chỉ ra.
Theo dữ liệu Mỹ, ít nhất sáu tàu do thám lớp 815 đang phục vụ trong hải quân Trung Quốc. Trong đó, tàu do thám mới nhất loại này đã đi vào phục vụ kể từ tháng 1-2017. Bên cạnh đó, Trung Quốc còn sử dụng bốn tàu do thám lớp Yuanwang cũ và một tàu lớp 814A đã lỗi thời.
Chuyên gia quân sự Nga cho biết, ngoài theo dõi THAAD, Bắc Kinh còn để mắt tới radar AN/TPY-2 của Mỹ. Trung Quốc tin rằng hệ thống radar này có khả năng theo dõi bầu trời nước này và báo động Lầu Năm Góc khi tên lửa Trung Quốc được phóng đi.
“Các chuyên gia quân sự Mỹ ngày ngay đang lo ngại về sự hiện diện của tàu do thám Trung Quốc ở Thái Bình Dương. Gần đây, chỉ có hải quân Mỹ và Nga mới có khả năng tiến hành những nhiệm vụ lớn như vậy” – ông Plekhanov lưu ý.
Theo ông liệt kê, hồi tháng 2-2017, tàu do thám của Nga Viktor Leonov bị phát hiện cách một căn cứ tàu ngầm của Mỹ ở bang Connecticut chừng 48 km. Ngay lập tức, thông tin này trở thành đề tài sốt dẻo tràn ngập trên các tờ báo địa phương. Khi đó, nhà chức trách Mỹ nói rằng tàu Viktor Leonov không đe dọa an ninh quốc gia nước này.
Tàu do thám Viktor Leonov của Nga được trang bị tên lửa đất đối không. Ảnh: GETTY
“Hồi tháng 3, tàu Viktor Leonov xuất hiện cách căn cứ tàu ngầm của Mỹ ở bang Georgia khoảng 32 km” – ông Plekhanov cho biết, đồng thời nhắc tới các vụ tàu do thám Nga thực hiện các nhiệm vụ tương tự dọc theo bờ biển nước Mỹ vào năm 2014 và 2015.
Hồi năm 2016, một tàu thu thập tin tình báo của Nga đã thực hiện nhiệm vụ do thám vô tuyến điện tử, theo dõi cuộc tập trận hải quân lớn nhất thế giới Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) ở Hawaii. Theo báo cáo truyền thông, các quốc gia tham gia tập trận khi đó “đã đưa ra các biện pháp cần thiết” để ngăn tàu Nga tiếp cận các thông tin có giá trị.
Hiện giờ, một tàu do thám Nga cũng đang theo dõi chặt chẽ tàu khu trục HMS của Anh và tàu Yildirim của Thổ Nhĩ Kỳ ở ngoài khơi Ukraine – nơi đang diễn ra cuộc tập trận Breeze 17 của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
“Các chuyên gia phân tích chính trị phương Tây đánh giá rằng một kỷ nguyên mới đang mở ra khi Trung Quốc hành xử tự tin hơn ở thế giới đại dương” – theo ông Plekhanov.
Ông thêm rằng “một mặt, Trung Quốc hành động theo các quy tắc của luật hàng hải quốc tế và các tàu do thám Trung Quốc không đi vào lãnh hải của nước khác. Mặt khác, Bắc Kinh biểu lộ sự không hài lòng với việc tàu hải quân nước khác tiến gần vùng biển tranh chấp mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền là biển Đông”.
“Rõ ràng, Mỹ không còn “một mình một cõi” tiến hành các nhiệm vụ theo dõi hải quân vô tuyến điện tử ở Thái Bình Dương khi Nga và Trung Quốc cũng đang trở thành những người chơi đáng gờm trong khu vực này. Người Mỹ sẽ đành phải chấp nhận thực tế là các vụ phóng tên lửa cũng như các căn cứ hải quân, các cuộc tập trận hải quân của họ sẽ bị Nga lẫn Trung Quốc dòm ngó” – ông Plekhanov kết luận.